Báo chí, truyền thông là cầu nối chính sách về chuyển dịch năng lượng

Ngày 24/6, tại Hà Nội, Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) phối hợp với Chương trình Liên minh đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) thuộc Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên Hợp quốc (UNOPS) tổ chức Hội thảo tổng kết “Chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng”.

Truyền thông không thể chỉ dừng lại ở số liệu

Phát biểu tại sự kiện, ông Lê Tuấn Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) cho biết, Việt Nam đang đối mặt nhiệm vụ cấp bách trong việc đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết tại Hội nghị COP26.

Ông Lê Tuấn Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) phát biểu tại sự kiện.

Để hiện thực hoá mục tiêu đó, ngoài các chính sách về công nghệ, tài chính còn cần đặc biệt chú trọng nâng cao nhận thức cộng đồng, thu hút sự tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp trong quá trình chuyển dịch năng lượng.

Theo ông, trong quá trình xây dựng các chính sách và chiến lược phát triển năng lượng tái tạo, nếu thông tin không được truyền tải đầy đủ, chính xác đến doanh nghiệp và người dân thì sẽ khó tạo được sự đồng thuận và triển khai hiệu quả.

Do đó, hoạt động truyền thông không chỉ là công cụ truyền tải thông tin, mà còn có vai trò định hướng nhận thức xã hội, tạo nền tảng cho sự đồng thuận và tham gia chủ động của doanh nghiệp và người dân.

Chia sẻ tại sự kiện, ông Stuart Livesey - Trưởng đại diện Tập đoàn Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) tại Việt Nam cho rằng, sự thành công của các dự án năng lượng tái tạo phụ thuộc lớn vào mức độ đồng thuận và ủng hộ từ cộng đồng.

Theo ông, người dân cần hiểu lý do tại sao Việt Nam lựa chọn năng lượng sạch, vì sao điện gió ngoài khơi hay điện mặt trời là những giải pháp tối ưu cho tương lai… Đồng thời, các lợi ích mà dự án mang lại cũng cần được truyền tải rõ ràng, gần gũi với người dân.

Vì vậy, truyền thông không thể chỉ dừng lại ở số liệu, biểu đồ hay các thuật ngữ kỹ thuật mà cần có những câu chuyện cụ thể, dễ hiểu, giúp người dân hình dung rõ hơn về tác động tích cực mà chuyển dịch năng lượng mang lại cho cuộc sống của họ. Việc cung cấp thông tin cần minh bạch, trung thực, có đối thoại hai chiều để cùng nhau xây dựng các giải pháp hài hòa, công bằng và bền vững.

Cần được vào cuộc ngay từ khâu xây dựng chính sách, quy hoạch

Tại hội thảo, ông Đặng Khắc Lợi - Phó Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) nhấn mạnh, truyền thông có vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp về chuyển dịch năng lượng.

Các diễn giả chia sẻ tại hội thảo

Theo ông Đặng Khắc Lợi, trong bối cảnh Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, quá trình chuyển dịch từ năng lượng hóa thạch sang nguồn tái tạo không còn là lựa chọn, mà là nhiệm vụ bắt buộc, đòi hỏi thay đổi cả về tư duy, nhận thức lẫn hành động trong toàn xã hội. Khi đó, truyền thông chính sách cần trở thành cầu nối, gắn kết chiến lược của Nhà nước với hành động cụ thể của người dân, góp phần tạo sự đồng thuận cao trong thực thi chính sách.

Ông Đặng Khắc Lợi đề xuất, cần có sự phối hợp chặt chẽ ngay từ giai đoạn đầu trong xây dựng chính sách, quy hoạch, với sự tham gia tích cực của các cơ quan truyền thông. “Khi báo chí được tiếp cận sớm, có đủ thông tin cùng kiến thức chuyên môn, các thông điệp truyền tải sẽ rõ ràng, gần gũi, phù hợp với nhu cầu của từng nhóm đối tượng từ người dân, doanh nghiệp, đến thế hệ trẻ” – ông Lợi nhấn mạnh.

Cùng với đó, truyền thông cần phản ánh đa chiều, tạo diễn đàn chia sẻ ý kiến của mọi thành phần trong xã hội, giúp chính sách ngày càng sát thực tế, công bằng và hiệu quả. Vì vậy, cần có cơ chế phối hợp liên ngành, chính sách hỗ trợ về nguồn lực, tài liệu, đào tạo nhân sự, cùng sự vào cuộc tích cực của các tổ chức, doanh nghiệp, báo chí.

Ông Đặng Khắc Lợi khẳng định: “Truyền thông chính sách không chỉ truyền tải thông tin, mà còn thúc đẩy hành động, lan tỏa cảm hứng, kết nối mục tiêu quốc gia với hành động mỗi cá nhân. Khi truyền thông được thực hiện bài bản, sẽ góp phần quan trọng đưa Việt Nam tiến nhanh, vững chắc trên con đường phát triển xanh, bền vững và bao trùm”./.