Làm rõ tiêu chí, tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính, đô thị
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại cuộc làm việc.

Sáng 29/7, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì cuộc làm việc về đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 về phân loại đô thị và sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính. (02 Nghị quyết).

Kiểm soát chặt chẽ việc chia tách đơn vị hành chính

Theo báo cáo, Chính phủ đề nghị sửa đổi 4/15 điều, bổ sung mới một điều và bãi bỏ một điều đối với Nghị quyết 1210, trong đó tập trung bổ sung quy định về phân loại đô thị theo yếu tố vùng miền, sửa quy định về phân loại đô thị áp dụng cho một số đô thị có yếu tố đặc thù. Chính phủ đồng thời đề nghị sửa đổi, bổ sung 10/32 điều, bổ sung 4 điều mới và bãi bỏ một điều của Nghị quyết 1211, trong đó tập trung sửa đổi, bổ sung tiêu chuẩn của đơn vị hành chính trong trường hợp đặc thù.

Mục đích của việc sửa đổi, bổ sung các quy định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, đặc biệt là đơn vị hành chính có yếu tố đặc thù miền núi, vùng cao, biên giới, có đông đồng bào dân tộc thiểu số, ở khu vực bãi ngang, bãi bồi ven biển, có giá trị đặc biệt về di sản văn hoá và du lịch… Từ đó tạo cơ sở pháp lý cho việc tiếp tục sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030.

Phân loại đô thị nhằm xác lập cơ sở đánh giá chất lượng đô thị; sắp xếp và phát triển hệ thống đô thị cả nước; phản ánh đúng trình độ phát triển đô thị, đô thị hoá, làm căn cứ cho công tác quy hoạch, quản lý, hoạch định chính sách phát triển đô thị; thu hút đầu tư, nâng cao chất lượng và điều kiện sống đô thị…

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các cơ quan hữu quan đã nhấn mạnh việc sửa đổi, bổ sung nhằm thể chế hoá các chủ trương của Đảng và cụ thể hoá các quy định của pháp luật về tổ chức đơn vị hành chính và phát triển đô thị theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết, văn bản liên quan. Đây cũng là công tác kế thừa các quy định của Nghị quyết 1211, Nghị quyết 1210 đã được thực tiễn kiểm nghiệm là hợp lý, đúng đắn; chỉ sửa đổi những quy định không còn phù hợp, vướng mắc, bất cập; đồng thời bổ sung những vấn đề mới đã rõ qua quá trình tổng kết thực tiễn.

Các nội dung sửa đổi, bổ sung trong hai nghị quyết cần được lý giải trên tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội là phải trên cơ sở lý luận khoa học, thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, nhất là về tiêu chuẩn, tiêu chí.

Cho ý kiến tại cuộc làm việc, có ý kiến cho rằng, một số tiêu chuẩn trong dự thảo Nghị quyết do Chính phủ trình còn đang được quy định ở mức tương đối thấp; một số loại hình đô thị, đơn vị hành chính có yếu tố đặc thù còn chưa xác định rõ về khái niệm, tiêu chí, cấp có thẩm quyền công nhận. Một số ý kiến đề nghị, Bộ Nội vụ và Bộ Xây dựng cần tiến hành rà soát, bổ sung vào dự thảo Nghị quyết những nội dung đã rõ, đã chín, đã được thực tiễn kiểm nghiệm, đạt được sự đồng thuận, thống nhất cao giữa các cơ quan; còn những vấn đề chưa rõ, chưa thống nhất thì tiếp tục nghiên cứu để đề xuất việc sửa đổi, bổ sung khi có đủ điều kiện.

Làm rõ căn cứ, cơ sở lý luận, kinh nghiệm thế giới

Phát biểu tại cuộc làm việc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận và đánh giá cao quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu của Bộ Nội vụ, Bộ Xây dựng cũng như công tác phối hợp thẩm tra sát sao, chặt chẽ của Ủy ban Pháp luật.

Nhấn mạnh thực tế vừa qua đã có nhiều địa phương kiến nghị sửa đổi hai Nghị quyết này, nhất là Nghị quyết về phân loại đô thị, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu việc sửa đổi hai Nghị quyết lần này phải làm rõ cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế, tính toán căn cơ trong giai đoạn hiện nay thì sửa tiêu chí nào, định hướng đối với việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, phát triển hệ thống đô thị tới đây ra sao bởi các tiêu chí, tiêu chuẩn, phân loại đô thị, đơn vị hành chính còn liên quan đến rất nhiều vấn đề khác.

Làm rõ tiêu chí, tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính, đô thị
Toàn cảnh buổi làm việc.

Chỉ ra cách thức đã triển khai trong việc xây dựng nông thôn mới, Chủ tịch Quốc hội lưu ý vừa phải có tính thống nhất quốc gia nhưng đồng thời cũng phải có đặc thù địa phương. Dó đó, việc áp dụng tiêu chí không thể cứng nhắc, xem xét quy định khung tiêu chí chung – tối thiểu phải đạt được trên cơ sở đó phân cấp cho địa phương cho sát với thực tiễn.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, việc đề xuất sửa đổi, bổ sung các tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể như thế nào phải có những đánh giá hết sức thấu đáo, trên cơ sở thực tiễn, cơ sở khoa học về quản lý nhà nước, quản lý hành chính, các yếu tố về địa lý, dân cư, xã hội, văn hoá, dân tộc, tôn giáo, phân cấp, phân quyền... chứ không thể cảm tính được. Đồng thời yêu cầu các cơ quan thuyết trình, làm rõ hơn căn cứ lựa chọn, xác định phạm vi sửa đổi; lý do vì sao không đặt vấn đề sửa đổi toàn diện trong bối cảnh hiện nay cũng như lộ trình, định hướng tiếp theo trong việc hoàn thiện pháp luật về lĩnh vực này.

Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, đa số các ý kiến tán thành về sự cần thiết sửa đổi hai nghị quyết, thống nhất quan điểm sửa đổi đối với những nội dung, vấn đề đã chín, đã rõ. Lưu ý cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu ý kiến, nghiên cứu thêm kinh nghiệm quốc tế để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết mới, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, quan điểm là chỉ sửa một bước, chưa sửa toàn diện cũng như đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ giữa hai Nghị quyết này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, việc sửa đổi, bổ sung để thể chế hoá một bước các chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và qua tổng kết hoạt động giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Nội vụ tiếp thu các ý kiến tại hội nghị, tiếp tục hoàn thiện hồ sơ báo cáo, để hoàn chỉnh dự thảo riêng biệt hai Nghị quyết trong tháng 8/2022 để Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội thẩm tra, sau đó trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trong tháng 9/2022 xem xét, thông qua./.