Làm gì để xây dựng hệ thống phân phối thực phẩm an toàn?

Nhân rộng chuỗi hệ thống phân phối thực phẩm an toàn

Chia sẻ tại buổi tọa đàm phát triển bền vững hệ thống phân phối thực phẩm an toàn diễn ra chiều ngày 7/12/2022, bà Lê Việt Nga - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, sở công thương các tỉnh, thành phố đã lồng ghép những hoạt động về an toàn thực phẩm vào những chương trình lớn về kinh tế - xã hội.

Điển hình, ngành công thương đã lồng ghép các chương trình phát triển hạ tầng thương mại theo hướng bền vững, văn minh, bảo đảm an toàn thực phẩm. Đổi mới cách để xây dựng các hạ tầng thương mại theo hướng văn minh như thu hút vốn đầu tư nước ngoài, xây dựng những hệ thống phân phối bán lẻ theo hướng văn minh hiện đại.

Hỗ trợ cho các doanh nghiệp lớn xây dựng được những hệ thống phân phối không chỉ ở dạng mô hình, như trung tâm thương mại, siêu thị, chuỗi cửa hàng thực phẩm chuyên doanh, các cửa hàng tiện lợi, hoặc những cửa hàng tạp hóa được phân phối bởi những hàng hóa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Lồng ghép vào chương trình bình ổn thị trường tại hơn 50 tỉnh, thành phố để xây dựng được hơn 20.000 điểm bán hàng bình ổn trên toàn quốc với một tiêu chí quan trọng số 1 đấy là phải bảo đảm an toàn thực phẩm và có giá cả hợp lý.

Đặc sản Cao Bằng được chức nhận sản phẩm OCOP 3 Sao tham gia hội chợ hàng Việt Nam chất lượng cao tại Hà Nội tháng 10/2022. Ảnh: Hải Anh

Đặc biệt, đến nay hệ thống phân phối thực phẩm an toàn còn được lồng ghép vào những chương trình như: Cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam; chương trình về phát triển kinh tế - xã hội trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong chương trình xúc tiến thương mại quốc gia; chương trình hỗ trợ cho phát triển nông thôn mới để kết nối được những nông sản, thực phẩm an toàn sản xuất tại các địa phương đưa vào các kênh phân phối trong nước.

Từ góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Trung - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Masan MaetLife cũng xác nhận tầm quan trọng của việc phát triển hệ thống phân phối bởi hiện nay, 97% lượng thịt tươi sống vẫn lưu thông ở ngoài chợ, ngoài việc đầu tư phát triển từ phía doanh nghiệp thì cần nâng cao nhận thức của người dân. Để kiểm soát được chất lượng và độ an toàn của thực phẩm đơn vị quan tâm đầu tư từ gốc, đó là giá trị của chuỗi cung ứng từ trang trại đến bàn ăn.

“Vừa rồi, trang trại của Masan MeatLife ở Nghệ An được chọn là nguyên mẫu đầu tiên của chương trình chăn nuôi an toàn sinh học và khống chế dịch bệnh của IFC, chuẩn châu Âu cho Việt Nam. Đây là trang trại nguyên mẫu đầu tiên có chứng chỉ sạch bệnh” - ông Trung cho hay.

"Chung tay" xây dựng hệ thống sản phẩm sạch

Theo bà Lê Việt Nga, mặc dù có những hiệu quả lớn, song việc xây dựng kênh phân phối thực phẩm an toàn vẫn còn nhiều khó khăn. Doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh còn chiếm đến hơn 97%, chợ đầu mối, chợ dân sinh vẫn là nơi 70% thực phẩm đi qua nên việc kiểm soát, tuân thủ pháp luật của bà con tiểu thương ở đây vẫn còn rất nhiều bất cập.

Việc phân biệt được hàng hóa thế nào là thực phẩm bảo đảm nguồn gốc xuất xứ và bảo đảm an toàn thực phẩm, thế nào là quy cách để bảo quản được những thực phẩm đó trong thời tiết khí hậu nhiệt đới gió mùa của Việt Nam bảo đảm an toàn thực phẩm đối với cơ quan chức năng và người dân còn hạn chế.

Đến nay, số lượng siêu thị, cửa hàng tiện lợi, cửa hàng chuyên doanh có chứng nhận, chứng chỉ bảo đảm an toàn thực phẩm vẫn còn hạn chế. Chưa kể, cho tới nay, 70% hàng hóa vẫn qua chợ, hàng hóa qua siêu thị mới chỉ chiếm khoảng 25%, còn lại qua kênh thương mại điện tử.

Giải pháp phát triển bền vững hệ thống phân phối thực phẩm an toàn. Ảnh: Nguyễn Vân

Để thúc đẩy việc xây dựng được những mạng lưới, các chuỗi kinh doanh thực phẩm an toàn, bà Lê Việt Nga cho biết, cần có sự quan tâm vào cuộc của các bộ, ngành chức năng như: công thương, y tế, nông nghiệp và phát triển nông thôn mới có thể làm được. Việc triển khai cũng phải đồng bộ từ trung ương đến địa phương.

Với chức năng được giao trong tháng 12/2022, Bộ Công thương sẽ trình Chính phủ Nghị định về quản lý và phát triển chợ, quy định rõ các chợ truyền thống sẽ được khai thác như thế nào. Nhà nước xây dựng hạ tầng thương mại ở các chợ truyền thống sạch sẽ, bảo đảm an toàn thực phẩm, có những nguồn vốn cho vay để đầu tư máy móc, thiết bị giúp bảo quản thực phẩm an toàn.