Áp dụng biện pháp thu nợ phù hợp với từng trường hợp nợ thuế

Nguồn: Tổng cục Thuế. Đồ họa: Văn Chung

Thu hồi 41.557 tỷ đồng nợ thuế

Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, năm 2023, cùng với việc nuôi dưỡng và quản lý nguồn thu, cơ quan thuế các cấp đã đẩy mạnh tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ người nộp thuế (NNT) phục hồi sản xuất, kinh doanh; giải quyết kịp thời các trường hợp NNT được gia hạn nộp thuế, nộp dần tiền thuế, không tính tiền chậm, miễn tiền chậm nộp; xóa nợ thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế và các chính sách của Nhà nước.

Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế, cơ quan thuế tăng cường thực hiện các giải pháp quản lý, thu hồi tiền thuế nợ, không để dây dưa, kéo dài, hạn chế nợ mới phát sinh; đặc biệt kiên quyết, quyết liệt đối với các đối tượng chây ỳ. Ngoài ra, cơ quan thuế tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng trên địa bàn thành lập các tổ công tác liên ngành để thu hồi nợ thuế.

Bằng việc thực hiện quyết liệt các giải pháp đôn đốc, thu hồi nợ thuế, năm 2023 toàn ngành Thuế thu hồi được 41.557 tỷ đồng nợ thuế. Trong đó, thu bằng biện pháp quản lý nợ là 37.605 tỷ đồng; thu bằng biện pháp cưỡng chế nợ là 3.952 tỷ đồng. Một số cục thuế làm tốt công tác thu hồi nợ thuế như: Hải Phòng, Quảng Nam, Hậu Giang, Hà Nội, Phú Thọ, Vũng Tàu...

Lãnh đạo Tổng cục Thuế đánh giá, công tác quản lý nợ thuế đã đạt được kết quả tích cực, song nợ thuế có chiều hướng gia tăng. Nguyên nhân là do kinh tế thế giới tiếp tục có nhiều biến động, tác động xấu đến nền kinh tế Việt Nam. Doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, tài sản đều đã thế chấp ở ngân hàng, nên khi thực hiện cưỡng chế thì chưa thu hồi được…

6 giải pháp kéo giảm nợ thuế

Thứ nhất, đối với nhóm nợ có khả năng thu, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế các cấp triển khai áp dụng biện pháp thu nợ phù hợp với từng trường hợp nợ thuế theo đúng quy định. Đặc biệt, cơ quan thuế tập trung áp dụng ngay các biện pháp đôn đốc, cưỡng chế và công khai thông tin theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành, đối với NNT có số tiền thuế nợ lớn, chây ỳ, kéo dài.

Cụ thể, đối với NNT chỉ có tiền thuế nợ dưới 90 ngày, cơ quan thuế thực hiện ngay các biện pháp như gọi điện thoại, nhắn tin, gửi thư điện tử, mời lên làm việc, ban hành thông báo tiền thuế nợ để đôn đốc NNT nộp tiền thuế vào NSNN, không để nợ thuế dây dưa, kéo dài, hạn chế nợ mới phát sinh.

Đối với NNT có khoản tiền thuế nợ trên 90 ngày hoặc khoản tiền thuế thuộc trường hợp phải cưỡng chế, cơ quan thuế áp dụng ngay các biện pháp cưỡng chế và công khai thông tin để thu hồi tiền thuế nợ vào NSNN. Trường hợp quyết định cưỡng chế hết hiệu lực mà NNT chưa nộp hoặc nộp chưa đủ số tiền thuế nợ bị cưỡng chế vào NSNN, thì phải kịp thời chuyển sang áp dụng các biện pháp cưỡng chế phù hợp, đúng quy định.

Thứ hai, Tổng cục Thuế chỉ đạo cơ quan thuế các cấp đẩy nhanh việc xử lý đối với các khoản nợ đang chờ xử lý và tiền thuế đang chờ điều chỉnh. Theo đó, đối với NNT có khoản tiền thuế nợ đang chờ xử lý, các bộ phận trong cơ quan thuế tập trung giải quyết kịp thời, đúng quy định đối với các hồ sơ cơ quan thuế đã tiếp nhận và đang trong thời gian thực hiện các thủ tục xử lý.

Thứ ba, đối với các khoản tiền thuế, tiền thuê đất đã hết thời gian gia hạn nộp thuế theo quy định tại các nghị định của Chính phủ, cơ quan thuế thực hiện áp dụng ngay các biện pháp đôn đốc, cưỡng chế theo đúng quy định để kịp thời thu hồi vào NSNN các khoản tiền thuế, tiền thuê đất đã hết thời gian gia hạn nộp thuế. Đặc biệt trong thời điểm hiện nay, các khoản nợ thuế giá trị gia tăng, tiêu thụ đặc biệt ở nhóm ngành xăng dầu, bất động sản…, đang có xu hướng gia tăng. Để thu hồi các khoản nợ trên, Tổng cục Thuế yêu cầu cục thuế địa phương thực hiện ngay các biện pháp cưỡng chế để thu hồi nợ thuế, vì theo quy định của Luật Quản lý thuế thì ngay sau ngày hết thời gian gia hạn nộp thuế, cơ quan thuế phải thực hiện các biện pháp cưỡng chế.

Thứ tư, về phân loại nợ, Tổng cục Thuế đã yêu cầu các địa phương thực hiện việc phân loại nợ phải đảm bảo theo đúng tính chất của từng khoản nợ. Hồ sơ phân loại nợ phải đầy đủ theo đúng hướng dẫn tại quy trình quản lý nợ, ban hành kèm theo quyết định của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế; tránh tình trạng phân loại nợ khi chưa có đầy đủ hồ sơ để các cơ quan kiểm toán, thanh tra phát hiện và có ý kiến ở một số cục thuế như hiện nay.

Thứ năm, đối với các khoản nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, cơ quan thuế thực hiện rà soát, xác định chính xác số tiền NNT còn nợ NSNN; hạch toán, theo dõi đầy đủ các khoản nợ trên hệ thống ứng dụng quản lý thuế tập trung…

Trường hợp người sử dụng đất chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và cơ quan thuế đã áp dụng biện pháp cưỡng chế, nhưng không chấp hành thì cơ quan thuế chủ động ban hành văn bản kiến nghị UBND thu hồi đất theo đúng quy định của pháp luật về đất đai.

Thứ sáu, đối với NNT nợ thuế bảo vệ môi trường, cơ quan thuế khẩn trương áp dụng các biện pháp đôn đốc và cưỡng chế để thu hồi nợ thuế bảo vệ môi trường vào NSNN, không để phát sinh thêm nợ mới. Đồng thời, cơ qua thuế cần xem xét nguyên nhân, trách nhiệm của các công chức có liên quan đối với các trường hợp để xảy ra tình trạng nợ đọng thuế lớn và kéo dài.