Tạo động lực để doanh nghiệp làm chủ công nghệ và phát triển đột phá

Huy động toàn bộ lực lượng doanh nghiệp

Tại Hội thảo “Gỡ nút thắt, tạo động lực để làm chủ công nghệ và phát triển đột phá” nằm trong khuôn khổ Diễn đàn chuyển đổi số DX Summit 2025, ông Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh cho biết, trong 6 tháng qua, Việt Nam đã chứng kiến những bước cải cách chưa từng có, đánh dấu những thay đổi mang tính cách mạng trong tư duy và hành động của hệ thống chính trị. Điểm nổi bật nhất chính là sự quyết liệt trong việc chỉ đạo thực hiện các nghị quyết quan trọng - đặc biệt là Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68.

Ông Võ Trí Thành cho rằng, bản chất của hai nghị quyết này không chỉ dừng lại ở những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về thuế, phí hay nguồn vốn như trước đây, mà còn thể hiện sự thay đổi mạnh mẽ trong tư duy lãnh đạo.

Các chuyên gia chia sẻ tại hội thảo

Theo ông Thành, Nghị quyết 68 gồm 3 nhóm chính sách cốt lõi. Thứ nhất là tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh và thuận lợi nhất; thứ hai là cải thiện tương tác giữa nhà nước và doanh nghiệp, hướng đến phục vụ doanh nghiệp, giảm thiểu can thiệp hành chính và chi phí giao dịch; thứ ba là thiết kế các chính sách hỗ trợ toàn diện, từ hộ kinh doanh, startup, doanh nghiệp vừa và nhỏ cho đến các doanh nghiệp tiên phong trong nhiều lĩnh vực.

Còn theo ông Trần Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số, Bộ Khoa học và Công nghệ, Nghị quyết 68 đang huy động toàn bộ lực lượng doanh nghiệp, từ startup, hộ kinh doanh, doanh nghiệp vừa và nhỏ đến các doanh nghiệp lớn “vào cuộc”. Đặc biệt, vai trò của doanh nghiệp tư nhân đang được nhấn mạnh, không phân biệt thành phần kinh tế, mà tập trung vào việc khơi dậy tiềm năng của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam.

Chúng ta chào đón đầu tư nước ngoài, cạnh tranh công bằng, nhưng mục tiêu cốt lõi là huy động nội lực. Đằng sau Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68 là tinh thần hiện đại hóa, khuyến khích sáng tạo và làm chủ công nghệ. Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 97 - 98% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, vẫn đối mặt với nhiều điểm yếu, như các hạn chế về công nghệ, nguồn lực.

Ông Đoàn Mạnh Hà - Giám đốc công nghệ, Camera AI View, Tập đoàn Công nghệ BKAV cũng thừa nhận trong hành trình phát triển từ năm 2019 đến nay, BKAV đã đối mặt với không ít khó khăn. Chúng tôi nhận thấy kỹ sư Việt Nam có năng lực tốt, kể cả khi không xuất phát từ ngành AI. Tuy nhiên, để thúc đẩy ứng dụng AI, cần có các chính sách kích cầu mạnh mẽ hơn nữa.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng gặp khó trong tiếp cận dữ liệu huấn luyện. Đặc biệt, theo đại diện BKAV, cần có bộ tiêu chuẩn đánh giá AI, áp dụng cho cả giải pháp trong và ngoài nước, nhằm đảm bảo an toàn dữ liệu và chủ quyền số.

Thúc đẩy cả “bên cầu và bên cung”

Theo ông Võ Trí Thành, dù các chính sách hiện nay có tính đột phá, nhưng vẫn còn thiếu hụt ở khía cạnh cầu - tức là tạo động lực từ phía thị trường để thúc đẩy ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số.

“Chúng ta thường tập trung vào bên cung, tức là hỗ trợ doanh nghiệp về vốn, công nghệ, nguồn lực, lao động kỹ năng cao, thậm chí thu hút nhân tài. Nhưng bên cầu là thị trường, nơi doanh nghiệp và người tiêu dùng tương tác thì lại chưa được chú trọng đúng mức” - ông Võ Trí Thành nói.

Theo ông Thành, tạo áp lực và động lực từ phía cầu là yếu tố then chốt để làm mạnh thêm nguồn cung, từ đó tạo nên hệ sinh thái phát triển bền vững.

Ảnh minh họa

Ông Trần Minh Tuấn cho rằng, về mặt chính sách, có thể có hai định hướng quan trọng. Thứ nhất là nâng cao năng lực của doanh nghiệp vừa và nhỏ, khuyến khích họ năng động hơn. Thực tế, các doanh nghiệp nhỏ và vừa có hai lợi thế lớn. Họ là động lực của cạnh tranh, bởi cạnh tranh thúc đẩy sáng tạo và đột phá.

Không có doanh nghiệp vừa và nhỏ, thị trường sẽ mất đi sức sống cạnh tranh. Sáng tạo bắt nguồn từ cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ là nơi thể hiện sự năng động, linh hoạt, phản ánh tiềm năng của con người Việt Nam.

Đề xuất chính sách thứ hai được ông Tuấn đưa ra là hỗ trợ các doanh nghiệp, Nhà nước tạo điều kiện để những doanh nghiệp có hiệu quả được phát triển, qua đó lan tỏa lợi ích đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ thông qua các dự án, mua sắm công và kết nối thị trường.

“Đây là tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68, nhằm tạo động lực để doanh nghiệp vừa và nhỏ không chỉ tham gia mà còn dẫn dắt trong một số lĩnh vực”.