Ý kiến trái chiều về quy định bất động sản giao dịch phải qua sàn

Bắt buộc giao dịch qua sàn sẽ khiến những vướng mắc cũ quay trở lại

Trả lời Công văn số 3918/BXD-QLN của Bộ Xây dựng về việc đề nghị góp ý dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp, hiệp hội đã có một số ý kiến.

Cụ thể, văn bản góp ý của VCCI nêu rõ, giữa hai dự thảo đang chưa thống nhất về điều kiện giao dịch bất động sản, đề nghị Ban soạn thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) thảo luận với Ban soạn thảo dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để thống nhất về các điều kiện này.

Bắt buộc giao dịch qua sàn sẽ khiến những vướng mắc cũ quay trở lại. Ảnh: TL

Liên quan đến các giao dịch bất động sản phải thông qua sàn giao dịch môi giới bất động sản, văn bản góp ý của VCCI chỉ ra: Luật Kinh doanh bất động sản 2006 yêu cầu “Tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản khi bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản phải thông qua sàn giao dịch bất động sản”. Tuy nhiên, quy định này đã được bỏ tại Luật Kinh doanh bất động sản 2014, để “tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, cũng như tạo điều kiện thuận lợi, giảm thiểu các thủ tục hành chính cho các cá nhân, tổ chức khi tham gia thị trường”. Bãi bỏ quy định này “nhằm phù hợp với bối cảnh “trầm lắng” của thị trường bất động sản”, tại thời điểm xây dựng Luật 2014.

Hiện tại, dự thảo khôi phục lại yêu cầu một số các giao dịch bất động sản phải thông qua sàn môi giới bất động sản (tại Điều 60). Các doanh nghiệp cho rằng, việc yêu cầu các giao dịch bất động sản phải thực hiện qua sàn có thể sẽ khiến những vướng mắc cũ quay trở lại, tạo thêm về thủ tục cho các bên trong giao dịch, từ đó ảnh hưởng đến lượng giao dịch về bất động sản trên thị trường.

Mặc dù, các giao dịch bất động sản trên sàn sẽ tạo nên sự minh bạch về thông tin, giúp nhà nước quản lý được thông tin về thị trường bất động sản, tuy nhiên quy định này đã từng bị đặt vấn đề về tính khả thi và buộc phải sửa đổi sau một thời gian áp dụng.

Một số doanh nghiệp đề nghị ban soạn thảo giữ nguyên quy định hiện hành, trao quyền quyết định việc giao dịch bất động sản cho nhà đầu tư, điều này tạo ra cơ chế thông thoáng cho hoạt động kinh doanh bất động sản.

Về hồ sơ đăng ký hoạt động của sàn giao dịch môi giới bất động sản. Khoản 2 Điều 62 dự thảo quy định trong hồ sơ đăng ký hoạt động phải có “Giấy tờ chứng minh về trụ sở sàn giao dịch”.

Góp ý từ VCCI nêu rõ, quy định này cần xem lại ở điểm: Không thể hiện hình thức của điều kiện nào quy định tại Điều 61 dự thảo; Khoản 4 Điều 63 dự thảo quy định, sàn giao dịch môi giới bất động sản có thể hoạt động theo hình thức trực tiếp, sàn điện tử. Như vậy, trụ sở sàn giao dịch không phải là yếu tố bắt buộc trong hoạt động này. Đề nghị ban soạn thảo bỏ quy định tại điểm c khoản 2 Điều 62 dự thảo.

HoREA: chuyển nhượng, cho thuê…, dự án bất động sản phải qua sàn

Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cũng vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp góp ý một số quy định của dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).

Tại văn bản góp ý, HoREA đề xuất bổ sung quy định về giao dịch bất động sản phải thông qua sàn. Cụ thể, hiệp hội hoan nghênh khoản 1 Điều 57 dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) quy định: “1. Chủ đầu tư bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai; chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản phải thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản” đã hợp lý hơn.

HoREA cho rằng, cần thiết bổ sung trường hợp cá nhân, hộ gia đình tự thực hiện hoặc liên kết, hợp tác với “đầu nậu”, doanh nghiệp bất động sản để phân lô, bán nền phải thực hiện giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản. Ảnh: TN

Nhưng hiệp hội nhận thấy rất cần thiết bổ sung trường hợp cá nhân, hộ gia đình tự thực hiện hoặc liên kết, hợp tác với “đầu nậu”, doanh nghiệp bất động sản để phân lô, bán nền phải thực hiện giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản đối với trường hợp giao dịch với người không có quan hệ huyết thống, quan hệ hôn nhân hoặc con nuôi, người được cấp dưỡng theo quy định pháp luật, để bảo vệ quyền lợi của khách hàng và góp phần ngăn chặn hành vi lừa đảo và các cơn “sốt đất” như đã xảy ra trong thời gian qua.

HoREA, hoan nghênh dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) tại khoản 2 Điều 65 quy định: “2. Các cá nhân hoạt động môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và phải hành nghề trong một sàn giao dịch bất động sản hoặc tổ chức môi giới” và khoản 1 Điều 58 quy định: “1. Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản phải thành lập doanh nghiệp theo pháp luật về doanh nghiệp”.

Đồng thời, tại khoản 1 Điều 60 quy định: “1. Sàn giao dịch bất động sản sau khi đáp ứng đầy đủ các quy định tại Điều 58 của luật này phải gửi hồ sơ đăng ký hoạt động đến sở xây dựng nơi có trụ sở của sàn giao dịch để được cấp giấy phép đăng ký hoạt động”, có nghĩa là bên cạnh các “doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản” chuyên nghiệp thì các doanh nghiệp chủ đầu tư dự án bất động sản, nhà ở thương mại, khu đô thị cũng có thể đăng ký hoạt động sàn giao dịch bất động sản nếu hội đủ điều kiện.

Trên cơ sở đó, HoREA đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 57 dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), cụ thể: “1. Chủ đầu tư bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai; chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản hoặc đất nền phân lô của cá nhân, hộ gia đình được tách thửa đất mà một bên giao dịch là người không có quan hệ huyết thống, quan hệ hôn nhân hoặc con nuôi, người được cấp dưỡng theo quy định pháp luật phải thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản”./.