Từng bước đưa du lịch xanh vào cuộc sống

Ngày 12/4, trong khuôn khổ Hội chợ du lịch quốc tế Việt Nam 2024, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã tổ chức diễn đàn “Du lịch Việt Nam - Chuyển đổi xanh để phát triển bền vững” với sự tham dự của 300 đại biểu trong nước, quốc tế.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, ông Vũ Thế Bình - Chủ tịch Hiệp hội du lịch Việt Nam cho biết: “Chính phủ Việt Nam đã thể hiện quyết tâm chung tay cùng thế giới giải quyết khủng hoảng khí hậu và giảm phát thải khi tuyên bố Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Thực hiện tuyên bố trên, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách về môi trường và giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành tham gia vào chương trình với các hoạt động cụ thể của ngành mình. Thích ứng với biến đổi khí hậu vừa là trách nhiệm, vừa là cơ hội để Việt Nam thực hiện chuyển đổi xanh nhằm nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam”.

Chuyển đổi xanh trong du lịch hạn chế tác động xấu tới môi trường
Diễn đàn "Du lịch Việt Nam - Chuyển đổi xanh để phát triển bền vững" thu hút đông đảo các đại biểu. Ảnh: Mai Tấn
Trước đó từ năm 2018, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã phát động phong trào “Du lịch Việt Nam - Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa” và được các doanh nghiệp du lịch cả nước hưởng ứng. Nhiều doanh nghiệp, địa phương đã đạt được thành tích cao trong giảm thiểu rác thải nhựa.

Ở Việt Nam tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, sự suy thoái của môi trường đã ảnh hưởng nặng nề đến du lịch. Do vậy, du lịch Việt Nam đã từng bước triển khai du lịch xanh, loại hình du lịch dựa trên khai thác, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhằm hạn chế những tác động xấu đến môi trường sống của con người.

Theo ông Vũ Thế Bình, để thúc đẩy phát triển du lịch xanh, từng bước đưa du lịch xanh vào cuộc sống, Hiệp hội Du lịch Việt Nam hướng hoạt động của các doanh nghiệp du lịch Việt Nam theo 4 nội dung: Phát triển các hoạt động du lịch không sử dụng rác thải nhựa; xây dựng các tour du lịch không sử dụng phương tiện cơ giới (đi bộ, đi xe đạp...); phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp và nông thôn…; vận động dọn rác thải ở các điểm du lịch.

TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng: “Hiện nay, trước những biến động khó lường của khí hậu, dịch bệnh; du lịch lại là đỉnh cao trong phục vụ con người. Hơn nữa, chuyển đổi xanh, du lịch xanh là câu chuyện của cạnh tranh quốc gia, gắn với các hệ sinh thái. Trước kia, chúng ta nhìn du lịch là con người, là trải nghiệm, khám phá, thụ hưởng dịch vụ. Đến nay, 90% khách du lịch muốn đóng góp cho cộng đồng, cho văn hoá cộng đồng khi đi du lịch. Đây là sự thay đổi rất lớn của cộng đồng đối với xã hội”.

Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi xanh du lịch cũng có nhiều thách thức đối với tất cả mọi người. Việt Nam cần sự hỗ trợ của quốc tế trong lĩnh vực này.

Ông Võ Trí Thành cho rằng, có 5 trụ cột then chốt trong khung khổ phát triển du lịch bền vững ASEAN: “Tăng trưởng kinh tế bền vững; bao trùm xã hội, việc làm và giảm nghèo; hiệu quả nguồn lực, bảo vệ môi trường và biến đổi khí hậu; đa dạng giá trị văn hoá và di sản; hiểu biết lẫn nhau, hoà bình, sức khoẻ, an ninh, an toàn”.

Vẫn còn nhiều thách thức

Ông Hà Văn Siêu - Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam kỳ vọng, tín hiệu tích cực du lịch xanh sẽ tiếp tục được đẩy mạnh hơn, trở thành phong trào, dấu mốc thành tựu của ngành du lịch.

“Sau giai đoạn Covid-19, du lịch xanh, du lịch chất lượng và du lịch đi vào những giá trị thiết thực cho con người, đảm bảo sự an toàn, có lợi cho sức con người, luôn luôn được đề cao. Xu hướng này đang tiếp tục là một trong những lựa chọn của khách du lịch. Vì vậy nhà cung cấp dịch vụ, nhà quản lý đều hướng tới, đáp ứng nhu cầu này. Kết quả của diễn đàn sẽ tiếp tục góp phần vào nhiệm vụ của ngành, sẽ tìm ra những giải pháp thiết thực, giải được bài toán từ câu chuyện đầu vào của doanh nghiệp, từ tư duy du lịch xanh để du khách hài lòng. Xanh ở đây không chỉ màu xanh của lá, không chỉ xanh về môi trường mà xanh cho tư duy, thói quen, nếp sống, ứng xử và văn hóa xanh” - ông Siêu nhấn mạnh.

Ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, theo báo cáo dự kiến sẽ đóng góp khoảng hơn 6,4% cho tổng sản phẩm kinh tế quốc nội (GDP) trong năm nay. Du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ rất nhiều vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Chuyển đổi xanh trong du lịch hạn chế tác động xấu tới môi trường
Các chuyên gia thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất giải pháp cho sự phát triển bền vững của ngành du lịch Việt Nam. Ảnh: Mai Tấn

Tuy nhiên, đối mặt với những thách thức hiện nay như tình trạng mất mát đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững là một điều tất yếu. Chuyển đổi xanh trong du lịch không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và giúp thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học mà còn nâng cao cuộc sống cho các cộng đồng phụ thuộc vào du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Ông Patrick Haverman - Phó Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cho rằng, quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch ở Việt Nam cần tập trung vào một số các vấn đề như quy hoạch xanh; quản lý điểm đến hiệu quả; du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp và du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.

Cũng theo ông Patrick Haverman, Việt Nam vẫn còn có nhiều việc phải làm để tăng cường hiệu quả của công tác quản lý điểm đến du lịch. Cần có sự vào cuộc và dẫn dắt bởi các cấp chính quyền địa phương, có sự phối hợp chặt chẽ với khu vực tư nhân và cộng đồng địa phương, để cho tiếng nói và quan điểm của các thành phần quan trọng này được lắng nghe và phản ánh trong các giải pháp quản lý du lịch của mỗi địa phương. Phó Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam đã đặc biệt nhấn mạnh vấn đề du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp cũng cần được chú trọng, quan tâm./.

Một số tỉnh, thành phố ở Việt Nam đã bắt đầu quá trình "xanh hóa" du lịch, giảm rác thải nhựa như Hội An, Quảng Nam; huyện đảo Cô Tô, Quảng Ninh... Giao thông xanh cũng có tiềm năng lớn để thúc đẩy du lịch xanh. Khuyến khích giao thông xanh trong du lịch sẽ cung cấp thêm các phương tiện giao thông linh hoạt và thân thiện với môi trường cho khách du lịch khi đến các điểm đến./.