Thu ngân sách có xu hướng giảm do kinh tế tăng trưởng thấp hơn dự kiến

Thu 4 tháng đạt gần 40% dự toán năm

Tổng thu (NSNN) thực hiện tháng 4 ước đạt 139,1 nghìn tỷ đồng, bằng 8,6% dự toán, bằng 82,4% mức thu bình quân quý I (thấp hơn khoảng 29,7 nghìn tỷ đồng); trong đó: Thu nội địa ước đạt 113 nghìn tỷ đồng, bằng 8,5% dự toán, bằng 79,6% mức thu bình quân quý I (giảm gần 29 nghìn tỷ đồng). Thu từ dầu thô ước đạt 5,5 nghìn tỷ đồng. Thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 20,6 nghìn tỷ đồng, trên cơ sở tổng số thu thuế đạt 30,4 nghìn tỷ đồng, bằng 7,15% dự toán, bằng 98,9% mức thu bình quân quý I; hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ trong tháng khoảng 9,8 nghìn tỷ đồng.

Sở dĩ số thu nội địa trong tháng 4 giảm so với các tháng trước, chủ yếu do trong tháng 1 đã tập trung thu vào ngân sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và lợi nhuận còn lại phát sinh quý IV/2022, phần chênh lệch còn phải nộp theo quyết toán thuế năm 2022.

Đồng thời, tăng trưởng kinh tế những tháng đầu năm thấp hơn dự kiến, hoạt động sản xuất - kinh doanh của một số ngành công nghiệp gặp khó khăn; kết hợp với thực hiện chính sách gia hạn thuế, tiền thuê đất theo Nghị định số 12/2023/NĐ-CP ngày 14/4/2023 của Chính phủ tác động giảm thu ngân sách trong tháng 4 (tổng số đã gia hạn đến hết tháng 4 khoảng 38 nghìn tỷ đồng).

Nguồn: Bộ Tài chính Đồ họa: Văn Chung

Lũy kế 4 tháng thu NSNN ước đạt 645,4 nghìn tỷ đồng, bằng 39,8% dự toán, bằng 95% so cùng kỳ năm 2022 (thu ngân sách trung ương ước đạt khoảng 42,9% dự toán; thu ngân sách địa phương ước đạt khoảng 36,3% dự toán). Trong đó, thu nội địa ước đạt 538,8 nghìn tỷ đồng, bằng 40,4% dự toán, bằng 98% so cùng kỳ năm 2022.

Lũy kế thu từ dầu thô 4 tháng ước đạt 21,9 nghìn tỷ đồng, bằng 52,2% dự toán, giảm 9,6% so cùng kỳ năm 2022. Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt gần 84,7 nghìn tỷ đồng, bằng 35,4% dự toán, giảm 19,9% so cùng kỳ năm 2022, trên cơ sở: tổng số thu thuế ước đạt 122,7 nghìn tỷ đồng, bằng 28,9% dự toán, giảm 18,1% so cùng kỳ; hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ khoảng 38 nghìn tỷ đồng, bằng 20,4% dự toán.

Có 8/12 khoản thu đảm bảo tiến độ dự toán

Mặc dù số thu nội địa 4 tháng đầu năm đạt khá so dự toán, nhưng qua phân tích cho thấy, số thu hàng tháng có xu hướng giảm (thu tháng 1 đạt 16,1%; tháng 2 đạt 7,1%; tháng 3 đạt 8,6%; ước thực hiện tháng 4 đạt 8,5% dự toán). Không kể thuế TNDN, thu cổ tức, lợi nhuận còn lại, thu chênh lệch thu - chi của Ngân hàng Nhà nước, thì số thu nội địa 4 tháng bằng khoảng 88,7% so với cùng kỳ năm 2022.

Có 8/12 khoản thu đảm bảo tiến độ dự toán (trên 34% dự toán), trong đó thu từ 3 khu vực kinh tế (chiếm 53,3% dự toán thu nội địa) ước đạt 42% dự toán, tăng 2,4% so cùng kỳ, tuy nhiên nếu loại trừ thuế TNDN, số thu của 3 khu vực này giảm 8,5% so cùng kỳ; thuế thu nhập cá nhân (TNCN) ước đạt 42,4% dự toán; thu từ hoạt động xổ số kiến thiết ước đạt 49,2% dự toán; thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu - chi của Ngân hàng Nhà nước ước đạt 81,5% dự toán; thu khác ngân sách ước đạt 77,3% dự toán...

Có 4 khoản thu tiến độ thu đạt thấp so dự toán là: thu thuế bảo vệ môi trường (ước đạt 16,8% dự toán, bằng 49,7% so cùng kỳ); các loại phí, lệ phí (ước đạt 32,2% dự toán, bằng 91,4% so cùng kỳ); các khoản thu về nhà, đất (chiếm 13,3% dự toán thu nội địa; ước đạt 20,9% dự toán, bằng 46,6% so cùng kỳ); thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (ước đạt 25% dự toán, bằng 108,7% so cùng kỳ).

Về số thu trên địa bàn, ước tính có 25/63 địa phương thực hiện thu nội địa 4 tháng đạt trên 38% dự toán; 16/63 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ, trong khi có tới 47 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ.

Thời gian qua, cùng với nỗ lực thực hiện các giải pháp nhằm góp phần tăng thu về ngân sách, cơ quan thuế, hải quan tiếp tục triển khai các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất đã ban hành để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Tổng số tiền đã miễn, giảm, gia hạn ước tính đến hết tháng 4 khoảng 56,32 nghìn tỷ đồng (miễn, giảm khoảng 18,32 nghìn tỷ đồng; gia hạn khoảng 38 nghìn tỷ đồng).

Đồng thời, cơ quan thuế, hải quan tăng cường công tác quản lý thu, thanh tra, kiểm tra thuế, rà soát các nguồn thu, chống thất thu, phấn đấu hoàn thành vượt dự toán thu để bù đắp số giảm thu do thực hiện chính sách; kiểm soát chặt chẽ hoàn thuế giá trị gia tăng đảm bảo đúng chính sách, quy định của pháp luật; đôn đốc xử lý thu hồi nợ đọng thuế. Cơ quan thuế cũng quản lý, đôn đốc thu nộp kịp thời đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, chứng khoán, giao dịch thương mại điện tử, thu từ các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.