Đoàn tàu của tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên nhập khẩu từ Nhật Bản. Ảnh: Quý Hiền
Theo Bộ Tài chính, dự án tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên có vướng mắc vì căn cứ quy định, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tính toán phần vốn cấp phát cho dự án theo Việt Nam đồng (VND) tại thời điểm phê duyệt Quyết định đầu tư dự án ban đầu, nay áp dụng đồng tiền vay là đồng Yên (JPY) có chênh lệch.
Về vấn đề tỷ lệ cấp phát/cho vay lại, căn cứ ý kiến đồng thuận của TP Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận về tỷ lệ cấp phát dự án là 67,5%/ tổng vốn vay theo tổng mức đầu tư ban đầu, phần tổng mức đầu tư tăng thêm áp dụng cơ chế cho vay lại toàn bộ.
Bộ Tài chính cho rằng, để thúc đẩy giải quyết dứt điểm vấn đề này, UBND TP Hồ Chí Minh cần thống nhất với Bộ KH&ĐT xác định số vốn cấp phát cho dự án phù hợp với cơ chế tài chính đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Ngay khi dự án được giao kế hoạch vốn cấp phát và có đề nghị rút vốn, Bộ Tài chính sẽ thực hiện rút vốn.
Còn đối với dự án tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương, căn cứ các Quyết định của UBND TP Hồ Chí Minh và quyết định của các cấp có thẩm quyền về việc phê duyệt dự án, Bộ Tài chính đã ký các Hiệp định vay từ các nguồn Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB) và Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) cho dự án.
Tuy nhiên, tiến độ thực hiện của dự án là rất chậm, phần lớn giá trị vốn vay đã cam kết phải hủy và mới chỉ giải ngân cho chi phí tài chính (khoảng 40,34 triệu USD), chưa giải ngân cho xây lắp, mua sắm thiết bị. Đến nay, toàn bộ các hiệp định vay tài trợ dự án đều đã hết hạn giải ngân/đã hủy.
Đối với việc gia hạn thời gian giải ngân dự án tuyến metro số 2 bằng nguồn vốn vay của KfW, Bộ Tài chính chính cho biết, KfW chỉ đồng ý gia hạn thời hạn giải ngân của phần vốn viện trợ không hoàn lại (đến ngày 30/12/2026). Đối với phần vốn vay, Bộ Tài chính vẫn chưa nhận được ý kiến đồng thuận của KfW về việc gia hạn và điều chỉnh lịch trả nợ gốc.
Bộ Tài chính đề nghị UBND TP Hồ Chí Minh cập nhật về tiến độ triển khai dự án đến nay; có ý kiến về các đề xuất của KfW; đề xuất ý kiến trao đổi với KfW về trách nhiệm trả phí cam kết đối với phần vốn vay theo quy định của thỏa thuận vay trong giai đoạn từ khi hết hạn giải ngân vào ngày 30/12/2020 đến khi KfW đồng ý tiếp tục gia hạn thời hạn giải ngân (ở mức 0,25%/năm tính trên số vốn chưa rút) trong trường hợp KfW đồng ý việc gia hạn đối với phần vốn vay.
Căn cứ ý kiến trả lời của UBND TP Hồ Chí Minh về nội dung này, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục trao đổi với KfW về việc gia hạn thời hạn giải ngân khoản viện trợ và khoản vay.
Theo Bộ Tài chính, vướng mắc lớn nhất hiện nay là Ban Quản lý dự án và UBND TP. Hồ Chí Minh chậm trễ trong việc triển khai dự án và trả lời các kiến nghị của Nhà tài trợ.
Minh Đức
