Biểu : Kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam – ASEAN giai đoạn 1996-2016 (nguồn TCHQ)
Theo Tổng cục Hải quan, trong những năm gần đây, ASEAN luôn là đối tác thương mại hàng hóa lớn của Việt Nam với trị giá hàng hóa buôn bán hai chiều tăng 12,3%/năm trong giai đoạn 1996-2006 và tăng 8,1%/năm giai đoạn 2007-2016.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam – ASEAN tăng gấp 7 lần sau 20 năm trở thành viên của khối này. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và ASEAN năm 2016 đạt 41,49 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 11,8% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước.
Trong đó, xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam sang các nước ASEAN trong năm 2016 đạt gần 17,45 tỷ USD, giảm 4,4% so với năm 2015. So với thời điểm gia nhập cộng đồng này cách đây 20 năm, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang ASEAN năm 2016 tăng 6,8 lần với tốc độ tăng bình quân 10% năm.
Nhập khẩu hàng hóa xuất xứ ASEAN năm 2016 đạt 24,04 tỷ USD, tăng nhẹ 1% so với cùng kỳ năm 2015 và tăng 7,2 lần so với năm 1996. Sau 20 năm gia nhập, Việt Nam nhập khẩu hàng hóa xuất xứ từ ASEAN đạt tốc tộ tăng 10,4% mỗi năm.
Cán cân thương mại hàng hóa luôn nghiêng về thâm hụt với các nước ASEAN và trong suốt 20 năm gia nhập, Việt Nam chưa từng đạt thặng dư thương mại với khối này.
Năm 1996 thời điểm gia nhập ASEAN Việt Nam thâm hụt với khối này là 745 triệu USD, thì đến năm 2016 thâm hụt 6,59 tỷ USD.
Về xuất nhập khẩu, năm 1996, ASEAN là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Sau 20 năm, ASEAN là thị trường tiêu thụ hàng hóa xuất xứ Việt Nam lớn thứ 4, sau Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc; hàng hóa nhập khẩu từ ASEAN đứng thứ 3 sau Trung Quốc và Hàn Quốc.
Thương mại Việt Nam - ASEAN năm 2016 chủ yếu sang 6 thị trường chiếm 96,4% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường ASEAN.
Trong đó: Thái Lan là thị trường xuất nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam trong ASEAN, thương mại song phương năm 2016 tăng 19 lần so với năm 1996 thời điểm Việt Nam gia nhập ASEAN. Thái Lan cũng là thị trường có thâm hụt thương mại lớn nhất với Việt Nam trong khối ASEAN, tới 5,16 tỷ USD, gấp 1,4 lần kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này.
Thương mại song phương Việt Nam - Malaixia đứng thứ 2 trong ASEAN và năm 2016 tăng gấp 30 lần so với năm 1996. Thâm hụt thương mại với Malaixia là 1,83 tỷ USD, bằng 54,7% kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này.
Singapore là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam trong ASEAN, với kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2016 đạt 7,16 tỷ USD, chiếm 17,3% trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam - ASEAN.
Camphuchia và Philippin, Lào và Myanma là các thị trường đem lại thặng dư thương mại cho Việt Nam. Trong đó, Campuchia là thị trường đem lại thặng dư lớn nhất với hơn 1,47 tỷ USD, thị trường Philipin là 1,16 tỷ USD; Myanma là 375 triệu USD; Lào là 132 triệu USD./.
Ngọc Linh
