Ngày quyết toán cuối năm tại Kho bạc Nhà nước Hà Nội. Ảnh: TL
Bội chi trong hạn mức, nợ công ở ngưỡng an toàn
Về thu NSNN, dự toán thu 740.500 tỷ đồng, quyết toán 754.572 tỷ đồng, tăng 1,9% (14.072 tỷ đồng) so với dự toán. Trong đó, thu nội địa từ sản xuất, kinh doanh (không kể thu từ dầu thô và thu về nhà, đất) đạt 93,5% so với dự toán do kinh tế chậm phục hồi, nhiều DN giải thể, ngừng hoạt động. Đồng thời, để hỗ trợ DN, Chính phủ đã thực hiện miễn, giảm, giãn thuế nên số thu NSNN giảm. Khoản thu từ hoạt động XNK cũng giảm so với dự toán do giá trị các mặt hàng có thuế suất cao giảm mạnh so với kế hoạch. Riêng thu về nhà đất, thu dầu thô tăng so với dự toán do thu từ các dự án đã giao các năm trước, nay đủ điều kiện thu nộp NSNN, giá và sản lượng dầu thô tăng.
Do khó khăn về cân đối ngân sách, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội đưa vào cân đối hoàn thuế GTGT theo đúng dự toán là 70.000 tỷ đồng, số thực hoàn trả cao hơn dự toán không bố trí từ nguồn thu, mà ứng từ nguồn tồn ngân KBNN để hoàn trả DN theo đúng chế độ, các năm sau sẽ bố trí ngân sách hoàn trả vốn ứng.
Về chi NSNN, quyết toán 978.463 tỷ đồng, tăng 8,3% (75.363 tỷ đồng) so với dự toán, chủ yếu tăng chi đầu tư phát triển (88.812 tỷ đồng) từ nguồn vốn ngoài nước, nguồn bổ sung từ dự phòng ngân sách theo chế độ và nguồn năm trước chuyển sang. Báo cáo đánh giá nhiệm vụ chi NSNN năm 2012 đã được thực hiện theo đúng Nghị quyết của Quốc hội, HĐND các cấp. Tình trạng chi chuyển nguồn sang năm sau giảm về quy mô và cơ cấu, các khoản chi chuyển nguồn do triển khai chậm đã được khắc phục đáng kể. Số chi chuyển nguồn do triển khai chậm là 22.454 tỷ đồng, bằng 1,9% so với tổng chi NSNN (năm 2011 là 32.720 tỷ đồng, bằng 3,2% tổng chi NSNN).
Năm 2012, mức dự toán bội chi bằng 4,8% GDP. Quyết toán số bội chi là 154.126 tỷ đồng, bằng 4,75% GDP thực tế, nằm trong tỷ lệ bội chi Quốc hội cho phép. Do nguồn vốn ngoài nước giải ngân cao hơn dự kiến (tăng 17.143 tỷ đồng), gồm cả số đã giải ngân một số dự án giao thông từ năm trước đến năm 2012 đủ thủ tục ghi thu, ghi chi vào NSNN là 4.944 tỷ đồng, nên theo quy định phải tăng mức bội chi ngân sách tương ứng. Tuy nhiên nhờ kiểm soát chặt chẽ và tiết kiệm chi ngân sách từ nguồn vốn trong nước 3.213 tỷ đồng nên mức tăng bội chi NSNN là 13.926 tỷ đồng. Nguồn bù đắp từ vay trong nước là 112.283 tỷ đồng, vay ngoài nước 41.843 tỷ đồng.
Với kết quả thực hiện dự toán thu, chi, bội chi như trên, tính đến 31/12/2012, so với GDP thực tế, dư nợ Chính phủ bằng 38,9%, dư nợ ngoài nước của quốc gia bằng 37,4%; trong giới hạn đảm bảo an ninh tài chính quốc gia.
Về kết quả kiểm toán báo cáo quyết toán NSNN năm 2012, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) cơ bản nhất trí với báo cáo quyết toán của Chính phủ, những kiến nghị của KTNN đã được các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương tiếp thu, xử lý theo quy định.
Trên cơ sở đó, Chính phủ trình quyết toán thu, chi NSNN năm 2012 với tổng thu cân đối NSNN là 1.058.140 tỷ đồng, tổng chi cân đối NSNN là 1.170.924 tỷ đồng, bội chi NSNN 154.126 tỷ đồng, bằng 4,75% GDP (không bao gồm kết dư ngân sách địa phương 41.342 tỷ đồng).
Nhất trí trình quyết toán ngân sách ra Quốc hội
Đánh giá về Báo cáo quyết toán NSNN năm 2012, Thường trực Uỷ ban Tài chính - Ngân sách (UBTCNS) cho rằng, về cơ bản các bộ, ngành, địa phương, đơn vị đã thực hiện tốt công tác hạch toán, kế toán thu, chi NSNN, thực hiện khoá sổ và lập báo cáo quyết toán, thẩm định, phê duyệt quyết toán theo đúng quy định của Luật NSNN. Báo cáo cũng phản ánh đúng tình hình khó khăn của kinh tế trong nước năm 2012
Báo cáo quyết toán NSNN năm 2012 đã được cơ quan KTNN kiểm toán, xác nhận tính đúng đắn, hợp pháp, nhiều kiến nghị của KTNN đã được các cơ quan của Chính phủ xem xét tiếp thu và thực hiện theo quy định.
Tuy nhiên, UBTCNS nhận thấy, còn một số vấn đề Chính phủ cần lưu ý như: một số đơn vị dự toán hạch toán kế toán chưa đầy đủ, thuyết minh quyết toán chưa rõ ràng; lập báo cáo quyết toán chưa đúng biểu mẫu; công tác thẩm định của cơ quan tài chính chưa chặt chẽ, kịp thời, chất lượng chưa cao, công tác tổng hợp, báo cáo quyết toán NSNN năm 2012 của một số địa phương còn chậm theo quy định....
Thường trực UBTCNS cho rằng, mặc dù còn một số hạn chế, song Báo cáo quyết toán NSNN năm 2012 của Chính phủ đã được lập, thẩm định theo trình tự thủ tục quy định, đối chiếu khớp đúng với số liệu của KBNN, được KTNN kiểm toán và xác nhận tính đúng đắn, hợp pháp, sau khi được Thường trực UBTCNS thẩm tra đã hội đủ yếu tố để trình UBTVQH xem xét cho ý kiến, báo cáo Quốc hội phê chuẩn theo quy định của Luật NSNN./.
Dương An
