Đề nghị cho phép chuyển nguồn vốn năm 2022 sang năm 2024
Thay mặt Đoàn giám sát báo cáo về các vấn đề xin ý kiến UBTVQH, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành cho biết, tại Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2024, Quốc hội cho phép chuyển nguồn dự toán NSNN thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) năm 2023 sang năm 2024 tiếp tục thực hiện, nhưng không bao gồm vốn năm 2022 kéo dài sang năm 2023.
| Theo báo cáo của Chính phủ, nếu không được kéo dài nguồn vốn thực hiện năm 2023 sang năm 2024 sẽ dẫn đến việc hủy dự toán năm 2023 khoảng 16.000 tỷ đồng, gồm 15.000 tỷ đồng vốn sự nghiệp, 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư. Trong đó riêng vốn sự nghiệp năm 2022 chuyển sang năm 2023 không giải ngân hết còn khoảng 3.713 tỷ đồng. |
Tuy nhiên, kết quả giám sát cho thấy, việc giải ngân chậm (nhất là vốn sự nghiệp) phần lớn là do nguyên nhân chủ quan, nhiều văn bản hướng dẫn đến cuối năm 2023 mới được hoàn thành, nên kết quả giải ngân vốn các CTMTQG đến ngày 30/9/2023 đạt thấp, đặc biệt là vốn sự nghiệp mới đạt khoảng 15% (3.800 tỷ đồng).
Qua ý kiến của các đại biểu Quốc hội và kiến nghị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Đoàn giám sát thấy rằng, việc cho phép kéo dài vốn năm 2022 của các chương trình chưa giải ngân hết năm 2023 (bao gồm vốn đầu tư phát triển, kinh phí chi thường xuyên của ngân sách trung ương và ngân sách địa phương) sang thực hiện trong năm 2024 là cần thiết và đề nghị UBTVQH cho ý kiến về việc này.
Bên cạnh đó, để bảo đảm kỳ họp gần nhất Quốc hội có thể xem xét thông qua được Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện trong bối cảnh chỉ còn 2 năm thực hiện các Chương trình, Đoàn giám sát đề nghị UBTVQH cho phép thể hiện trong dự thảo Nghị quyết giám sát nội dung: Thông qua chủ trương xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các CTMTQG giai đoạn 2021-2025 và cơ chế thí điểm phân cấp cho cấp huyện quyết định cơ cấu nguồn vốn, phân bổ sử dụng vốn NSNN trong triển khai thực hiện các CTMTQG theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư có đề nghị đưa vào dự thảo Nghị quyết Đoàn giám sát nội dung cho phép HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định việc điều chỉnh: danh mục dự án đầu tư công năm 2022, 2023 trong khuôn khổ kế hoạch, vốn đầu tư đã được cấp có thẩm quyền giao năm 2022, 2023; điều chỉnh dự toán chi NSNN vốn sự nghiệp, giữa các nội dung, dự án, lĩnh vực chi không còn đối tượng chi, hoặc không hiệu quả sang nội dung khác trong cùng một Chương trình, nhưng bảo đảm không vượt tổng dự toán giao vốn sự nghiệp hàng năm của địa phương.
Đánh giá đề nghị này là cần thiết, Đoàn giám sát đề nghị UBTVQH, chỉ đạo giao Chính phủ đưa nội dung này vào hồ sơ trình Quốc hội xem xét, quyết định cơ chế, chính sách đặc thù theo quy định tại kỳ họp gần nhất.
 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu tại phiên họp. |
Tháo gỡ tối đa vướng mắc trong triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia
| Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu quan điểm, cần đảm bảo kỷ cương, kỷ luật ngân sách, dù vì do lý do khách quan hay chủ quan thì năm nào cũng cần quyết toán xong dứt điểm năm đó để chủ động kế hoạch các nguồn vốn. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, nếu nguồn vốn từ năm 2021 mà chúng ta chưa làm được thì nên hủy và điều chỉnh, bố trí lại cho phù hợp. Trên cơ sở này, Chính phủ cần nghiên cứu thật kỹ, nếu đề xuất kéo dài thời gian thì cũng chỉ nên trong thời gian ngắn. |
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội (UBTCNS) Lê Quang Mạnh đồng tình với sự cần thiết của việc chuyển nguồn đối với vốn sự nghiệp năm 2022 chưa giải ngân hết. Tuy nhiên, dự toán NSNN năm 2024 đã được Quốc hội thông qua, do đó Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm rõ thêm vấn đề này trong việc ảnh hưởng đối với dự toán của năm 2024 để Quốc hội có căn cứ xem xét.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng nhất trí với chủ trương cho phép kéo dài vốn năm 2022 của các CTMTQG chưa giải ngân hết năm 2023 sang thực hiện trong năm 2024. Tuy nhiên, để giữ nghiêm kỷ luật kỷ cương ngân sách, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị nội dung này không đưa vào nghị quyết giám sát chuyên đề hay nghị quyết về ngân sách, mà nên đưa vào nghị quyết cơ chế đặc thù, trong đó cần phải đánh giá tác động vì sao chậm giải ngân, nguyên nhân, trách nhiệm thuộc về đâu, sau đó Quốc hội cho phép hoặc không cho phép kéo dài vốn năm 2021, năm 2022.
Phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết mục tiêu, ý nghĩa của việc chuyển vốn này là rất lớn đối với các địa phương. “Nếu cắt nguồn vốn này thì áp lực giải ngân của Chính phủ có giảm đi, nhưng lại thiệt thòi cho các địa phương. Địa phương đang rất mong chờ, rất cần” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Đồng thời, Phó Thủ tướng mong muốn Quốc hội đồng ý chủ trương xây dựng một Nghị quyết thí điểm theo trình tự rút gọn, để đảm bảo đủ điều kiện theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và kịp trình trong phiên họp gần nhất.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. |
Kết luận nội dung này, Chủ tịch Quốc hội cho biết, các đại biểu cơ bản đồng tình với việc ban hành nghị quyết cơ chế đặc thù theo thể thức rút gọn nhưng cách thức thể hiện như thế nào cần tiếp tục bàn thảo cụ thể.
Về các vấn đề như quyết toán ngân sách, kéo dài vốn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, trên cơ sở kết quả thảo luận tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chuẩn bị báo cáo chính thức của Chính phủ về vấn đề này. Tinh thần là tháo gỡ tối đa vướng mắc trong thực hiện các CTMTQG nhưng không được để ra xung đột pháp luật, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
