Thông điệp tích cực về một ASEAN gắn kết và tự cường
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc dự hội nghị Bộ trưởng tài chính ASEAN lần thứ 28 (AFMM 28), ngày 5/4/2024. Ảnh: Đức Minh

PV: Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN lần này có ý nghĩa và tầm quan trọng như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Thông điệp tích cực về một ASEAN gắn kết và tự cường
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN lần này mang nhiều ý nghĩa đặc biệt. Chuỗi Hội nghị Bộ trưởng Tài chính là sự kiện quan trọng nhất trong các hoạt động hợp tác tài chính ASEAN trong năm nay. Tại hội nghị này, các bộ trưởng tài chính của 10 nước ASEAN có cơ hội gặp gỡ và trao đổi về các vấn đề quan trọng, trong hợp tác ASEAN và đưa ra định hướng chỉ đạo cho các hoạt động hợp tác trong thời gian tới.

Việc các bộ trưởng tài chính ASEAN gặp nhau trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều biến động, nhiều khó khăn thách thức khẳng định quyết tâm của các cơ quan tài chính ASEAN tăng cường hợp tác, cùng nhau giải quyết các thách thức chung của khu vực; đồng thời truyền đi thông điệp tích cực về một ASEAN gắn kết và tự cường, đúng như chủ đề ưu tiên của năm ASEAN 2024.

Bên cạnh đó, hội nghị năm nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam, khi có Bộ trưởng Tài chính Lào chủ trì hội nghị. Trong bối cảnh quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào ngày càng đi vào chiều sâu, hợp tác chặt chẽ trên tất cả các kênh, việc Bộ Tài chính Lào chủ trì hội nghị là niềm vinh dự, thể hiện vai trò vị thế ngày càng cao của bạn trong khu vực.

Cá nhân tôi cũng đã gặp Bộ trưởng Tài chính Lào San-ti-pháp Phom-vi-hẳn và chúc mừng đồng chí Bộ trưởng đảm nhiệm thành công vai trò chủ trì tiến trình hợp tác tài chính ASEAN trong năm nay; đồng thời khẳng định Bộ Tài chính Việt Nam luôn làm hết sức mình cho mối quan hệ đặc biệt giữa hai Bộ Tài chính.

PV: Chuỗi hội nghị lần này bao gồm nhiều sự kiện quan trọng. Đã có các cuộc thảo luận riêng giữa các bộ trưởng tài chính, cũng như thảo luận chung với các thống đốc ngân hàng trung ương. Bên cạnh đó, các bộ trưởng cũng gặp gỡ và trao đổi với các cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế. Xin Bộ trưởng cho biết, những kết quả đạt được của chuỗi hội nghị?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Kết quả quan trọng nhất của chuỗi hội nghị là các việc các bộ trưởng đã nhất trí cao trong nhiều vấn đề quan trọng, khẳng định sự thống nhất của ASEAN đối với các vấn đề toàn cầu và khu vực, truyền đi thông điệp mạnh mẽ về một ASEAN kết nối và tự cường, thể hiện trong Tuyên bố chung của các bộ trưởng và thống đốc ngân hàng trung ương ASEAN.

Bên cạnh đó, các bộ trưởng cũng đã ghi nhận những kết quả quan trọng của các kênh hợp tác tài chính ASEAN, như: thuế, hải quan, bảo hiểm, chứng khoán,… cho định hướng chỉ đạo các hoạt động hợp tác tài chính ASEAN trong thời gian tới; tập trung vào các vấn đề nổi lên trong khu vực, như tài chính xanh, tài chính số, huy động nguồn lực cho cơ sở hạ tầng, ứng phó với rủi ro thiên tai.

Các bộ trưởng tài chính ASEAN cùng với thống đốc ngân hàng trung ương gặp gỡ trao đổi để thực hiện phối hợp giữa chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ một cách hợp lý. Đặc biệt trong năm nay, bên cạnh các kênh hợp tác truyền thống, các bộ trưởng cũng đã phê duyệt thành lập Diễn đàn kho bạc ASEAN là kênh hợp tác mới trong lĩnh vực kho bạc.

Việc duy trì đối thoại với các cộng đồng doanh nghiệp cũng là đóng góp quan trọng cho kết quả hội nghị. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp trình bày nguyện vọng và những vấn đề quan tâm, chia sẻ với các bộ trưởng, cũng là diễn đàn để các bộ trưởng truyền tải tới cộng đồng doanh nghiệp những định hướng chính sách quan trọng, những kết quả về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; qua đó tăng cường thu hút vốn đầu tư của các tập đoàn, doanh nghiệp, đóng góp cho tăng trưởng của mỗi nước cũng như của cả khu vực.

