Nhà máy sơ xợi Đình Vũ - một trong 12 dự án thua lỗ ngàn tỉ của ngành Công thương, nơi chủ đầu tư thuê tổng thầu liên doanh PVC không đủ năng lực.
Thua lỗ nặng nề
Báo cáo cho biết, vốn chủ sở hữu của 12 dự án là 14.350,04 tỷ đồng, chiếm 22,56%; vốn vay là 47.451,24 tỷ đồng, chiếm 74,6%; còn lại 2,84% là từ các nguồn khác. Cụ thể hơn, vốn vay các ngân hàng trong nước 41.801,24 tỷ đồng, trong đó vay Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) là 16.858,63 tỷ đồng và vay nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ là 6.617,24 tỷ đồng.
Tổng số lỗ luỹ kế của 10 nhà máy đang sản xuất hoặc đã dừng sản xuất tới thời điểm 31/12/2016 là 16.126,02 tỷ đồng. Tổng số vốn chủ sở hữu của các nhà máy này còn lại là 3.985,14 tỷ đồng. Tổng tài sản của 12 nhà máy là 57.679,02 tỷ đồng. Tổng nợ phải trả là 55.063,38 tỷ đồng, trong đó nợ phải trả VDB là 10.633,43 tỷ đồng và nợ phải trả nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ là 4.299,83 tỷ đồng. Tổng số vốn đã giải ngân của 3 dự án dở dang, đang bị dừng thi công là 8.614 tỷ đồng, trên tổng nguồn thanh toán dự kiến là 13.066 tỷ đồng.
Cũng theo báo cáo, hiện có 6 nhà máy đang được vận hành sản xuất, kinh doanh nhưng bị thua lỗ (gồm 4 nhà máy sản xuất phân bón; DQS và Nhà máy thép Việt Trung). 3 dự án đang bị dừng thi công do chi phí tăng cao và thiếu vốn (Dự án sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ; Dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên; Dự án nhà máy bột giấy Phương Nam). 3 nhà máy đang bị dừng sản xuất do giá thành cao, thua lỗ lớn (Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Dung Quất; Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước; Nhà máy Sản xuất xơ sợi Đình Vũ - PVTex).
Tổng số lỗ luỹ kế của 4 dự án sản xuất phân bón là 6.416,3 tỷ đồng. Tổng số vốn chủ sở hữu của các nhà máy này còn lại là 1.500,72 tỷ đồng. Tổng tài sản của các nhà máy là 26.792,68 tỷ đồng. Tổng nợ phải trả là 25.292,46 tỷ đồng.
3 dự án đầu tư sản xuất nhiên liệu sinh học (NLSH) có tổng mức đầu tư ban đầu là 4.303,1 tỷ đồng, sau đó được điều chỉnh tăng lên 6.020,03 tỷ đồng. Công suất của 3 dự án nhà máy đều là 100 triệu lít ethanol/năm (tương đương với 80 nghìn tấn/năm).
Đến năm 2020 sẽ giải quyết dứt điểm
Về các giải pháp và phương án xử lý dứt điểm các dự án thua lỗ, Chính phủ đã đề ra các phương án cụ thể:
Đối với nhóm 4 dự án nhà máy sản xuất phân bón sẽ tập trung xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tiếp tục triển khai, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Dự kiến sau năm 2018, sau khi đã hoạt động có hiệu quả sẽ thực hiện cổ phẩn hóa, thoái vốn nhà nước khỏi doanh nghiệp.
Đối với nhóm 3 dự án sản xuất nhiên liệu sinh học, dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi: Ưu tiên chọn phương án khởi động, vận hành lại Nhà máy trước khi các đơn vị của PVN chuyển nhượng/thoái vốn khỏi dự án.
Dự án nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ, ưu tiên chọn phương án Tổng công ty Dầu Việt Nam chuyển nhượng/thoái vốn khỏi dự án. Trong trường hợp phương án thực hiện không thành công sẽ xem xét cân nhắc lựa chọn các phương án: Triển khai dự án với nhà thầu là Tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam; tiếp tục triển khai dự án, thanh lý hợp đồng với nhà thầu PVC để tìm nhà thầu khác; dừng triển khai dự án, phá sản công ty.
Với Dự án nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước: Ưu tiên chọn phương án khởi động, vận hành lại nhà máy trước khi Tổng công ty Dầu Việt Nam chuyển nhượng vốn/thoái vốn khỏi dự án. Trong trường hợp phương án thực hiện không thành công sẽ xem xét cân nhắc lựa chọn phương án cho thuê tài chính - bán tài sản.
Đối với nhóm 02 dự án đầu tư sản xuất thép, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên sẽ ưu tiên chọn phương án thoái vốn nhà nước và tái cơ cấu lại Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên. Trong trường hợp phương án thực hiện không thành công sẽ xem xét cân nhắc lựa chọn các phương án: Bán dự án hoặc kêu gọi doanh nghiệp, nhà đầu tư góp vốn đầu tư dự án. Riêng dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và Dự án Nhà máy Gang thép Lào Cai: Tập trung xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tiếp tục triển khai, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của dự án.
Đối với Dự án Nhà máy Sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ, ưu tiên chọn phương án khởi động, vận hành lại nhà máy, tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn hoặc PVTex chuyển nhượng công ty. Trong trường hợp cả 2 phương án triển khai không thành công thì sẽ xem xét phương án phá sản công ty theo quy định của pháp luật.
Đối với Công ty TNHH một thành viên Công nghiệp tàu thủy Dung Quất, ưu tiên chọn phương án chuyển đổi sở hữu Công ty DQS thông qua định giá, bán đấu giá tài sản, công nợ. Trong trường hợp phương án thực hiện không thành công sẽ chuyển sang triển khai phương án phá sản Công ty DQS theo quy định của pháp luật.
Đối với Dự án nhà máy bột giấy Phương Nam, Chính phủ chỉ đạo khẩn trương tháo gỡ các khó khăn vướng mắc để tiếp tục triển khai tổ chức bán đấu giá thành công đối với toàn bộ tài sản và hàng hóa tồn kho. Đồng thời, Tổng công ty Giấy Việt Nam tiếp tục tập trung thu hồi các khoản nợ phải thu của dự án; lập báo cáo tình hình thực hiện các khoản nợ phải thu, phải trả của dự án.
Về tiến độ, Chính phủ cho biết, trong năm 2017 sẽ hoàn thành phương án xử lý đối với từng dự án, doanh nghiệp và kế hoạch chi tiết tổ chức triển khai thực hiện. Đến hết năm 2018, phấn đấu xử lý căn bản các tồn tại, yếu kém đối với các dự án, doanh nghiệp. Đến năm 2020, sẽ hoàn thành việc xử lý các tồn tại, yếu kém ở các dự án, doanh nghiệp./.
Hà Minh
