 |
| Các nhà hoạch định chính sách tại Ngân hàng Trung ương Anh đã đẩy chi phí vay lên 5,25% vào đầu tháng này, lần tăng lãi suất thứ 14 liên tiếp. Ảnh: Maureen McLean/Shutterstock |
Áp lực lạm phát của Anh vẫn mạnh
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Vương quốc Anh đã giảm mạnh xuống 6,8% trong tháng 7, từ mức 7,9% trong tháng 6, do giá năng lượng giảm trong năm qua, theo dữ liệu được Văn phòng Thống kê Quốc gia (ONS) công bố ngày 16/8.
Sự sụt giảm này dẫn đến tỷ lệ lạm phát thấp nhất kể từ tháng 2/2022. Con số CPI đáp ứng kỳ vọng của các nhà kinh tế và là một sự hỗ trợ khiêm tốn sau khi dữ liệu tiền lương tăng mạnh “đáng ngạc nhiên” được công bố vào hôm qua. Tuy nhiên các chi tiết cho thấy, Vương quốc Anh đã không đạt được tiến bộ trong việc giải quyết vấn đề lạm phát.
| Bất chấp sự sụt giảm trong con số tiêu đề, Anh vẫn là một trong những nước có tốc độ tăng giá cao nhất ở Tây Âu, chỉ có Iceland và Áo chịu lạm phát cao hơn vào cuối năm. |
Bỏ qua giá lương thực và năng lượng, lạm phát lõi tăng với tỷ lệ không thay đổi hàng năm là 6,9% trong tháng 7 và giá dịch vụ tăng với tốc độ nhanh hơn, duy trì áp lực buộc Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) phải thắt chặt chính sách tiền tệ để khôi phục sự ổn định của giá cả.
Ủy ban Chính sách tiền tệ của BoE trong tháng này đã tăng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm lên mức cao nhất trong 15 năm là 5,25%. Các thị trường dự báo mức tăng thứ 15 liên tiếp khi hội đồng 9 thành viên họp vào tháng 9.
Suren Thiru - Giám đốc kinh tế tại cơ quan thương mại kế toán ICAEW, cho biết: “Mặc dù những con số trên mang lại sự yên tâm rằng làn sóng lạm phát đã thay đổi, nhưng đợt giảm mới nhất này chủ yếu là do các hóa đơn năng lượng thấp hơn, sau khi giảm giới hạn giá năng lượng của Ofgem, hơn là do một nền kinh tế tăng trưởng nới lỏng áp lực giá cả”.
Mức trần giá năng lượng hàng quý thấp hơn đã dẫn đến giá gas và điện giảm 15% trong tháng 7, góp phần làm giảm giá chung 0,4% so với tháng 6. Giá lương thực ổn định trong tháng 7, chỉ tăng 0,1% trong tháng và đưa tỷ lệ lạm phát giá lương thực hàng năm giảm từ 17,3% xuống 14,9%.
Sau khi dữ liệu lạm phát được công bố, đồng Bảng Anh đã tăng cao, lên 1,274 USD. Với rất ít biến động trên thị trường trái phiếu, các số liệu khó có thể thay đổi lãi suất thế chấp. Tuy nhiên, những cải thiện về giá năng lượng và lương thực đã được bù đắp bởi những dấu hiệu cho thấy áp lực tăng giá ở hầu hết các lĩnh vực khác không có sự điều tiết.
Giá hàng hóa cốt lõi tăng 0,3% trong tháng, với tỷ lệ lạm phát hàng năm không đổi ở mức 6,9% thay vì giảm xuống 6,8% như các nhà kinh tế dự kiến. Tin xấu hơn cho BoE là giá dịch vụ, mà các quan chức coi là chỉ báo tốt nhất về lạm phát cơ bản trong nước, đã tăng 0,8% trong tháng 7.
Tỷ lệ lạm phát dịch vụ hàng năm tăng từ 7,2% trong tháng 6 lên 7,4% trong tháng 7, mức cao nhất kể từ tháng 3/1992. Các nhà kinh tế cho biết, điều này sẽ khiến các nhà hoạch định chính sách lo lắng vì nó cho thấy tốc độ tăng giá nhanh là một vấn đề cố hữu trong nước, chứ không phải là hậu quả không thể tránh khỏi của chi phí điện và khí đốt bán buôn cao hơn.
Paula Bejarano Carbo - chuyên gia kinh tế tại Viện Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Quốc gia, cho biết: “Chúng tôi vẫn chưa thấy bước ngoặt trong tỷ lệ lạm phát cơ bản, vốn vẫn trì trệ ở mức khoảng 7%”.
Quá khó để lạm phát giảm về mức mục tiêu vào cuối năm
Mặc dù dữ liệu cơ bản cho thấy áp lực lạm phát thấp hơn mong đợi, nhưng Bộ trưởng Tài chính Anh Jeremy Hunt vẫn ca ngợi mức giảm trong con số tiêu đề là 6,8% như một dấu hiệu tiến bộ đối với cam kết của chính phủ nhằm giảm một nửa tỷ lệ lạm phát trong năm nay.