PV: Xin Bộ trưởng cho biết những ưu tiên trong hợp tác ASEAN năm 2024 là gì? Quan điểm của Việt Nam đối với các sáng kiến ưu tiên này như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Các ưu tiên của Lào tập trung vào ba mũi nhọn chiến lược là hội nhập và kết nối các nền kinh tế; xây dựng một tương lai toàn diện và bền vững; chuyển đổi cho tương lai kỹ thuật số.

Tôi cho rằng các ưu tiên của Lào trong năm nay rất phù hợp với những định hướng phát triển của Đảng và Chính phủ Việt Nam, đặc biệt là Nghị quyết 22 NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế; Nghị quyết 93/NQ-CP ngày 5/7/2023 của Chính phủ về nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế, thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững giai đoạn 2023-2030; Quyết định 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030".

Bộ Tài chính Việt Nam ủng hộ các sáng kiến ưu tiên của Lào trong năm Chủ tịch ASEAN 2024 và sẵn sàng phối hợp chặt chẽ với Lào và các nước ASEAN khác để hoàn tất các mục tiêu, kế hoạch đặt ra, đóng góp vào thành công chung của năm ASEAN 2024.

PV: Bộ trưởng có thể cho biết những đóng góp của Bộ Tài chính Việt Nam trong hợp tác tài chính khu vực?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Việt Nam chúng ta hiện nay là một nền kinh tế lớn và một nền kinh tế mở trong các nước ASEAN. Việt Nam cũng là là một trong những quốc gia có mức tăng trưởng cao nhất và nợ công ở mức rất thấp so với các nước trong ASEAN. Việt Nam đã có đóng góp hết sức quan trọng đối với ASEAN, kể từ năm 1997 đến nay, Bộ Tài chính Việt Nam đã 3 lần chủ trì tiến trình hợp tác tài chính ASEAN vào các năm 2008, 2010 và 2020, mỗi lần đều để lại những dấu ấn đậm nét.

Trong năm 2024, Hải quan Việt Nam sẽ đảm nhận vai trò Chủ tịch diễn đàn hợp tác hải quan ASEAN, sẽ chủ trì tổ chức Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 vào tháng 6 tại Phú Quốc. Trong thời gian qua, Việt Nam đã thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia và kết nối kỹ thuật với Cơ chế một cửa ASEAN, tạo nền tảng để thúc đẩy thuận lợi hóa thương mại giữa các nước trong khu vực. Trên cương vị chủ tịch, Hải quan Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy, giữ vai trò kết nối các nước thành viên để tiếp tục triển khai và hoàn thành các sáng kiến hợp tác hải quan quan trọng trong ASEAN.

PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Vai trò và vị thế của Việt Nam trong tiến trình Hợp tác tài chính ASEAN

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, kênh hợp tác tài chính ASEAN được hình thành từ rất sớm vào năm 1997. Đây cũng là một trong những kênh hợp tác sâu rộng nhất trong lĩnh vực tài chính của Việt Nam nói riêng và toàn khu vực ASEAN nói chung.

Trong vai trò chủ trì tiến trình hợp tác tài chính, Bộ Tài chính Việt Nam đã phối hợp với bộ tài chính các nước thành viên tiếp tục triển khai các sáng kiến trong các lĩnh vực hợp tác tài chính khu vực như: mở rộng hợp tác thuế, hải quan, tự do hóa dịch vụ tài chính, tăng cường tài chính bền vững và tiếp tục thúc đẩy tài chính cơ sở hạ tầng. Tất cả các hoạt động hợp tác tài chính này đều hướng tới việc thực hiện các mục tiêu đã được đề ra tại Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Ngay cả khi không đóng vai trò chủ trì, Bộ Tài chính Việt Nam vẫn chủ động tham gia và góp phần đưa ra những sáng kiến, đề xuất nhằm xây dựng cấu trúc hội nhập tài chính khu vực, hướng tới các mục tiêu chung, góp phần nâng cao vị thế của khu vực trên thị trường quốc tế, đồng thời từng bước chuyển hóa các sáng kiến hợp tác khu vực thành lợi ích cụ thể cho từng quốc gia, qua đó có đóng góp tích cực vào tiến trình hợp tác tài chính ASEAN.