Đây là thông tin được nêu trong báo cáo của Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) về kết quả cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn từ năm 2022 đến tháng 9 năm 2023 và giải pháp đổi mới, đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn trong thời gian tới.

Chưa có thêm doanh nghiệp được cổ phần hóa trong năm 2023

Theo báo cáo, tính đến tháng 9/2023, đã có 45 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp theo Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ, gồm 6 doanh nghiệp thuộc trung ương là: Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Tổng công ty (TCT) Lâm nghiệp Việt Nam, TCT Hàng Hải Việt Nam Nam thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Công ty Mua bán nợ Việt Nam thuộc Bộ Tài chính, TCT Cơ khí xây dựng (COMA), TCT Đầu tư và phát triển nhà và đô thị (HUD) thuộc Bộ Xây dựng và 39 doanh nghiệp thuộc các địa phương. Các đơn vị còn lại đang triển khai xây dựng đề án cơ cấu lại doanh nghiệp để trình cấp có thẩm quyền xem.

Thu từ bán vốn nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 dự kiến đạt 21.827 tỷ đồng
Ngày 29/11/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1479/QĐ-TTg phê duyệt kế hoạch sắp xếp lại DNNN, doanh nghiệp có vốn nhà nước giai đoạn 2022-2025. Theo đó, giai đoạn 2022-2025 cổ phần hóa 19 doanh nghiệp (trong đó có một số doanh nghiệp lớn như TCT Đầu tư phát triển nhà và đô thị, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam...), thoái vốn nhà nước đầu tư tại 141 doanh nghiệp (trong đó có một số doanh nghiệp có phần vốn nhà nước cần phải thoái lớn như TCT Cơ khí xây dựng, TCT cổ phần Sông Hồng, TCT Lắp máy Việt Nam, TCT Viglacera, TCT Truyền hình Cáp Việt Nam (VTVcab)....).

Về thực hiện kế hoạch cổ phần hóa, năm 2022, ghi nhận bổ sung 1 doanh nghiệp nhà nước (DNNN) thực hiện cổ phần hóa (đã chính thức chuyển thành công ty cổ phần năm 2021), với tổng giá trị doanh nghiệp là 309 tỷ đồng, trong đó giá trị thực tế phần vốn nhà nước là 278 tỷ đồng).

Trong 9 tháng đầu năm 2023, các đơn vị tiếp tục triển khai công tác cổ phần hóa theo phê duyệt kế hoạch sắp xếp lại DNNN, doanh nghiệp có vốn nhà nước giai đoạn 2022-2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1479/QĐ-TTg ngày 29/11/2022.

Về thoái vốn, trong năm 2022, thoái vốn nhà nước tại 1 doanh nghiệp với giá trị 195 tỷ đồng thu về 390 tỷ đồng. Các tập đoàn, TCT, DNNN thoái vốn tại 31 doanh nghiệp với giá trị là 688,7 tỷ đồng thu về 3.900,6 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2023, thoái vốn nhà nước tại 4 doanh nghiệp (trong đó 3 doanh nghiệp theo Quyết định số 1479/QĐ-TTg, 1 doanh nghiệp theo Thông báo số 281/TB-VPCP) với giá trị 8,8 tỷ đồng, thu về 19 tỷ đồng; các tập đoàn, TCT, DNNN đã thoái vốn tại 7 doanh nghiệp với giá trị là 53,5 tỷ đồng thu về 206,3 tỷ đồng.

Đề xuất giảm dự toán chi đầu tư từ nguồn cổ phần hóa, thoái vốn

Trên cơ sở tổng hợp số liệu của cơ quan, địa phương, Bộ Tài chính đã có công văn số 9617/BTC-TCDN ngày 11/9/2023 báo cáo Thủ tướng Chính phủ dự kiến nguồn thu từ bán vốn nhà nước nộp về ngân sách nhà nước (NSNN) giai đoạn 2021-2025.

Theo đó, tổng giá trị dự kiến nộp về ngân sách trung ương trong giai đoạn 2023-2025 là 9.029 tỷ đồng (trong đó cổ phần hóa là 1.976 tỷ đồng, thoái vốn là 7.053 tỷ đồng). Tổng giá trị dự kiến nộp về ngân sách địa phương là 7.455 tỷ đồng (trong đó cổ phần hóa là 2.547 tỷ đồng, thoái vốn là 4.907 tỷ đồng).

Tổng giá trị các doanh nghiệp đã cổ phần hóa, thoái vốn trong giai đoạn trước năm 2023 chưa nộp về NSNN theo quy định là 494 tỷ đồng.

Như vậy, tổng giá trị dự kiến thu từ cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn 2023 - 2025 là 16.484 đồng. Nếu tính cả số tiền đã thu từ cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn 2021-2022 đang giữ tại địa phương, chưa nộp tiền thu về NSNN là 16.979 tỷ đồng.

Tính cả số thu từ bán vốn nhà nước năm 2021, 2022 là 4.848 tỷ đồng, tổng giá trị dự kiến thu từ bán vốn nhà nước giai đoạn 2021-2025 sẽ là 21.827 tỷ đồng.

Thu từ bán vốn nhà nước giai đoạn 2021-2025 dự kiến đạt 21.827 tỷ đồng

Trước tình hình tiến độ triển khai cổ phần hóa, thoái vốn chậm, có khả năng sẽ không đạt kế hoạch đề ra như vậy, Cục Tài chính doanh nghiệp đã đề xuất một số giải pháp khắc phục và đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn trong thời gian tới.

Theo đó, tiếp tục rà soát, nghiên cứu, sửa đổi một cách đồng bộ cơ chế chính sách pháp luật, đảm bảo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp;

Đồng thời, xử lý nghiêm trường hợp làm chậm, vi phạm quy định về cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp; xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan; coi việc thực hiện nhiệm vụ và kết quả thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN là một tiêu chí đánh giá các cơ quan, đơn vị tập thể, cá nhân liên quan;

Cục Tài chính doanh nghiệp cũng đề xuất Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ báo cáo Quốc hội điều chỉnh giảm dự toán kế hoạch chi đầu tư phát triển nguồn NSNN đối với nội dung thu - chi từ nguồn cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước.

Kế hoạch thu từ cổ phần hóa, thoái vốn là 248.000 tỷ đồng

Theo Nghị quyết số 23/2021/QH15 thì giai đoạn 2021-2025 thu từ nguồn cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước theo kế hoạch là 248.000 tỷ đồng (ngân sách trung ương 200.000 tỷ đồng; ngân sách địa phương 48.000 tỷ đồng).

Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch thu hồi vốn nhà nước tại một số tổ chức kinh tế do trung ương quản lý cụ thể từng năm. Theo đó năm 2021 là 40.000 tỷ đồng, năm 2022 là 20.000 tỷ đồng và năm 2023 là 3.000 tỷ đồng.