Song, ông cũng lưu ý rằng còn nhiều việc phải làm. “Chúng tôi không ở vạch đích. Chúng ta phải bám sát kế hoạch giảm một nửa lạm phát trong năm nay và đưa nó trở lại mục tiêu 2% càng sớm càng tốt” - ông Jeremy Hunt nói trong một tuyên bố.
 |
| Giá lương thực ổn định trong tháng 7, với tỷ lệ lạm phát giảm từ 17,3% xuống 14,9%. Ảnh: AFP |
Sức mạnh của lạm phát cơ bản là tin xấu đối với Thủ tướng Rishi Sunak, người đã hứa sẽ giảm một nửa lạm phát vào cuối năm - một mục tiêu hiện đang bị nghi ngờ.
Một số nhà kinh tế nghi ngờ về khả năng Thủ tướng Rishi Sunak thực hiện lời hứa của mình, điều này sẽ yêu cầu tỷ lệ lạm phát trong quý IV/2023 giảm ít nhất xuống 5,3%. Viện Nghiên cứu Tài chính, một tổ chức tư vấn, cho biết còn lâu mới có thể đưa ra kết luận chắc chắn rằng Thủ tướng sẽ đạt được mục tiêu của mình vì hầu hết những cải thiện được biết đến về năng lượng và lương thực đã diễn ra và vẫn chưa đạt được tiến bộ trong việc kiểm soát các mức tăng giá khác.
| Viện Nghiên cứu Chính sách công (IPPR) lo ngại, việc tăng lãi suất gần đây của Vương quốc Anh, lên mức cao nhất trong 15 năm là 5,25%, sẽ kéo nền kinh tế vào tình trạng suy thoái. Tiến sĩ George Dibb - người đứng đầu Trung tâm Tư pháp Kinh tế của IPPR cho biết: “Một tin tốt là lạm phát tổng thể thấp hơn, đặc biệt là khi hóa đơn năng lượng giảm, nhưng có một rủi ro rất thực tế là suy thoái kinh tế có thể sớm vượt qua mức tăng giá khi trở thành mối quan tâm chính. Các quốc gia khác đã kiểm soát lạm phát nhanh hơn ở Anh, với nhiều hỗ trợ hơn cho các hộ gia đình và người lao động để tránh những tổn thất không cần thiết”. |
“Chỉ còn 4 tháng nữa, dường như không còn đủ thời gian để lạm phát giảm về mức mục tiêu vào cuối năm” - Heidi Karjalainen, một nhà nghiên cứu kinh tế tại Viện Nghiên cứu Tài chính cho biết. “Tiến bộ đạt được chủ yếu là do giá hàng hóa và năng lượng không còn tăng với tốc độ như năm ngoái. Thách thức là lạm phát cơ bản vẫn ở mức cao và cao hơn đáng kể so với dự kiến vào đầu năm” – chuyên gia này cho biết thêm.
Ruth Gregory - chuyên gia kinh tế tại công ty tư vấn Capital Economics, cho biết, sự gia tăng lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ cùng với tăng trưởng tiền lương mạnh mẽ có nghĩa là BoE có thể sẽ tăng thêm 0,25 điểm phần trăm lãi suất, từ 5,25% lên 5,50% vào tháng tới.
“Sẽ có thêm một lần công bố dữ liệu thị trường lao động và lạm phát nữa trước cuộc họp chính sách tháng 9 của Ngân hàng Trung ương Anh, nhưng với tốc độ tăng lương và lạm phát dịch vụ đều mạnh hơn so với dự kiến của ngân hàng, có vẻ như rõ ràng là BoE còn nhiều việc phải làm” - bà Gregory nói.
Trước đó, các số liệu được công bố ngày 15/8 cho thấy tiền lương cơ bản ở Anh đã tăng với tốc độ kỷ lục trong quý II, giúp người lao động phục hồi một số khả năng chi tiêu đã mất nhưng lại gây thêm lo lắng cho BoE.
Các thị trường tài chính vào ngày 16/8 đã định giá khoảng 2/3 khả năng lãi suất ngân hàng của BoE sẽ đạt 6% vào tháng 2/2024, tăng từ mức 5,25% hiện nay.
Giá xăng và dầu diesel - giảm kỷ lục 25% so với một năm trước - là một lực cản lớn giúp hạ nhiệt lạm phát. Tuy nhiên, đã có sự gia tăng đối với các hàng hóa và dịch vụ khác. Giá đường tăng 55%, trong khi chi phí bảo hiểm vận tải tăng 50%, mức tăng lớn nhất kể từ cuối những năm 1980.
Dữ liệu có khả năng báo trước sự trở lại sắp xảy ra đối với tăng trưởng tiền lương theo giá trị thực, vốn đã âm kể từ tháng 4 năm ngoái, được điều chỉnh theo CPI./.
