Đã giải ngân được 22.000 tỷ đồng trong gói hỗ trợ phục hồi kinh tế

Còn 3/11 văn bản hướng dẫn gói hỗ trợ chưa được ban hành

Theo Phó Thủ tướng, sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 43, 19 ngày sau Chính phủ đã có Nghị quyết số 11 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43. Nghị quyết này có 5 nhóm giải pháp với những nhiệm vụ hết sức cụ thể và huy động, phân bổ nguồn lực hết sức chi tiết. Trong đó có 14 văn bản quy phạm pháp luật và các hướng dẫn. Đồng thời, xem đây là một nhiệm vụ, một công việc hết sức quan trọng để làm cơ sở để đánh giá và xếp loại cho cán bộ, công chức và các tổ chức trong đánh giá xếp hạng cuối năm và đặc biệt là người đứng đầu.

Đến nay, về xây dựng chính sách cơ chế, đã ban hành được 11/14 văn bản theo kế hoạch của Nghị quyết số 11. Nhiều văn bản đã được ban hành trước thời điểm mà Nghị quyết 11 yêu cầu như Nghị định số 15 về giảm thuế ban hành ngày 28/1, hay Nghị quyết số 38 về chương trình phòng, chống dịch ban hành vào tháng 3/2022, Quyết định số 08 về hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động cũng ban hành trong tháng 3. Tuy nhiên, có một số văn bản ban hành trong tháng 4 và tháng 5, chậm hơn so với tiến độ của Nghị quyết số 11 yêu cầu (tháng 3/2022).

Nêu nguyên nhân tình trạng này, Phó Thủ tướng cho rằng có nhiều lý do. Thứ nhất là chương trình và chính sách rất phức tạp, cần có sự phối hợp giữa các bộ, ngành. Nhiều chính sách thực hiện trước đây có những chính sách làm chưa tốt, còn nhiều vướng mắc, hạn chế, do đó trong quá trình xây dựng các bộ, ngành và Chính phủ cũng rất thận trọng để tránh sơ suất khi tổ chức thực hiện, bởi gói tiền rất lớn. Thứ hai, nhiệm vụ này là một nhiệm vụ mới, không có trong kế hoạch dài hạn. Do không phải là một nhiệm vụ thường xuyên, nên nảy sinh nhiều công việc mà các bộ, ngành chưa chủ động được.

Như vậy, đến nay còn 3 văn bản hướng dẫn chưa được ban hành là văn bản hướng dẫn về trình tự, thủ tục để thực hiện chỉ định thầu đối với những gói thầu được cơ chế đặc thù trong dự án của đường cao tốc Bắc - Nam và 2 thông tư hướng dẫn về việc sử dụng Quỹ Phát triển khoa học công nghệ và Quỹ Hỗ trợ viễn thông công ích, với số tiền khoảng 10.000 tỷ đồng. Phó Thủ tướng cho rằng 3 văn bản không tác động nhiều đến việc thực hiện chương trình phục hồi kinh tế, và về cơ bản các văn bản cơ chế, chính sách đã được Chính phủ ban hành một cách đầy đủ.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái trình bày tại Quốc hội

Kịp thời thực hiện giảm thuế giá trị gia tăng ngay từ tháng 2/2022

Đối với tiến độ thực hiện các gói hỗ trợ, Phó Thủ tướng nêu rõ, trong tổng số 347.000 tỷ này có 46.000 tỷ đồng dùng quỹ tài chính hợp pháp để mua vắc-xin và trang thiết bị y tế. Hiện nay dịch đã được kiểm soát cơ bản, do đó việc sử dụng sẽ tùy theo tình hình thực tế, nếu cần có thể chi và sử dụng ngay. Như vậy nếu trừ khoản này, gói hỗ trợ còn lại khoảng 301.000 tỷ đồng.

Trong số 301.000 tỷ này, có 64.000 tỷ đồng là tiền miễn, giảm thuế. Sau khi Nghị quyết 43 ra đời thì 18 ngày sau Chính phủ với sự tham mưu của Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định số 15 về giảm thuế GTGT từ tháng 2/2022 từ mức 10% xuống khoảng 8%.

Với khoản 38.400 tỷ đồng là chính sách tín dụng thông qua Ngân hàng chính sách, thực hiện trong hai năm, hiện nay có 5 chương trình cơ bản các cơ chế, chính sách đã xây dựng xong và đến thời điểm hiện nay đã giải ngân được 4.586 tỷ đồng/19.000 tỷ đồng của năm 2022.

Khoản hỗ trợ thứ ba dự kiến thực hiện xong trong năm nay là 6.000 tỷ đồng từ giãn tiến độ nộp thuế, 135.000 tỷ đồng theo chương trình phục hồi. Hiện nay, hai nghị định đã được xây dựng xong trong tháng 5 về giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô và một số sắc thuế khác.

Về khoản 6.600 tỷ đồng hỗ trợ cho người lao động thuê nhà, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định vào tháng 3/2022. Tuy nhiên, việc phân bổ vốn và giao vốn cho các địa phương chưa rõ nên việc triển khai chậm, mới giải ngân được 2 tỷ đồng. "Thời gian tới Bộ Tài chính và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục phối hợp cùng với các địa phương để thống nhất số liệu cho các địa phương để giải ngân gói này càng sớm càng tốt", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái khẳng định.

Phần thứ hai của gói hỗ trợ Chương trình phục hồi kinh tế là 176.000 tỷ cho đầu tư công, trong đó có 76.000 tỷ là 2 khoản là hỗ trợ lãi suất của ngân hàng qua các ngân hàng thương mại và Ngân hàng chính sách. Để hỗ trợ qua ngân hàng thương mại, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31 để thực hiện gói 40.000 tỷ đồng. Mặc dù chậm nhưng Phó Thủ tướng cho biết gói này sẽ được quyết toán cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ gia đình từ ngày 1/1/2022. Theo đó, từ đầu năm các ngân hàng thương mại sẽ giảm lãi suất với 2% với đúng ngành nghề mà nghị định đã quy định, đồng thời quyết toán với Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước.

Cuối cùng, còn lại khoản 134.000 tỷ đồng dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng, trong đó đầu tư cho giao thông khoảng chừng 103.000 tỷ đồng. Theo Phó Thủ tướng, do thực hiện theo Luật Đầu tư công nên gói này triển khai chậm. Thông thường như những dự án đầu tư như vậy sẽ mất 1,5 năm để triển khai được. Hiện nay, Chính phủ đã trình danh mục để các địa phương và các bộ, ngành trên cơ sở danh mục đó thực hiện các trình tự, thủ tục đầu tư, sau đó tổng hợp báo cáo xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Qua những tính toán như trên, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng về cơ bản chúng ta đã hoàn thành các chính sách và đã giải ngân được 22.000 tỷ đồng trên hơn 300.000 tỷ đồng của gói hỗ trợ, là một tiền đề quan trọng để tin tưởng rằng gói hỗ trợ này sẽ được thực hiện tốt trong thời gian tới./.