Cách đây đúng 20 năm, đúng 19 giờ 07 phút, ngày 27/5/1994, tại Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã ra lệnh hòa hệ thống điện Việt Nam, với 4 tổ máy của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình, tại Trạm 500 kV Đà Nẵng qua đường dây 500kV, chính thức đưa hệ thống 500kV vào vận hành.

Công trình thế kỷ

Vào thời kỳ đầu những năm 90 của thế kỷ 20, khu vực miền Nam là một khu vực kinh tế năng động, nhu cầu sử dụng điện là rất lớn, luôn đối mặt với tình trạng thiếu điện. Trong khi khu vực miền Bắc lại thừa điện, các nhà máy không phát huy được tối đa công suất. Trước tình hình đó, ngày 25/02/1992, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) đã có Quyết định số 61/CP, phê duyệt Luận chứng kinh tế - kỹ thuật, xây dựng đường dây 500kV Bắc - Nam, với quyết tâm sẽ hoàn thành công trình trong vòng 2 năm.

Ngày 05/4/1992, công trình được khởi công. Sau 2 năm lao động cần cù sáng tạo, không quản ngày đêm của cán bộ, công nhân ngành điện Việt Nam, ngày 27/5/1994 công trình truyền tải điện siêu cao áp 500kV đầu tiên tại Việt Nam được hoàn thành và chính thức được đưa vào vận hành, đánh dấu bước trưởng thành quan trọng của ngành Điện lực Việt Nam trong các lĩnh vực: Nghiên cứu, khảo sát, thiết kế, xây dựng, quản lý vận hành và hợp tác quốc tế.

hoàng trung hải

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho EVN.

Để hoàn thành một khối lượng công việc khổng lồ trong thời gian 2 năm là sự đóng góp rất lớn của cán bộ công nhân viên (CBCNV) các Công ty xây lắp 1, 2, 3, 4, Tổng công ty Sông Đà và sự hỗ trợ rất lớn của lực lượng quân đội bao gồm: Binh đoàn 12, Binh đoàn 15, Quân khu 4, Quân khu 5, Quân đoàn 1, Quân đoàn 3 và nhiều đơn vị khác, cũng như sự giúp đỡ và tạo điều kiện mọi mặt của chính quyền 17 tỉnh, thành phố và người dân trong khu vực có công trình đi qua.

Với việc đưa vào vận hành đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 1 đã giải quyết căn bản tình trạnh thiếu điện của miền Nam và miền Trung. Điện thương phẩm của toàn quốc với mức độ tăng trưởng từ 5 - 6% giai đoạn 1990 - 1992 đã có mức tăng trưởng đột biến lên 18,2% giai đoạn 1993 - 1997 với đỉnh điểm là 21% năm 1995, trong đó khu vực miền Trung và miền Nam là 21% giai đoạn 1993 - 1997 và năm 1995 là 25%.

Chính nhờ vậy đã góp phần không nhỏ để nền kinh tế của đất nước ta đã đạt được tốc độ tăng trưởng GDP từ 5,1% vào năm 1990 lên 9,5% vào năm 1995, trong đó tốc độ tăng trưởng sản lượng công nghiệp bình quân đạt từ 12% đến 14% trong giai đoạn 1990 - 1995, vượt các chỉ tiêu Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng đã đề ra.

Truyền tải trên 10 tỷ kWh/năm

Sau hơn 10 năm vận hành đường dây 500kV Bắc – Nam mạch 1, ngày 23/9/2005 ngành Điện Việt Nam lại đánh dấu một kỳ tích, hoàn thành đóng điện đưa vào vận hành đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 2 (từ Nho Quan đến Phú Lâm). Với việc đưa vào vận hành 2 mạch đường dây 500kV Bắc - Nam đã giải quyết thiếu điện rất lớn ở miền Bắc và đặc biệt là Hà Nội trong giai đoạn 2005-2008.

Ngoài ra, 2 mạch đường dây 500kV Bắc - Nam đã thực sự là ”trục xương sống” của hệ thống truyền tải điện quốc gia theo cả hai chiều, nâng cao độ an toàn, cung cấp ổn định chất lượng điện, đồng thời tạo điều kiện để khai thác tối ưu các nguồn điện hiện có trong hệ thống.

Sau 20 năm vận hành đường dây 500kV Bắc - Nam mạch 1 và gần 10 năm đường dây 500kV mạch 2, mặc dù công trình đi qua nhiều địa hình khó khăn và hiểm trở nhưng CBCNV Tập đoàn Điện lực Việt Nam luôn đảm bảo hệ thống lưới điện truyền tải Bắc - Nam được thông suốt, các chỉ tiêu sự cố và thời gian ngừng cung cấp ở mức thấp hơn so với thiết kế.

Đến nay, cùng với đường dây 500kV mạch 2, lượng công suất truyền tải trên 2 mạch đường dây đảm bảo vận hành 1600 - 1800MW với sản lượng truyền tải trên 12 tỷ kWh/năm, cao gấp 6 lần so với khi đường dây 500 kV Bắc - Nam mạch 1 đưa vào vận hành.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, để đảm bảo điện mùa khô năm 2014 và những năm tiếp theo cho khu vực miền Nam (do các nhà máy điện ở miền Nam vì rất nhiều lý do bị chậm tiến độ), đường dây 500kV Pleilu - Mỹ Phước - Cầu Bông với quy mô 437,5 km (hai mạch) và Trạm 500kV Cầu Bông đã được khởi công xây dựng từ 23/10/2011, hoàn thành đóng điện ngày 5/5/2014. Đường dây 500kV này có ý nghĩa vô cùng quan trọng, được xác định là đường dây 500kV mạch 3 của hệ thống lưới truyền tải điện Bắc - Nam./.

Nhật Minh