Thương mại hai chiều duy trì đà tăng trưởng

Xét về trao đổi thương mại của Việt Nam, khu vực Mỹ La tinh vẫn luôn nằm trong số các thị trường đạt tăng trưởng cao nhất. Không chỉ là thị trường xuất khẩu tiềm năng cho các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam như hàng dệt may, da giày, nông, thủy sản… Mỹ La tinh còn là khu vực cung ứng nguyên phụ liệu quan trọng cho ngành sản xuất của Việt Nam với các sản phẩm thế mạnh như ngô, đậu tương, thức ăn chăn nuôi…

Theo số liệu thống kê năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 21,4 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ La tinh đạt 12,5 tỷ USD, tăng 46,4% so với năm 2020, nhập khẩu từ Mỹ La tinh vào Việt Nam đạt 8,9 tỷ USD, tăng 20,2%. Bước sang năm 2022, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới nói chung cũng như của Việt Nam và các nước Mỹ La tinh nói riêng trải qua nhiều biến động, thương mại song phương giữa Việt Nam và Mỹ La tinh vẫn tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, với tổng kim ngạch hai chiều sau 10 tháng tăng 10,5%, đạt 18,7 tỷ USD.

Tạo "đòn bẩy" xuất khẩu mặt hàng tiềm năng sang thị trường Mỹ La tinh
Nguồn: Bộ Công thương.

Đáng chú ý, bên cạnh các thị trường có kim ngạch trao đổi hàng đầu tại khu vực là Brazil, Mexico, Argentina, Chile... nhiều thị trường mới nổi như Panama, Colombia, Peru đã và đang trở thành điểm sáng trong trao đổi thương mại của Việt Nam với Mỹ La tinh. Năm 2021, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam với các thị trường này đều đạt mức tăng trưởng rất cao, cụ thể như với Colombia đạt 674,7 triệu USD, tăng 41,5%; với Peru đạt 633,7 triệu USD, tăng 62%; với Panama đạt 465,6 triệu USD, tăng 45,5%...

Còn về đầu tư, theo chia sẻ của ông Đỗ Thắng Hải - Thứ trưởng Bộ Công thương, Việt Nam tiếp tục triển khai thực hiện một số dự án đầu tư quan trọng tại Mỹ La tinh với số vốn hàng trăm triệu USD, điển hình là các dự án phát triển mạng viễn thông của Tập đoàn Viettel tại Peru và Haiti, các dự án của Tổng công ty Viglacera và Công ty Thái Bình tại Cuba trong các lĩnh vực cơ sở hạ tầng, sản xuất hàng tiêu dùng… Ở chiều ngược lại, hiện có 21 quốc gia của khu vực Mỹ La tinh đầu tư vào Việt Nam, với 114 dự án, tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 671 triệu USD.

Tìm kiếm các cơ hội kinh doanh

Hiện tại, Việt Nam và các đối tác khu vực thị trường Mỹ La tinh đang triển khai hiệu quả các hiệp định thương mại để tạo đòn bẩy cho quan hệ kinh tế thương mại đầu tư, trong đó phải kể đến Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mà Việt Nam cùng với Mexico, Chile, Peru là thành viên; hiệp định thương mại tự do với Chile (VCFTA) hay hiệp định thương mại với Cuba.

Trong bối cảnh các hiệp định thương mại đang đi vào thực thi, cùng xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và phục hồi kinh tế hậu Covid-19… việc cung cấp thông tin cập nhật về những thay đổi trong chính sách kinh tế - thương mại của các nước khu vực Mỹ La tinh, phân tích tình hình thị trường và nhu cầu đối với các ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, từ đó xác định cơ hội và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu, đa dạng hóa nguồn cung nguyên phụ liệu phục vụ sản xuất và thu hút đầu tư từ khu vực Mỹ La tinh, là rất thiết thực và hữu ích.

Đang xây dựng Đề án phát triển thị trường các nước Mỹ La tinh đến năm 2030

Các hiệp định thương mại tự do đã và đang mang lại những tác động tích cực, tạo động lực cho quan hệ thương mại – đầu tư song phương không ngừng phát triển giữa Việt Nam và các nước khu vực Mỹ La tinh. Căn cứ Quyết định 493/QĐ-TTg ngày 19/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030, Bộ Công thương cũng đang triển khai xây dựng Đề án phát triển thị trường các nước Mỹ La tinh đến năm 2030 với mục tiêu phát triển thị trường xuất, nhập khẩu bền vững, tăng cường hợp tác công nghiệp và thương mại với các nước trong khu vực.

