Đây là thông tin về cơ cấu phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong Báo cáo tham luận tại Hội thảo “Lành mạnh hóa thị trường tài chính và thị trường bất động sản để phát triển kinh tế nhanh và bền vững” của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).

Theo UBCKNN, trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), khối lượng phát hành có xu hướng giảm trong thời gian qua. Tính đến ngày 25/11/2022, khối lượng phát hành TPDN là 331.811 tỷ đồng, giảm 31,6% so với cùng kỳ năm 2021 và có xu hướng giảm dần qua các quý. Cụ thể, quý I là 134,8 nghìn tỷ đồng, quý II là 122,4 nghìn tỷ đồng, quý III là 65,9 nghìn tỷ đồng, khối lượng phát hành trong tháng 10 là 6.800 tỷ đồng, trong tháng 11 là 1.850 tỷ đồng.

Ngân hàng vẫn là “quán quân” về phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Toàn cảnh Hội thảo Chuyên đề 2: Lành mạnh hóa thị trường tài chính và thị trường bất động sản để phát triển bền vững.

Về cơ cấu phát hành, các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp bất động sản, xây dựng vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng khối lượng phát hành. Tính đến ngày 25/11/2022, các ngân hàng thương mại phát hành chiếm 41%, các doanh nghiệp bất động sản và xây dựng chiếm lần lượt 28,59 % và 7,73% tổng khối lượng phát hành, doanh nghiệp sản xuất chiếm 6,72% tổng khối lượng phát hành.

Cũng theo số liệu từ UBCKNN, các ngân hàng thương mại và công ty chứng khoán là các nhà đầu tư chính mua TPDN riêng lẻ, sở hữu lần lượt 45,3% và 23,91% tổng khối lượng phát hành. Trong khi đó, nhà đầu tư cá nhân chiếm 9,44% tổng khối lượng phát hành.

Chưa có trường hợp doanh nghiệp chậm trả gốc trái phiếu doanh nghiệp

Theo công bố thông tin của doanh nghiệp, từ tháng 10/2022 đến nay, có 5 doanh nghiệp thông báo chậm trả lãi với số tiền là 471,5 tỷ đồng (Công ty cổ phần Tập đoàn Đức Long Gia Lai là 5,6 tỷ đồng; Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Bình Định là 10,1 tỷ đồng; Công ty cổ phần Trung Nam là 128,9 tỷ đồng; Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai là 302,8 tỷ đồng; Công ty TNHH Đức Việt là 24,1 tỷ đồng); chưa có trường hợp thông báo chậm trả gốc trái phiếu.

Hoạt động mua lại trước hạn gia tăng, với tổng khối lượng trái phiếu mua lại lũy kế từ đầu năm là 161.656 tỷ đồng, tăng 14,1% so với cả năm 2021. Trong khi đó, khối lượng TPDN đáo hạn tháng 12/2022 là 42,2 nghìn tỷ đồng, trong đó doanh nghiệp bất động sản là 19.287 tỷ đồng (99,5% có tài sản đảm bảo), tổ chức tín dụng là 9.828 tỷ đồng, doanh nghiệp sản xuất là 7.854 tỷ đồng, doanh nghiệp thương mại, dịch vụ là 2.100 tỷ đồng.

Trong năm 2023, khối lượng đáo hạn cả năm là 282,167 nghìn tỷ đồng. Riêng quý I/2023, dự kiến đến hạn 35,9 nghìn tỷ đồng, trong đó: Trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản là 17,9 nghìn tỷ đồng (97,8% có tài sản đảm bảo), doanh nghiệp xây dựng là 9 nghìn tỷ đồng, doanh nghiệp dịch vụ là 5,3 nghìn tỷ đồng, công ty chứng khoán là 1,5 nghìn tỷ đồng. Về cơ cấu nhà đầu tư nắm giữ, các nhà đầu tư tổ chức nắm giữ 60,9% (trong đó các TCTD nắm giữ 38,5%), nhà đầu tư cá nhân nắm giữ 39,1% (tương đương 14 nghìn tỷ đồng).

Theo UBCKNN, thị trường TPDN thời gian qua có nhiều khó khăn, chủ yếu xuất phát từ sự sụt giảm niềm tin của thị trường do sai phạm của một số doanh nghiệp vừa bị xử lý, cũng như việc một số phương tiện đưa tin không chính thống, tin thất thiệt về một số doanh nghiệp phát hành trái phiếu gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường và tâm lý nhà đầu tư; việc kiểm tra, giám sát tập trung vào giám sát mục đích phát hành trái phiếu cũng dẫn đến tâm lý quan ngại của cả doanh nghiệp phát hành và tổ chức cung cấp dịch vụ.

Cùng với đó, thanh khoản của thị trường cũng gặp khó khăn trong thời gian qua khi lãi suất ngân hàng tăng, dòng tiền có xu hướng dịch chuyển sang hệ thống ngân hàng thương mại và các doanh nghiệp khó khăn trong cân đối nguồn vốn kinh doanh và trả nợ trái phiếu đến hạn./.