NHNN đang lấy ý kiến dự thảo thông tư quy định về kiểm soát đặc biệt đối với tổ chức tín dụng. Thông tư mới kế thừa một số quy định tại Thông tư 11 ngày 2/8/2019 của Thống đốc NHNN quy định về kiểm soát đặc biệt đối với tổ chức tín dụng.

Hiện tại, một số nội dung quy định tại Thông tư 11 không còn phù hợp với Luật Các tổ chức tín dụng 2024.

Trong đó, (điều 8) dự thảo thông tư quy định giảm vốn điều lệ của ngân hàng thương mại được/bị chuyển giao bắt buộc.

Ngân hàng Nhà nước giảm vốn điều lệ của ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc
NHNN quyết định "ghi giảm toàn bộ vốn điều lệ của ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc để giảm lỗ lũy kế tương ứng.

Cụ thể, NHNN quyết định "ghi giảm toàn bộ vốn điều lệ của ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc để giảm lỗ lũy kế tương ứng" tại quyết định chuyển giao bắt buộc, theo quy định tại Điều 183 Luật Các tổ chức tín dụng.

Trong đó quy định rõ thời điểm NHNN quyết định ghi giảm vốn điều lệ của ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt là thời điểm NHNN có quyết định chuyển giao bắt buộc.

Trong khi đó, Thông tư 11 quy định NHNN quyết định giá trị thực của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ của ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt.

Trường hợp giá trị thực của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ theo kết quả xác định của tổ chức kiểm toán độc lập, cộng với kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất của ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt âm, NHNN quyết định việc ghi giảm vốn điều lệ của ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt về bằng 0 đồng tại quyết định chuyển giao bắt buộc để giảm lỗ lũy kế. Mức vốn này thay thế mức vốn điều lệ tại giấy phép thành lập và hoạt động mà NHNN đã cấp cho ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt.

Dự thảo thông tư mới cũng tăng quyền hạn và trách nhiệm đối với ban kiểm soát đặc biệt.

Ban kiểm soát đặc biệt tham mưu, đề xuất Thống đốc NHNN (qua cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) kiến nghị Chính phủ thực hiện áp dụng biện pháp đặc biệt trong trường hợp nhằm bảo đảm an toàn hệ thống tổ chức tín dụng, trật tự, an toàn xã hội khi xử lý tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt (quy định tại khoản 4 Điều 162).

Ban kiểm soát đặc biệt tham mưu, đề xuất Thống đốc NHNN (qua cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) yêu cầu chủ sở hữu, thành viên góp vốn, cổ đông của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt báo cáo việc sử dụng cổ phần, phần vốn góp; không được chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp; không được sử dụng cổ phần, phần vốn góp để làm tài sản bảo đảm.

Dự thảo thông tư bỏ quy định về trường hợp tổ chức tín dụng mất, có nguy cơ mất khả năng chi trả; mất, có nguy cơ mất khả năng thanh toán. Lý do là Điều 162 Luật các tổ chức tín dụng 2024 về áp dụng kiểm soát đặc biệt tổ chức tín dụng không quy định mất, có nguy cơ mất khả năng chi trả; mất, có nguy cơ mất khả năng thanh toán là dấu hiệu của kiểm soát đặc biệt như Luật Các tổ chức tín dụng 2010.

Thông tư này dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2024 và thay thế Thông tư số 11/2019/TT-NHNN.

Hiện nay, NHNN đang đẩy nhanh tiến độ chuyển giao bắt buộc đối với 3 ngân hàng đã được mua lại "0 đồng" là Ngân hàng Xây dựng (CBBank), Ngân hàng Đại Dương (OceanBank), Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu (GPBank); ngân hàng bị kiểm soát đặc biệt là Ngân hàng Đông Á (DongA Bank) và Ngân hàng Sài Gòn (SCB) .