Các DN xuất khẩu phải có bộ phận chuyên trách về phòng vệ thương mại

Ngày 29/9, tại Hà Nội, Cục Phòng vệ thương mại- Bộ Công thương đã tổ chức hội thảo "Kinh nghiệm xử lý các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại (PVTM) của Úc". Sự kiện nhằm đánh giá kết quả cũng như bài học kinh nghiệm trong công tác xử lý các vụ việc PVTM do cơ quan Úc khởi xướng, đặc biệt là kết quả từ vụ việc nhôm ép và thép mạ kẽm.

Liên quan đến các biện pháp phòng vệ thương mại (PVTM) của nước ngoài đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam, ông Nam cho biết, tính đến nay, đã có hơn 120 vụ việc từ các cơ quan điều tra của nhiều nước như EU, Hoa Kỳ, Brazil, Úc, Thổ Nhĩ Kỳ... Trong đó nổi bật lên là Úc với 6 vụ việc khởi xướng mới liên tiếp, trong đó có 2 vụ việc điều tra kép chống bán phá giá, chống trợ cấp và 2 vụ việc điều tra chống bán phá giá.

Việc hiểu và nắm bắt rõ về PVTM là rất quan trọng đối với các DN xuất khẩu, để tránh bị kiện trên thương trường quốc tế. Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay, có rất ít các DN đang nhìn nhận đúng về PVTM, dẫn tới việc kháng kiện các vụ kiện PVTM, các DN Việt Nam thường thua kiện.

Từ kinh nghiệm thắng kiện 2 vụ điều tra về chống bán phá giá và chống trợ cấp của Úc đối với mặt hàng thép của Việt Nam, bà Đinh Ánh Tuyết- Văn phòng luật sư IDVN (Luật sư đại diện cho Chính phủ Việt Nam trong 2 vụ kiện của Úc) cho biết, khi DN bị khởi kiện, điều đầu tiên là phải biện hộ, tự vệ bằng việc cung cấp thông tin, cung cấp hồ sơ đúng hạn, khi cơ quan điều tra sang thẩm tra thì phải hợp tác với họ. Nếu DN xuất khẩu không cung cấp được thông tin thì cơ quan điều tra sẽ sử dụng thông tin từ bên khởi kiện.

Gần đây, trong một số vụ việc, Úc cáo buộc thị trường đặc biệt (PMS) đối với Việt Nam (thị trường đặc biệt là trường hợp cơ quan điều tra xác định có sự can thiệp của chính phủ nước xuất khẩu có các biện pháp làm bóp méo thị trường khiến cho giá thành không đúng sự thật).

Điều tra cáo buộc thị trường đặc biệt bao gồm điều tra về khung pháp lý và chính sách chung cho các ngành, nếu 1 ngành bị kết luận có PMS sẽ tạo tiền lệ xấu cho các ngành khác. Vì vậy, để DN xuất khẩu có thể đạt kết quả thuận lợi trong điều tra chống bán phá giá, Chính phủ sẽ cần biện hộ tốt trong tất cả các vụ việc mà Úc điều tra cáo buộc PMS đối với Việt Nam.

Nhấn mạnh vai trò then chốt của DN, ông Nguyễn Phương Nam khẳng định, việc kháng kiện các vụ điều tra PVTM của các nước rất khó, nếu các DN không quan tâm thì sẽ rất dễ bị khởi kiện. Muốn áp dụng được các công cụ PVTM thì các DN phải chủ động được, phải có sự hợp tác của các DN.

Vai trò của các DN trong phòng vệ thương mại là rất quan trọng, Chính phủ chỉ có vai trò tương đối. Việc Chính phủ Việt Nam đáp ứng tốt các yêu cầu và làm đầy đủ các nghĩa vụ nhưng nếu DN làm không tốt thì vẫn thua kiện là điều bình thường.

Theo ông Nam, hiện nay, nhiều quốc gia đang đẩy mạnh các biện pháp phòng vệ thương mại (PVTM) để bảo vệ nền sản xuất trong nước. Vì vậy, các DN xuất khẩu phải có bộ phận chuyên trách về PVTM để đáp ứng kịp thời các yêu cầu của cơ quan điều tra và nâng tỷ lệ thắng kiện./.

Mai Lâm