Ngày 12/4, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) và Decision Lab đã công bố báo cáo Chỉ số môi trường kinh doanh (BCI) quý I/2023.

Triển vọng kinh doanh có những cải thiện

Theo báo cáo BCI quý I/2023, một điểm đáng khích lệ là triển vọng môi trường kinh doanh năm 2023 đang cho thấy những dấu hiệu cải thiện đáng mong đợi. Cụ thể, số doanh nghiệp châu Âu lạc quan về nền kinh tế Việt Nam đã tăng 8 điểm, cho thấy niềm tin ngày càng tăng vào triển vọng kinh tế.

Triển vọng kinh doanh của doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam thay đổi tích cực
Điểm chỉ số BCI qua một số năm. Ảnh chụp: LV

Tương tự, một điểm đáng chú ý khác là số doanh nghiệp tham gia khảo sát dự đoán nền kinh tế sẽ ổn định và phát triển đã tăng. Theo khảo sát, số doanh nghiệp dự đoán nền kinh tế suy thoái giảm 6%, trong khi số doanh nghiệp dự đoán sẽ có cải thiện đối với doanh thu và đơn hàng tăng 7%.

3 lĩnh vực hàng đầu sẵn sàng cho tăng trưởng

Các doanh nghiệp châu Âu tham gia khảo sát kỳ vọng, du lịch là một trong ba lĩnh vực hàng đầu sẵn sàng cho tăng trưởng trong quý II/2023, với 38% người được hỏi cho rằng đây là ngành có tiềm năng tăng trưởng cao. Điều này có thể do sự bùng nổ khách du lịch và các cải cách thị thực du lịch sắp tới. Ngoài ra, 21% người trả lời khảo sát xác định F&B (loại hình dịch vụ kinh doanh ẩm thực, nhà hàng, ăn uống) và năng lượng tái tạo là những lĩnh vực mà họ mong đợi sẽ tăng trưởng trong cùng kỳ.

Bình luận về chỉ số BCI quý I/2023, Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit cho biết: “Mặc dù số điểm 48 có vẻ không ấn tượng, nhưng điều đáng khích lệ là tình hình không xấu thêm đi. Dù còn cách xa mức lý tưởng, điểm số không giảm là dấu hiệu của sự tiến bộ. Điều này khiến chúng tôi hy vọng rằng tình hình có thể được cải thiện với nhiều nỗ lực hơn”.

Báo cáo cũng cho thấy, các biện pháp chính sách thúc đẩy kinh doanh của Chính phủ tăng trưởng và thành công một cách bền vững. Theo đó, thông qua một loạt các sáng kiến chiến lược nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, Việt Nam nổi lên như một điểm đến hàng đầu cho vốn đầu tư nước ngoài cũng như các doanh nghiệp trong nước.

Dựa trên phản hồi từ các doanh nghiệp châu Âu tham gia khảo sát BCI, việc đơn giản hóa quy định, các biện pháp phát triển bền vững, khuyến khích đầu tư và các chương trình phát triển lực lượng lao động đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cơ bản cho thành công kinh tế dài hạn.

Kết quả khảo sát cũng chỉ ra rằng, nhìn chung, cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư châu Âu hài lòng với mức độ quan tâm của các nhà hoạch định chính sách đối với nhu cầu kinh doanh tại Việt Nam, với 1/3 số doanh nghiệp được hỏi bày tỏ sự hài lòng đáng kể hoặc vừa phải. Phản hồi tích cực này là minh chứng cho cam kết bền vững của Chính phủ đối với việc thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện.

Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn vốn FDI

Kết quả khảo sát BCI quý I/2023 cho thấy, Việt Nam vẫn là điểm đến thu hút mạnh mẽ dòng vốn nước ngoài (FDI) trong mắt các lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu, với hơn 3% các nhà lãnh đạo cho rằng Việt Nam là một trong ba trọng điểm đầu tư của họ trên toàn thế giới. Nhìn chung, 36% số người tham gia khảo sát xếp Việt Nam ở vị trí đầu tiên, trong top 3 hoặc trong top 5 điểm đến đầu tư hàng đầu của họ trên phạm vi toàn cầu.

