Cần tránh những lỗi vi phạm về thuế không đáng có

Hóa đơn điện tử (HĐĐT) được xem là một trong những bước cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp (DN) trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, các văn bản quy phạm pháp luật như Luật Doanh nghiệp quy định thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện; Luật Quản lý thuế quy định người nộp thuế tự kê khai, tự nộp và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật…

Công chức Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh thông tin về lợi ích của hóa đơn điện tử cho người nộp thuế. Ảnh Đỗ Doãn
Công chức Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh thông tin về lợi ích của hóa đơn điện tử cho một người nộp thuế. Ảnh Đỗ Doãn

Trong thông báo mới nhất lưu ý người nộp thuế (NNT) những vấn đề liên quan đến HĐĐT, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh ngoài việc nêu rõ những hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế, còn chỉ rõ những hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ; hành vi sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; các hành vi vi phạm khi lập hóa đơn bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; vi phạm về chuyển dữ liệu HĐĐT; trách nhiệm của người mua, người bán khi thực hiện giao dịch hàng hóa, dịch vụ…

Người mua hàng có trách nhiệm yêu cầu người bán lập và giao hóa đơn, cung cấp thông tin cần thiết để người bán lập hóa đơn, sử dụng hóa đơn đúng mục đích… Còn người bán có trách nhiệm quản lý tên và mật khẩu tài khoản được cơ quan thuế cấp; gửi hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế đến người mua ngay sau khi bán hàng.

Để tránh những lỗi vi phạm này, theo khuyến nghị từ cơ quan thuế, khi mua hàng hóa, dịch vụ trực tiếp hoặc trực tuyến, người dân chỉ nhận hàng và kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào tính chi phí được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp đối với HĐĐT được lập bởi người bán (có hàng hóa thật) đã đăng tải đầy đủ thông tin (trụ sở, mã số thuế), phù hợp với thông tin trên đơn đặt hàng.

Đồng thời, NNT thường xuyên truy cập vào hệ thống hóa đơn điện tử trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế (hoadondientu.gdt.gov.vn) và app mobile “Tra cứu hóa đơn” của Tổng cục Thuế để tra cứu, đối soát hóa đơn hàng hóa dịch vụ mua vào, bán ra để kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn, kịp thời phát hiện các hóa đơn không hợp pháp.

Chống gian lận hóa đơn điện tử bằng công nghệ AI, Big data

Thời gian qua, sự thông thoáng của cơ chế, chính sách trong các điều luật, đặc biệt là Luật Quản lý thuế quy định NNT tự kê khai, tự nộp và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật… đã bị một số đối tượng lợi dụng để mua bán và sử dụng hóa đơn không hợp pháp, có các hành vi gian lận khi sử dụng hóa đơn, chiếm đoạt tiền thuế của ngân sách nhà nước (NSNN).

Đăng ký mở tài khoản giao dịch thuế điện tử tại Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh. Ảnh Đỗ Doãn
Đăng ký mở tài khoản giao dịch thuế điện tử tại Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh. Ảnh Đỗ Doãn

Về thực trạng này, ông Nguyễn Tiến Dũng - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh cho biết, để phòng chống gian lận và ngăn chặn sử dụng HĐĐT không hợp pháp, cơ quan thuế đã triển khai nhiều giải pháp; trong đó có việc triển khai hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý HĐĐT với chức năng phân tích dữ liệu (đối chiếu dữ liệu HĐĐT với tờ khai thuế, so sánh đánh giá dữ liệu hóa đơn mua vào bán ra), phục vụ cho quản lý rủi ro về HĐĐT trong toàn ngành Thuế.

Biện pháp trên đã giúp cơ quan thuế đẩy mạnh áp dụng phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý thuế, quản lý hóa đơn góp phần kiểm soát, phát hiện nhanh NNT gian lận về hóa đơn. Từ đó, cơ quan thuế đã phối hợp hiệu quả với các cơ quan chức năng liên quan để xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sử dụng hóa đơn không hợp pháp nhằm hợp thức thuế để giảm số thuế phải nộp, hợp thức hóa cho hàng hóa mua trôi nổi trên thị trường… để trốn thuế.

‘‘Việc triển khai hệ thống HĐĐT trên phạm vi toàn quốc như một cam kết tích cực của ngành Thuế đồng hành cùng DN trong hành trình chuyển đổi số, số hóa quản lý thuế, góp phần tạo điều kiện thuận lợi nhất cho NNT thực hiện nghĩa vụ của mình đối với NSNN. Cũng từ việc triển khai này, cơ quan thuế các cấp sẽ tập trung thực hiện rà soát, phân tích để kịp thời phát hiện các dấu hiệu rủi ro trong việc sử dụng HĐĐT giúp ngăn ngừa, xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về hóa đơn chứng từ nói riêng cũng như tạo sự minh bạch, bình đẳng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh…’’ – ông Dũng nói./.

Các hành vi vi phạm về lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ gồm: lập hóa đơn không đúng thời điểm, không theo thứ tự từ nhỏ đến lớn, sai loại hóa đơn theo quy định đã giao cho người mua hoặc đã kê khai; lập HĐĐT khi chưa có thông báo chấp thuận của cơ quan thuế hoặc trước ngày cơ quan thuế chấp nhận việc sử dụng HĐĐT có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế; lập hóa đơn trong thời gian tạm ngừng hoạt động kinh doanh, trừ trường hợp lập hóa đơn giao cho khách hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký trước ngày thông báo tạm ngừng kinh doanh…