Trước thực tế này, chính quyền TP. Hồ Chí Minh mới đây đã tổ chức buổi kết nối trực tiếp cho hơn 100 doanh nghiệp (DN) Việt Nam với 28 DN Mỹ La tinh trong các lĩnh vực nông sản, thực phẩm, dệt may, y tế… để tìm kiếm các cơ hội kinh doanh. Tại sự kiện, các DN Việt Nam cũng đã có cơ hội trưng bày quảng bá các sản phẩm, thu hút sự quan tâm lớn từ các DN Mỹ La tinh và người tham dự. Chương trình cũng tập trung thảo luận, cập nhật tình hình thị trường Mỹ La tinh nói chung và từng thị trường nói riêng, đặc biệt là các thị trường mới nổi, cung cấp thông tin về các kênh phân phối hàng hóa tại khu vực Mỹ La tinh, chia sẻ nhiều bài học và kinh nghiệm thực tiễn trong giao dịch thương mại với các đối tác Mỹ La tinh và khuyến nghị nhiều giải pháp thiết thực, kịp thời cho DN Việt Nam, trong đó có các giải pháp vận tải – logistics để nâng cao hiệu quả xuất nhập khẩu sang khu vực này. Tất cả các hoạt động này đều nhằm một mục tiêu hướng đến, đó là nâng tầm hợp tác, kết nối giao thương với các DN các nước thuộc thị trường khu vực Mỹ La tinh.

Theo đánh giá của ông Võ Văn Hoan - Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh, dù đã có nhiều tăng trưởng tích cực nhưng quan hệ kinh tế giữa TP. Hồ Chí Minh và khu vực Mỹ La tinh vẫn chưa xứng tầm với mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, nên vẫn còn nhiều dư địa để phát triển. Tổng kim ngạch thương mại giữa TP. Hồ Chí Minh với khu vực Mỹ La tinh sau 11 tháng năm 2022 đạt 1,25 tỷ USD, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó kim ngạch xuất khẩu của thành phố vào các thị trường Mỹ La tinh đạt 700 triệu USD và nhập khẩu đạt 550 triệu USD; với một số thị trường xuất nhập khẩu chủ yếu gồm Mexico, Brazil, Argentina và Chilê.

Việt Nam - Hoa Kỳ cùng hợp tác tăng khả năng thích ứng với chuỗi cung ứng toàn cầu

Chia sẻ tại Diễn đàn Xuất khẩu 2022 diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh vào sáng 8/12, ông Alex Tatsis - Trưởng phòng kinh tế Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP. Hồ Chí Minh, cho biết nâng cao khả năng thích ứng của chuỗi cung ứng là ưu tiên hàng đầu của chính quyền Biden. Chuỗi cung ứng cũng là trọng tâm chính của Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (IPEF). Trong IPEF, Hoa Kỳ sẽ phối hợp với các đối tác của IPEF như Việt Nam để xác định những lĩnh vực và sản phẩm quan trọng đối với an ninh quốc gia, khả năng phục hồi của nền kinh tế cũng như sức khỏe và sự an toàn của người dân – từ đó thực hiện các hành động chung để tăng cường khả năng phục hồi của những lĩnh vực này, tạo việc làm và cơ hội kinh tế trong các ngành công nghiệp trọng điểm của tương lai.

Trong khi đó, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 10 của Hoa Kỳ trên toàn cầu và là điểm nút quan trọng trong chuỗi cung ứng những hàng hóa thiết yếu cho nền kinh tế Hoa Kỳ, từ chất bán dẫn phục vụ sản xuất điện thoại và ô tô đến các tấm pin mặt trời để thúc đẩy cuộc cách mạng năng lượng sạch và thích ứng với biến đổi khí hậu. Các liên kết chuỗi cung ứng của Hoa Kỳ với Việt Nam không phải chỉ diễn ra một chiều: Việt Nam nhập khẩu chip máy tính, gỗ cứng, bông và thức ăn chăn nuôi từ Hoa Kỳ để làm nguyên liệu phục vụ sản xuất chất bán dẫn, đồ nội thất, may mặc và hải sản trong nước. Thương mại hai chiều giúp Việt Nam phát triển kinh tế trong nước và xuất khẩu sang các thị trường trên toàn thế giới.

Đó là lý do tại sao Hoa Kỳ cũng đang đầu tư để giúp Việt Nam tăng cường vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu về dài hạn. Ông Alex Tatsis nhấn mạnh rằng cả Hoa Kỳ, Việt Nam hay một quốc gia nào khác không thể sản xuất hoặc cung cấp mọi sản phẩm hàng hóa mà họ cần. ‘‘Chúng ta đang sống trong một thế giới kết nối và việc hợp tác với Việt Nam cũng như các đối tác khác đóng vai trò rất quan trọng để tăng cường khả năng thích ứng của chuỗi cung ứng toàn cầu’’ – ông Alex Tatsis nói.