Cơ hội xen lẫn thách thức cho xuất khẩu nông -lâm - thủy sản Việt Nam

Trung Quốc mở cửa thị trường: Cơ hội xen lẫn thách thức cho doanh nghiệp xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam. Ảnh: TL

Ngày 10/2, Tổ Điều hành Diễn đàn kết nối nông sản 970 (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn-NN&PTNT) tổ chức diễn đàn trực tuyến “Thúc đẩy giao thương nông sản, thực phẩm giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)”.

Việt Nam mới chiếm tỷ trọng chưa đến 5% ở thị trường Trung Quốc

Báo cáo tại diễn đàn, ông Lê Thanh Hòa - Phó Cục trưởng Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản Việt Nam, kiêm Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông - NN&PTNT) cho biết, năm 2022, ngành Nông nghiệp Việt Nam đã xuất khẩu được hơn 53 tỷ USD, trong đó thị trường Trung Quốc đóng góp hơn 14 tỷ USD. Đây là thị trường rộng lớn.

"Nếu xét đến tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc là trên 260 tỷ USD thì chúng ta mới chiếm tỷ trọng chưa đến 5%” - ông Lê Thanh Hòa nói.

Theo ông Hòa, các nhóm ngành hàng chủ lực mà Việt Nam xuất sang Trung Quốc gồm: gỗ, sắn, rau quả, cao su. Trong đó, ngành quan trọng là cao su, chiếm đến 70% thị phần xuất đi thế giới, chủ yếu qua đường Vân Nam. Từ đó, ông Hòa nhận định Trung Quốc có tác động rất lớn đến giá cao su.

Về thuận lợi trong thời gian tới, ông Hòa cho rằng thủy sản Việt Nam vào Trung Quốc qua ngả Vân Nam sẽ có khởi sắc. Tuy nhiên, các doanh nghiệp muốn xuất khẩu vào Trung Quốc cần hoàn thiện hồ sơ từ nay đến 30/6.

Đối với mặt hàng hoa quả, Bộ NN&PTNT đã cấp hơn 2.000 mã số cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Hiện Bộ NN&PTNT đang phối hợp tốt với Hải quan Trung Quốc để giữ cho việc xuất khẩu thuận lợi. Bộ cũng đang đàm phán với đối tác Trung Quốc về việc đề xuất nhóm hoa quả tiếp theo: bưởi, bơ, na, roi, thảo quả, dứa. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần phối hợp về cơ sở đóng gói, mã số vùng trồng.

Chanh leo là quả tươi thứ 10 của Việt Nam được phép nhập khẩu chính ngạch vào Trung Quốc. Ảnh: TL

Tiêu chuẩn, quy chuẩn ngày càng nâng cao

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam nhấn mạnh, ngày 8/1 vừa qua, Trung Quốc ra thông báo mở các cửa khẩu biên giới để đẩy mạnh thương mại hàng hóa, trong đó có thương mại nông sản. Đây là tin mừng cho các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc nói chung nhằm xuất nhập khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản. Trung Quốc và Việt Nam luôn xác định là đối tác thương mại lớn nhất của nhau.

Hiện nay có 16 mặt hàng thực vật đang xuất khẩu sang Trung Quốc là chuối, sầu riêng, măng cụt, thạch đen, cám gạo, gạo, khoai lang, dưa hấu, thanh long, xoài, mít, nhãn, vải, chôm chôm, ớt, chanh leo. Trong đó, khoảng 7 sản phẩm đã có nghị định thư và bộ đang hoàn thiện chuẩn hóa các nghị định thư cho khoai lang, ớt.

Tuy nhiên, ông Trần Thanh Nam cho rằng việc mở cửa của Trung Quốc vừa là tin vui doanh nghiệp hai nước, song đồng thời cũng là thách thức với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Về mặt tiêu chuẩn, quy chuẩn ngày càng nâng cao, đặc biệt là yêu cầu từ Lệnh 248, 249, Thứ trưởng yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện theo đúng các yêu cầu kỹ thuật; kết hợp với các đơn vị nông nghiệp địa phương để xây dựng vùng nguyên liệu; phối hợp với các đơn vị thực hiện cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói để đáp ứng yêu cầu phía bạn.

Về thực hiện liên kết, các doanh nghiệp cần chủ động liên hệ các đơn vị như ban quản lý cửa khẩu để nắm bắt thông tin về tiến độ thông quan, tránh ùn tắc, đảm bảo chất lượng hàng nông sản, thời gian thông quan và chi phí vận tải...

Bộ NN&PTNT chỉ đạo Cục Chất lượng, chế biến và phát triển thị trường liên hệ Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Côn Minh, Trung Quốc để thảo luận nội dung; cử đoàn sang tỉnh Vân Nam đẩy mạnh xúc tiến nông sản vào thị trường này, đặc biệt là các sản phẩm thủy sản.