Kỳ vọng kinh tế 2024

ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI, GS.TS. HOÀNG VĂN CƯỜNG:

Chính sách tài khóa tích cực hỗ trợ tăng trưởng kinh tế

Những cơn gió ngược đã gây ảnh hưởng rất mạnh trong năm 2023 được dự báo sẽ được kiểm soát tốt hơn trong năm 2024. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã phát đi tín hiệu không tiếp tục tăng lãi suất, thậm chí có thể bắt đầu giảm lãi suất. Như thế, chúng ta sẽ đỡ bị áp lực về chính sách tiền tệ, chính sách về tỷ giá hối đoái, về vốn… Đó là những yếu tố để Việt Nam yên tâm hơn trong việc thực hiện các chính sách vĩ mô.

Ở trong nước, xu hướng tăng trưởng đang tăng dần, quý sau cao hơn quý trước. Từ đó có thể nói, năm 2024 chúng ta có nhiều dư địa hơn để cho tăng trưởng và điều hành chính sách. Trong đó, đặc biệt là nguồn lực tài khóa ngày càng tích cực hơn, tạo cơ sở để tiếp tục các chính sách kích thích, hỗ trợ tăng trưởng.

Theo báo cáo của Chính phủ, thu ngân sách năm 2023 ước đạt 1.752,4 nghìn tỷ đồng, vượt 8,12% so với dự toán được giao. Đây là kết quả tích cực trong bối cảnh, tình hình thế giới, trong nước nhiều khó khăn, thực hiện nhiều chính sách miễn, giảm thuế, phí để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân. Ước tính năm 2023, bội chi ngân sách nhà nước khoảng 3,7 - 3,8% GDP, thấp hơn mức Quốc hội cho phép là 4,42% GDP. Dư nợ công ước khoảng 37% GDP, dư nợ chính phủ khoảng 34% GDP, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ/thu ngân sách nhà nước khoảng 19%, đều thấp hơn mức trần và ngưỡng cảnh báo được Quốc hội cho phép tại Nghị quyết số 23/2021/QH15.

Khi nợ công đang thấp, dư địa cho đầu tư công sẽ tốt hơn. Chính phủ đang rất quyết liệt trong việc đánh giá lại tác động của các gói hỗ trợ để có sự điều chỉnh hiệu quả hơn và có thể tính toán thêm các chính sách kích thích tiêu dùng, hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Năm 2024, từ đề xuất của Chính phủ, Quốc hội đã quyết định tiếp tục thực hiện việc giảm thuế giá trị gia tăng 2% trong 6 tháng đầu năm và có thể xem xét kéo dài hơn. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có nghị quyết về việc tiếp tục giảm 50% thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024…

Trong bối cảnh kinh tế thế giới có thể sẽ phục hồi tốt hơn, cộng nguồn lực trong nước tích cực hơn, chính sách tiền tệ bớt áp lực, các chính sách hỗ trợ được kéo dài, tôi tin rằng việc đạt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2024 không phải ngoài tầm tay. Hiện nay, tăng trưởng đang có xu hướng đi lên khá đều, là cơ sở để phấn đấu cho mục tiêu năm 2024 kinh tế đạt mức tăng trưởng 6 - 6,5%.

Để đạt mục tiêu này đòi hỏi có sự nỗ lực phấn đấu rất lớn, trong đó cần lưu ý tận dụng các cơ hội, lợi thế sẵn có, đó là tiếp tục giữ ổn định kinh tế vĩ mô, tiếp tục hỗ trợ cho doanh nghiệp, hỗ trợ người dân kích cầu tiêu dùng, mở rộng sản xuất, đa dạng hóa các hình thức tiếp cận thị trường...