Triển vọng kinh doanh của doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam thay đổi tích cực
Đánh giá về thu hút đầu tư FDI của Việt Nam với các doanh nghiệp châu Âu. Ảnh chụp: LV

Mặc dù vậy, các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam vẫn đang chật vật với các vấn đề như quy định thiếu minh bạch, hành chính chưa hiệu quả, khó khăn khi xin thị thực và giấy phép lao động. Có thể nhận thấy số doanh nghiệp trả lời khảo sát chỉ ra những bất cập trong pháp luật về phòng, chống tham nhũng có xu hướng tăng.

Một rào cản khác mà các công ty dịch vụ chịu thách thức lớn là về thị thực và giấy phép lao động. Hơn thế, nhiều ngành công nghiệp, như giao thông vận tải, dược phẩm và năng lượng tái tạo, cũng gặp cản trở do luật chống tham nhũng chưa hoàn thiện.

Theo ông Gabor Fluit, từ trước đến nay, Chính phủ Việt Nam hành động nhanh chóng và quyết đoán trong thời kỳ khủng hoảng. Do đó, cộng đồng doanh nghiệp EuroCham mong đợi các biện pháp hiệu quả hơn trong nửa cuối năm nay.

“Những cải cách sắp tới đối với thủ tục cấp phép lao động và thị thực du lịch có thể sẽ tác động trực tiếp đến tăng trưởng. Chúng tôi rất mong đợi có thêm thông tin về những thay đổi được đề xuất này. Tính thanh khoản cũng đã được cải thiện đáng kể trong những tháng gần đây, và chúng tôi tin rằng dấu hiệu rõ ràng từ Chính phủ về việc cải thiện khả năng tiếp cận tài chính sẽ thúc đẩy tinh thần cộng đồng doanh nghiệp. Nhìn chung, chúng tôi cảm thấy tích cực về tương lai nền kinh tế Việt Nam, và chúng tôi mong muốn được tham gia các cuộc đối thoại hữu ích với Chính phủ Việt Nam. Chúng tôi rất tích cực làm việc cùng nhau để vượt qua những thách thức và nắm bắt các cơ hội phía trước”- ông Gabor Fluit nhấn mạnh.

Thêm ý kiến đánh giá về kết quả BCI quý I/2023, Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen cũng bình luận: “Có hai yếu tố cấu thành điểm số: tâm lý trong quý đầu tiên của năm 2022 và triển vọng tương lai. Trong khoảng thời gian này, điểm số quý đầu tiên ổn định, trong khi triển vọng tương lai tích cực hơn. Điều này chỉ ra rằng chúng ta đang ở một bước ngoặt. Đơn đặt hàng đang tăng lên, trong khi mức đầu tư và tuyển dụng vẫn tương đối thấp. Điều này cho thấy đây vẫn là giai đoạn “wait and see” - “chờ đợi và quan sát” đối với nhiều công ty, nhưng những cải tiến có thể sắp xảy ra”.

Theo ông Thue Quist Thomasen, mặc dù triển vọng có cải thiện, điều quan trọng cần lưu ý là nền kinh tế vẫn mong manh và cần thận trọng. Việc theo dõi tình hình hiện tại để dự đoán bất kỳ thay đổi tiềm ẩn nào trên thị trường là cần thiết. Chủ động tiếp cận tình hình hiện tại có thể là cách tốt nhất để đảm bảo thành công trong tương lai.

Tầm quan trọng của các chương trình phát triển tài năng

Báo cáo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chương trình phát triển tài năng tại Việt Nam. Mặc dù đất nước có nguồn nhân lực dồi dào, nhưng chỉ một phần ba số lãnh đạo doanh nghiệp được khảo sát bày tỏ sự hài lòng với tính khả dụng và chất lượng của khách hàng Việt Nam. Đầu tư vào các sáng kiến phát triển nhân tài là cách giúp Việt Nam nâng cao sức hấp dẫn của mình với tư cách là một điểm đến FDI, và xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường toàn cầu.