Sáng 5/6, sau khi nghe tờ trình, thẩm tra, Quốc hội thảo luận tại tổ Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm thảo luận về các vấn đề liên quan đến nhà ở xã hội đã sửa đổi, bổ sung, trong đó có việc xác định giá bán, giá thuê, giá thuê mua.

Ủy ban Pháp luật đề nghị làm rõ “chi phí hợp lý” được tính vào giá bán

Theo Luật Nhà ở hiện hành, việc xác định giá bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội còn chưa tính đến các chi phí hợp lệ, hợp lý như chi phí tổ chức bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và các chi phí hợp lý khác... dẫn đến không thu hút được nhiều chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

Vì vậy, dự thảo luật bổ sung chính sách cụ thể như sau: Giá bán được xác định trên cơ sở tính đủ các chi phí để thu hồi vốn đầu tư xây dựng nhà ở... các chi phí hợp lý, hợp lệ của doanh nghiệp (chi phí tổ chức bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí hợp lý khác)…

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: “Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội”
Phát biểu tại tổ khi thảo luận về Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội.

Thẩm tra vấn đề này, tại Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã nhận được đa số phiếu tán thành. Tuy nhiên, theo cơ quan này, để kiểm soát chặt chẽ giá bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội trên cơ sở hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư, người dân mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu làm rõ các chi phí hợp lý khác được tính vào giá bán hoặc phải quy định các nguyên tắc, điều kiện để chi phí có thể coi là hợp lý, hợp lệ khi tính vào giá bán.

Do đó, Ủy ban Pháp luật khuyến nghị: Có thể tham khảo Điều 9 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp quy định một số nguyên tắc để chi phí được khấu trừ khi tính thu nhập chịu thuế. Ủy ban Pháp luật đề nghị làm rõ đối với các nhà ở xã hội đã hoàn thành trước ngày luật này có hiệu lực thi hành nhưng chưa bán, chưa cho thuê, chưa cho thuê mua hoặc đang cho thuê mua mà chưa đến hạn trả hết tiền thuê mua thì có được áp dụng quy định tại điều này hay không để bảo đảm quyền lợi của các chủ đầu tư nhà ở xã hội. Trường hợp có áp dụng thì cần bổ sung vào điều khoản chuyển tiếp.

“Đã là nhà ở xã hội thì Nhà nước phải duyệt giá”

Phát biểu trong phiên làm việc tại tổ sáng nay, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng: nhà ở xã hội có 2 loại: thứ nhất là do Nhà nước đầu tư; thứ hai từ nguồn vốn xã hội hóa, tức do doanh nghiệp đầu tư.

Theo Bộ trưởng, nếu nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư thì dự thảo quy định rõ UBND tỉnh có thẩm quyền giao chủ đầu tư thực hiện và “là người quy định giá bán và giá thuê”.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: “Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội”
Ảnh: Minh họa.

“Đất nhà ở xã hội không thu tiền, đương nhiên khi Nhà nước làm thì quy định giá bán cho các đối tượng được mua nhà ở xã hội. Với nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư, dự thảo luật chưa quy định giá bán là ai duyệt” - Bộ trưởng nhấn mạnh, đã là nhà ở xã hội thì Nhà nước phải duyệt giá.

Theo Bộ trưởng, doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư, nhưng đất là Nhà nước giao đất sạch, không thu tiền sử dụng đất, thì Nhà nước phải khống chế mức bán tối đa. Có như vậy, nhà ở xã hội mới bán, cho thuê đúng đối tượng. Còn nếu không khống chế giá bán tối đa, sẽ rơi vào “kênh” nhà ở thương mại.

“Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội. Với nhà ở xã hội, Nhà nước đầu tư thì bán đúng giá, còn doanh nghiệp đầu tư thì phải quy định giá tối đa” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, khi có giá bán tối đa, nếu doanh nghiệp tiết kiệm hơn thì sẽ có lời.

Do đó, Bộ trưởng đề nghị quy định trong luật về hạ tầng nhà ở xã hội nếu không sau này thực hiện sẽ rất khó. Trong đó, phí bảo trì và quản lý nhà ở xã hội phải giao cho UBND tỉnh ban hành, chứ không mỗi khu chung cư lại đặt ra một mức phí. Nhà ở xã hội trước đây quy định không quá 5 tầng nên chỉ đi cầu thang bộ, nhưng giờ phải đi thang máy và các hạ tầng hiện đại hơn, đòi hỏi bộ máy quản lý phải chuyên nghiệp.

Bộ trưởng nêu rõ: “Muốn chuyên nghiệp thì phải có kinh phí bảo trì. Mà kinh phí bảo trì do người lao động, những đối tượng sử dụng nhà ở xã hội trả. Đây là những đối tượng nghèo, yếu thế, cho nên phải duyệt giá, phí, chứ không thể để chủ đầu tư tự nâng lên thế nào cũng được".

Theo dự thảo luật: “Căn cứ vào nhu cầu đầu tư xây dựng nhà ở được xác định trong chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm báo cáo HĐND cùng cấp việc dành một tỷ lệ nhất định nguồn tiền thu được từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị trên địa bàn để thực hiện công tác đền bù, bồi thường, giải phóng mặt bằng (nếu có) và đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật cho các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội hoặc đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội, dự án nhà lưu trú công nhân trên phạm vi địa bàn”.

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, Luật Ngân sách nhà nước quy định, các khoản thu ngân sách không quy định nhiệm vụ chi. Tức thu vào để hòa chung vào ngân sách chứ không quy định nhiệm vụ chi những việc cụ thể.

“Nếu quy định như dự thảo sẽ rất khó khăn” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhận xét. Do đó, Bộ trưởng đề nghị thiết kế lại theo hướng: Nhà nước có trách nhiệm đền bù, bồi thường, giải phóng mặt bằng để giao đất sạch; xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho khu vực nhà ở xã hội.

“Chúng ta làm hạ tầng, có đất sạch thì chỉ định để chủ đầu tư làm nhà ở xã hội theo đúng quy hoạch được phê duyệt” - người đứng đầu ngành Tài chính nhấn mạnh.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ: “Muốn chuyên nghiệp thì phải có kinh phí bảo trì. Mà kinh phí bảo trì do người lao động, những đối tượng sử dụng nhà ở xã hội trả. Đây là những đối tượng nghèo, yếu thế, cho nên phải duyệt giá, phí, chứ không thể để chủ đầu tư tự nâng lên thế nào cũng được".