Hoàng Yến (ghi)

ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TRẦN VĂN LÂM:

Tài chính quốc gia ngày càng vững mạnh

Cho đến thời điểm này, có thể khẳng định rằng, tình hình tài chính quốc gia của chúng ta trong nửa nhiệm kỳ này đến thời điểm hiện nay ngày càng vững mạnh, các kế hoạch đặt ra đều được thực hiện và đạt được tốt hơn dự kiến.

Các chỉ tiêu về tài chính - ngân sách nhà nước (NSNN) đạt được tốt hơn mục tiêu đặt ra trên tất cả lĩnh vực: thu, chi ngân sách, các cân đối lớn được đảm bảo, an toàn nợ công được tăng cường, nợ quốc gia thấp hơn nhiều mức Quốc hội cho phép.

Đó là những tín hiệu tích cực, là kết quả của công tác quản lý tài chính quốc gia, tài chính vĩ mô. Nổi bật là thu ngân sách, năm 2023, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, mặc dù số thu của một số lĩnh vực hụt nhưng cũng đã được bù đắp bởi số thu các lĩnh vực khác, nhờ thế, thu NSNN đã vượt dự toán 8,12%. Đây là thành công lớn khi đồng thời triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, tổng gói hỗ trợ của chính sách tài khóa lên đến gần 200 nghìn tỷ đồng.

Chi ngân sách đã bám sát kế hoạch mặc dù chi đầu tư công còn gặp khó khăn, chi thường xuyên được đảm bảo. Tuy nhiên, nhìn tổng thể thì tình hình thu, chi ngân sách được đảm bảo. Có thể nói, tình hình tài chính này giúp chúng ta yên tâm, “có thực mới vực được đạo”, có tiền đã yên tâm rồi, vấn đề là sử dụng thế nào để hiệu quả nhất, tránh có tiền mà không tiêu được.

Chính sách tài khóa, tài chính quốc gia tương đối vững, nên dư địa của chính sách tài khóa sẽ được mở rộng, có thể cân đối nguồn lực cho hỗ trợ phát triển kinh tế. Như tới đây chi cải cách tiền lương là khoản chi rất lớn nhưng chúng ta đã chuẩn bị đủ nguồn. Đây là khoản chi không chỉ một năm mà là trong rất nhiều năm, chi thường xuyên tăng nhiều, tuy nhiên nguồn lực chúng ta đã chuẩn bị từ trước.

Nhìn lại các chính sách hỗ trợ thời gian qua, nhất là thời điểm khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, nhờ hiệu quả công tác thu ngân sách, chính sách tài khóa vững chắc, nên chúng ta đã có các nguồn lực đầy đủ khi thực hiện các chính sách thúc đẩy, phục hồi trước, trong và sau đại dịch. Nhờ đó, không làm tăng bội chi, thậm chí tỷ lệ bội chi giảm so với mức Quốc hội đặt ra, tiết kiệm được rất lớn.

Các chính sách miễn giảm thuế, phí, lệ phí thực sự tạo ra động lực thúc đẩy cho tăng trưởng, phát triển kinh tế. Một số lĩnh vực chi khác như chi đầu tư chúng ta cũng sẵn sàng có thể chi nếu có các dự án tốt, đóng góp cho nền kinh tế, điều đó minh chứng dư địa mà chính sách tài khóa đang có.

Kết quả trên có sự đóng góp tích cực của ngành Tài chính nói chung và cơ quan trực tiếp thu là thuế, hải quan nói riêng. Nhờ kết quả thu ngân sách nhiều năm trước đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức cao đã tạo ra các nguồn lực để thực hiện chính sách tài khóa.

Trong năm 2024, cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế bền vững hơn. Từ đó, có nguồn lực thực hiện các kế hoạch đầu tư công quy mô lớn; thực hiện chính sách cải cách đặc biệt là cải cách tiền lương; chi cho các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa; đảm bảo an ninh quốc phòng, tạo thế ổn định vĩ mô một cách tổng thể, góp phần đưa vị thế đất nước cao hơn, vững vàng hơn.

Anh Minh (ghi)