Đầu tư nâng cấp cải tạo đoạn Nha Trang - Sài Gòn

Theo Bộ Giao thông vận tải (GTVT), dự án cải tạo, nâng cấp đoạn Nha Trang - Sài Gòn (Dự án Nha Trang - Sài Gòn, giai đoạn 2) được Bộ GTVT phê duyệt đầu tư từ tháng 4/2022, do Ban quản lý dự án đường sắt làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 1.098 tỷ đồng. Thời gian dự kiến thực hiện dự án trong 3 năm, giai đoạn 2022-2025. Mục tiêu dự án là nhằm đảm bảo an toàn giao thông, cải thiện chất lượng kết cấu hạ tầng đường sắt; từng bước nâng cao năng lực thông qua, năng lực chuyên chở, tạo điều kiện thuận lợi trong việc thu hút hành khách và hàng hóa nhằm khai thác hiệu quả kết cấu hạ tầng đường sắt hiện có trên khu đoạn Nha Trang - Sài Gòn.

Đường sắt là loại hình vận tải chiếm dụng ít đất đai, ít tác động đến môi trường.
Đường sắt là loại hình vận tải chiếm dụng ít đất đai, ít tác động đến môi trường.

Để phát huy hiệu quả đầu tư, phạm vi đầu tư dự án tiếp nối và gắn kết các hạng mục đã được đầu tư trong Dự án cải tạo, nâng cấp các công trình thiết yếu đoạn Nha Trang - Sài Gòn, tuyến đường sắt Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh tại Quyết định số 2878/QĐ-BGTVT ngày 28/12/2018 của Bộ GTVT, sử dụng vốn trung hạn 2016-2020 (thuộc gói 7.000 tỷ đồng). Về quy mô đầu tư dự án, thực hiện cải tạo, nâng cấp đường sắt quốc gia khổ 1.000mm với các hạng mục: Cải tạo, nâng cấp cầu yếu; Cải tạo kiến trúc tầng trên và một số hạng mục công trình đồng bộ (cống thoát nước…); Cải tạo, nâng cấp một số ga hành khách và hàng hóa. Cụ thể, về công trình cầu: Cải tạo, nâng cấp 4 cầu yếu; Công trình tuyến: hạ trắc dọc và cải tạo kiến trúc tầng trên (thay ray, tà vẹt, đá ballast…) 9 đoạn, tổng chiều dài hơn 87km. Cùng đó, xây dựng mới, kết hợp cải tạo đường ga và công trình đồng bộ của ga Dĩ An (ga hành khách).

Cùng với Dự án Nha Trang - Sài Gòn (giai đoạn 2), Bộ GTVT cũng đã phê duyệt 2 dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh gồm: Dự án Hà Nội - Vinh (giai đoạn 2); Dự án Vinh - Nha Trang (giai đoạn 2) thuộc trung hạn 2021-2025. 3 dự án này có thể coi là bước đầu tư tiếp theo của 4 dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh sử dụng nguồn vốn dự phòng của kế hoạch trung hạn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 (gói 7.000 tỷ), nhằm phát huy hiệu quả đầu tư hơn nữa trên toàn tuyến.

Đến năm 2030 xây mới 16 tuyến đường sắt với chiều dài hơn 4.800km

Cũng theo Bộ GTVT, đến năm 2030 sẽ xây dựng mới 16 tuyến đường sắt quốc gia với tổng chiều dài khoảng 4.802km, đến năm 2050, xây dựng mới 25 tuyến đường sắt với tổng chiều dài khoảng 6.354km).

Với đường sắt đô thị, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan phối hợp TP. Hồ Chí Minh, với Hà Nội đẩy nhanh tiến độ triển khai đầu tư xây dựng các dự án theo quy hoạch được phê duyệt nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải công cộng tại các thành phố này với mục tiêu đến năm 2030. Các địa phương khác, cũng đang triển khai nghiên cứu đề xuất mạng lưới đường sắt đô thị trong quy hoạch tỉnh.

Về đường sắt chuyên dùng, theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 sẽ tiếp tục duy trì, cải tạo, mở rộng các ga có kết nối đường sắt chuyên dùng, đáp ứng nhu cầu vận tải.

Mở rộng các ga có kết nối đường sắt chuyên dùng

Về đường sắt chuyên dùng, theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 sẽ tiếp tục duy trì, cải tạo, mở rộng các ga có kết nối đường sắt chuyên dùng, đáp ứng nhu cầu vận tải. Sau khi mạng lưới đường sắt được đầu tư hoàn chỉnh theo quy hoạch sẽ kết nối các vùng, hành lang kinh tế chiến lược, trung tâm đô thị, cảng biển cửa ngõ quốc tế, cửa khẩu quốc tế, sân bay quốc tế, đầu mối giao thông lớn… của cả nước.

Sau khi mạng lưới đường sắt được đầu tư hoàn chỉnh theo quy hoạch sẽ kết nối các vùng, hành lang kinh tế chiến lược, trung tâm đô thị, cảng biển cửa ngõ quốc tế, cửa khẩu quốc tế, sân bay quốc tế, đầu mối giao thông lớn… của cả nước. Thế mạnh của GTVT đường sắt là loại hình vận tải chiếm dụng ít đất đai, ít tác động đến môi trường; vận chuyển hành khách, hàng hóa khối lượng lớn, tốc độ nhanh, an toàn, chi phí tương đối thấp, ít bị ảnh hưởng của thời tiết khí hậu… phù hợp với hành lang, đầu mối giao thông có nhu cầu vận tải lớn nên mang lại lợi ích kinh tế rất lớn cho nền kinh tế cả nói chung và khu vực có tuyến đường sắt đi qua nói riêng.

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ GTVT thừa nhận kinh phí đầu tư đường sắt rất lớn, nguồn lực ngân sách nhà nước còn hạn chế, hiệu quả tài chính đầu tư đường sắt thấp nên khó thu hút vốn từ xã hội hóa. Chính vì vậy, để sớm mở rộng và hiện đại hóa mạng lưới đường sắt theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, Bộ GTVT rất mong được sự quan tâm, ủng hộ và phối hợp các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và nhân dân các tỉnh, thành trong quá trình lập quy hoạch tỉnh, nghiên cứu quy hoạch khu đô thị, khu công nghiệp, cảng biển, cảng cạn, trung tâm logistics,… gắn kết với các khu ga để phát huy hiệu quả, tạo nguồn lực đầu tư phát triển đường sắt; để dành quỹ đất, giải phóng mặt bằng, đảm bảo trật tự an toàn giao thông và sử dụng dịch vụ đường sắt.