Cắt giảm, cải cách nhiều thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng nhà ở xã hội

Cả nước có 686 dự án nhà ở xã hội

Ngày 05/6, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Tọa đàm "Đột phá để phát triển nhà ở xã hội" cung cấp góc nhìn tổng thể, toàn diện về những kết quả nổi bật đạt được trong phát triển nhà ở xã hội thời gian qua.

Tiến sỹ Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội chia sẻ, các cơ chế, chính sách về phát triển nhà ở xã hội không ngừng được bổ sung, hoàn thiện. Đáng chú ý, Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Ngay từ đầu năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 444/QĐ-TTg giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 để các địa phương bổ sung vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Các diễn giả tham dự tại tọa đàm. Ảnh: VGP

Tại tòa đàm, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh thông tin, trên cơ sở chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các địa phương đã tích cực triển khai. Cả nước đã quy hoạch 1.309 vị trí với quy mô 9.737 ha đất làm nhà ở xã hội. Hầu hết các địa phương đều dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Nhiều địa phương đã quan tâm, dành quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi, gần các trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đảm bảo đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Nghị quyết số 201/2025/QH15 về thí điểm cơ chế đặc thù để phát triển nhà ở xã hội có hiệu lực từ 01/6 mang tính đột phá, nhằm tháo gỡ các thủ tục còn vướng mắc, cản trở quá trình đầu tư phát triển nhà ở xã hội, cũng như giải quyết những khó khăn từ thực tiễn đặt ra. Trong đó, một số cơ chế, chính sách đáng chú ý như thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia.

Tiếp đó là cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính trong thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội với mục tiêu cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, gắn với tăng cường giám sát theo chỉ đạo tại Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị. Đáng chú ý, là không thực hiện thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư mà thực hiện giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu. Theo đó, cắt giảm được khoảng 200 ngày, tương ứng khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành.

Cùng đó, không yêu cầu thực hiện bước lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, theo đó cắt giảm được 65 ngày so với quy định hiện hành. Việc bỏ thủ tục thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng, theo đó cắt giảm được từ 15 - 35 ngày so với quy định hiện hành. Không yêu cầu thực hiện quy trình đấu thầu rộng rãi đối với các gói thầu lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng mà được áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn, theo đó cắt giảm được từ 45 - 105 ngày so với quy định hiện hành…

“Hiện nay, nhiệm vụ, trách nhiệm đã rất rõ ràng đối với từng bộ, ngành và từng địa phương. Điều quan trọng lúc này là phải bắt tay ngay vào việc, không chần chừ” - Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nói.

Tạo niềm tin để các doanh nghiệp triển khai

Là địa phương thực hiện tốt công tác phát triển nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp, công nhân lao động, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh chia sẻ, bài học kinh nghiệm Bắc Giang rút được ra trong thời gian qua về việc xây dựng nhà ở xã hội là nhận thức của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và bằng các biện pháp, kế hoạch cụ thể huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, gắn việc thực hiện kế hoạch đó vào trách nhiệm người đứng đầu các cấp trong giải phóng mặt bằng, trong vấn đề xây dựng hạ tầng ở khu vực xung quanh để đảm bảo dự án nhà xã hội hoàn thành đồng bộ.

Nghị quyết số 201 ngoài tháo gỡ khó khăn còn tạo được niềm tin thể chế để các doanh nghiệp. Ảnh: T.L

“Bắc Giang xác định người lao động là một nguồn lực rất quan trọng đem lại sự phát triển của tỉnh. Thế nên việc chăm lo nhà ở cho người lao động vừa là trách nhiệm nhưng chúng tôi lại coi mỗi dự án nhà ở xã hội là một dự án phát triển kinh tế. Từ nhận thức đó, Bắc Giang thành lập Tổ hỗ trợ cho các dự án nhà xã hội, mỗi tháng họp 1 lần do Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm tổ trưởng. Mọi vướng mắc đều được giải quyết trong thời gian rất ngắn” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang thông tin.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh đánh giá, Nghị quyết 201/2025/QH15 có 2 nhóm chính sách đặc thù nổi bật. Thứ nhất là quyết định thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia. Thứ hai là cơ chế đặc thù vượt trội, đột phá. Nổi bật là đổi mới triệt để quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội.

"Bộ Xây dựng vừa rồi đã đúc kết lại là sẽ giảm được 350 ngày làm thủ tục nhà ở xã hội. Đây là đang tính theo thời gian trong quy định của Nhà nước, nhưng thực tiễn chúng tôi thấy rút ngắn được hơn 1.000 ngày, rút ngắn được không dưới 3 năm làm thủ tục nhà ở xã hội” - ông Lê Hoàng Châu nói.

Đại diện cho doanh nghiệp, ông Phạm Tiến Dũng - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cát Tường đánh giá: “Nghị quyết 201/2025/QH15 vừa ban hành không chỉ là tháo gỡ pháp lý mà còn là cam kết chính trị ở cấp cao nhất đối với người dân có thu nhập thấp chưa có nhà ở. Đây là chính sách rất nhân văn. Chính sách này ngoài tháo gỡ khó khăn còn tạo được niềm tin thể chế để các doanh nghiệp như chúng tôi tin tưởng khi phát triển các dự án nhà ở xã hội. Khi bắt tay vào một dự án, chúng ta không thể lường trước được những khó khăn nhưng nếu có lòng tin vào thể chế, chính sách thì doanh nghiệp cũng sẽ dám mạnh dạn và đương đầu, vượt qua khó khăn. Vừa qua, tất cả những hành động từ cấp cao nhất cho đến địa phương đã phản ánh được sự chung tay này và đã tạo được lòng tin cho doanh nghiệp”./.