Nhiều điểm sáng trong triển khai công tác quản lý hải quan năm 2023
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi phát biểu chỉ đạo hội nghị.

Năm thứ 7 liên tiếp đứng đầu về cải cách

Theo báo cáo tại hội nghị, năm 2023, Tổng cục Hải quan đã hoàn thành các nhiệm vụ chuyên môn và đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Tiêu biểu là công tác cải cách hành chính, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp. Từ những kết quả đạt được, năm 2023 là năm thứ 7 liên tiếp Tổng cục Hải quan được Bộ Tài chính xếp hạng đứng đầu trong số các đơn vị khối tổng cục và tương đương thuộc Bộ về Chỉ số cải cách hành chính, đồng thời góp phần tăng điểm số Chỉ số cải cách (PAR INDEX) của Bộ Tài chính.

Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; chống buôn lậu, gian lận thương mại cũng gặt hái nhiều thành quả.

Năm qua, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 14.618 vụ việc vi phạm; trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 11.521,26 tỷ đồng, tăng 98,9% so với cùng kỳ năm 2022.

Cơ quan hải quan đã khởi tố 35 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 166 vụ, tăng 48% so với cùng kỳ năm 2022. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 474,3 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2022.

Đáng chú ý, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với lực lượng công an, bộ đội biên phòng phát hiện, bắt giữ 243 vụ, 277 đối tượng (trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 112 vụ), thu giữ lượng tang vật khoảng 2,8 tấn ma túy các loại.

Công tác thu ngân sách cơ bản hoàn thành kế hoạch đề ra trong bối cảnh nhiều thách thức từ khách quan tình hình thương mại sụt giảm.

Chia sẻ tại hội nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho hay, đơn vị đã tham mưu Bộ Tài chính, Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc điều chỉnh giảm đối với dự kiến thu ngân sách năm 2023 là 355.000 tỷ đồng. Và đến hết năm 2023, ngành Hải quan chắc chắn sẽ đạt và vượt con số này.

Hết tháng 11, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 619,36 tỷ USD, giảm 8,2%, tương ứng giảm 55,56 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.

Số thu ngân sách của ngành Hải quan đến 14/12/2023 đạt 351.428 tỷ đồng, bằng 82,7% dự toán, giảm 16% so với cùng kỳ năm 2022 và ước thu cả năm 2023 đạt 365.000 tỷ đồng, bằng 85,9% dự toán được giao, giảm 16,4% so với cùng kỳ năm 2022.

Phát huy vai trò trong tạo thuận lợi thương mại

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, thay mặt Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ Tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi ghi nhận và biểu dương những kết quả ngành Hải quan đạt được trong năm qua.

Thứ trưởng cho rằng, những thành tích đó đã đóng góp tích cực vào thành công chung của ngành Tài chính, cũng như kết quả phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Nhiều điểm sáng trong triển khai công tác quản lý hải quan năm 2023
Toàn cảnh hội nghị.

Lãnh đạo Bộ Tài chính đặc biệt nhấn mạnh một số điểm nhấn đáng chú ý. Trước tiên là việc cơ quan hải quan đã tiếp tục làm tốt, phát huy vai trò trong việc tạo thuận lợi thương mại; hỗ trợ doanh nghiệp làm thủ tục nhanh chóng tại các cửa khẩu biên giới.

“Các năm trước, ngành Hải quan cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ này. Song năm nay, với bối cảnh xuất nhập khẩu khó khăn, nền kinh tế đối diện nhiều thách thức, ngành Hải quan đã dự báo được và triển khai nhiều giải pháp hiệu quả để hoàn thành. Điều này rất đáng trân trọng” - Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Điểm thứ hai là những kết quả rất rõ nét thể hiện thông qua những con số thống kê về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng cấm, vi phạm pháp luật về hải quan.

Thứ trưởng nêu rõ: “Cơ quan hải quan không chỉ làm tốt nhiệm vụ của mình, mà còn phối hợp rất tốt với các lực lượng chức năng trong nước, hải quan các nước trên thế giới để ngăn chặn kịp thời”.

Tổng cục Hải quan cũng đã làm tốt vai trò là cơ quan thường trực Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại. Đồng thời chủ động nghiên cứu ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vào xây dựng hệ thống quản lý, như AI, dữ liệu lớn vào hoạt động chuyên môn.

Điểm nhấn thứ tư, Thứ trưởng cho rằng đó là hiệu quả của công tác hợp tác quốc tế trong lĩnh vực hải quan. Điển hình là việc tổ chức thành công Hội nghị và Triển lãm Công nghệ WCO năm 2023. Song song với đó là nhiều hoạt động hợp tác song phương với các nước, đem lại kết quả tích cực trong thực hiện nhiệm vụ của ngành.

Về thu ngân sách, theo lãnh đạo Bộ Tài chính, tuy kết quả còn chưa đạt mục tiêu đề ra từ đầu năm, song đây là một nỗ lực lớn của cơ quan hải quan trong năm qua.

Cuối cùng, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi đánh giá cao việc Tổng cục Hải quan luôn quan tâm đến các vấn đề nội ngành như sắp xếp, luân chuyển luân phiên cán bộ đúng quy định và chỉ đạo của cấp trên; quản lý tài chính nội ngành…

Bước sang năm 2024, Thứ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu toàn hệ thống hải quan tập trung rà soát các nhiệm vụ đã đặt ra trong Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2025 để gấp rút triển khai kịp thời, hoặc điều chỉnh.

Bên cạnh đó, tiếp tục tạo thuận lợi thương mại; chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng cấm; đảm bảo kỷ cương, kỷ luật công vụ; tăng cường truyền thông, đối thoại chính sách với doanh nghiệp, người dân và các tổ chức liên quan để tạo sự đồng thuận với những mục tiêu mà ngành Hải quan đặt ra, nhất là với việc đổi mới quy trình nghiệp vụ theo hướng hiện đại.

Thứ trưởng nhấn mạnh và yêu cầu ngành Hải quan cần tập trung hơn nữa trong việc tận dụng dư địa để thúc đẩy quá trình cải cách. Nhiều năm qua, ngành đã làm tốt, đã tiên phong, nay cần tiếp tục duy trì phong độ và làm tốt hơn nữa.