Bà Trịnh Thị Hương – Cục Phát triển Doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) đã cho biết như vậy tại Hội nghị đánh giá tình hình thực hiện chính sách chương trình trợ giúp Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Ngân hàng Phát triển châu Á tổ chức hôm nay, 9/9.
Nhiều chương trình hỗ trợ
Đánh giá về các kết quả đạt được của các chương trình, chính sách hỗ trợ DNNVV bà Hương cho biết, về trợ giúp tài chính, chương trình bảo lãnh tín dụng DNNVV đã hỗ trợ thiết thực cho hàng nghìn doanh nghiệp. Trong đó, Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã bảo lãnh tín dụng cho 1.951 doanh nghiệp, giá trị vốn vay chấp thuận bảo lãnh là 15.317 tỷ đồng. 21 Quỹ Bảo lãnh tín dụng địa phương đạt doanh số bảo lãnh hơn 3,5 nghìn tỷ đồng.
Chương trình xúc tiến mở rộng thị trường trung bình hỗ trợ 100 tỷ/năm cho khoảng 100 đề án. Giá trị ký kết và doanh số bán hàng đạt trung bình hơn 1 tỷ USD và gần 500 tỷ đồng mỗi năm. Nhiều địa phương đã bố trí ngân sách hỗ trợ xúc tiến thương mại cho doanh nghiệp địa phương.
Bên cạnh đó, từ năm 2011 đến 2013 ngân sách Nhà nước hỗ trợ khoảng 2 triệu USD/năm, tương đương 60 tỷ đồng chi phí đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp.
Cơ quan quản lý cũng đã khuyến khích phát triển các vườn ươm doanh nghiệp. Hiện cả nước có 8 vườn ươm doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học công nghệ, thực phẩm…
Cũng theo đánh giá của bà Hương, các chính sách hỗ trợ từng bước đã được lồng ghép vào các ngành, lĩnh vực, nhằm hỗ trợ nhiều hơn cho các doanh nghiệp nhỏ. Một số chính sách trợ giúp có quy định cụ thể cho đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa, và đã đạt được những kết quả trợ giúp rõ ràng như: tín dụng, đào tạo, tư vấn, xúc tiến thương mại…
![]() |
Ảnh minh họa: ĐT |
80% chương trình không có đánh giá kết quả
Tuy nhiên báo cáo tổng kết của Cục Phát triển doanh nghiệp cũng cho thấy, việc thực hiện chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn nhiều hạn chế.
Có đến hơn 80% các chính sách, chương trình trợ giúp DNNVV không có đánh giá kết qủa hỗ trợ. Một số nhóm chính sách trợ giúp mới chỉ dừng lại ở những quy định mang tính khuyến khích chung chung, chưa có những quy định ưu đãi rõ ràng như về mặt bằng sản xuất, hỗ trợ DN tham gia kế hoạch mua sắm, cung ứng dịch vụ công…
Đa số các nhóm chính sách khi triển khai tổ chức thực hiện gặp nhiều vướng mắc như chính sách hỗ trợ tiếp cận tài chính (bảo lãnh tín dụng), hỗ trợ khoa học công nghệ (thời gian dài để xây dựng văn bản hướng dẫn).
Chính sách về bảo lãnh tín dụng cho DNNVV với 21 quỹ bảo lãnh địa phương với kết quả hoạt động hạn chế, gần một nửa số quỹ mới thành lập cuối năm 2013, đầu năm 2014.
Chất lượng nội dung hỗ trợ chưa thực tế, hình thức thực hiện chưa phù hợp với đối tượng DNVVN. Chẳng hạn, hỗ trợ về thông tin, đa số trang thông tin cho DN cung cấp các thông tin lạc hậu, thiếu các thông tin phục vụ thiết thực cho hoạt động sản xuất kinh doanh của DN hoặc tư vấn trực tiếp. Mức độ triển khai các chính sách tại các địa phương còn yếu, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa chủ động để tiếp cận các chính sách mới.
Theo bà Hương nguyên nhân dẫn đến tình trạng các chính sách chưa đạt được những kết quả như kỳ vọng là do có đến 6/8 nhóm chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp có đối tượng quá rộng, nội dung chưa phù hợp, ví dụ như chương trình sở hữu trí tuệ không nhắm đến đối tượng DNNVV.
Sự phối hợp giữa các bộ ngành, trung ương và địa phương còn yếu. Các chính sách chưa có tính đột phá. Năng lực trợ giúp của các địa phương còn yếu. Nhiều sở kế hoạch đầu tư tại các tỉnh chưa lập được các đơn vị chuyên trách hỗ trợ doanh nghiệp. Ví dụ như một địa phương lớn như TP.HCM cũng mới chỉ có 1 người theo dõi mảng trợ giúp chính sách cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, những yếu kém xuất phát từ nội tại DNNVV khi doanh nghiệp không nỗ lực tham gia các chính sách và cập nhật các thông tin một cách đầy đủ. Các DNNVV còn có tầm nhìn ngắn hạn, chỉ hướng đến lợi nhuận trước mắt mà ít quan tâm đến vấn đề đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Để cải thiện tình trạng trên, đại diện Cục Phát triển doanh nghiệp kiến nghị, các cơ quan quản lý nhà nước cần cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ trọng tâm có tính đột phá lan tỏa, cơ chế phối hợp chặt chẽ.
Hiệp hội doanh nghiệp cần nâng cao uy tín và tầm ảnh hưởng, là kênh quan trọng phản biện chính sách, phát huy vai trò là cầu nối giữa các cơ quan quản lý nhà nước và DNNNVV./.
Trung Ninh