 |
| Nhiều ngân hàng đang rất cần vốn để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng ngay từ đầu năm. Ảnh minh họa |
Sau Techcombank, một số ngân hàng khác nhanh chóng gia nhập cuộc đua thu hút tiền nhàn rỗi từ khách hàng cá nhân bằng cách tung ra các sản phẩm tài chính linh hoạt, cho phép tự động sinh lời.
Dưới nhiều tên gọi khác nhau như "Super sinh lời", "Sinh lời tự động 2.0", "Siêu lợi suất VIB"..., các sản phẩm này đều có điểm chung là tận dụng số dư chưa sử dụng trong tài khoản thanh toán, chuyển tạm thời sang công ty chứng khoán hoặc sản phẩm đầu tư nội bộ để hưởng lãi suất cao hơn gửi không kỳ hạn, chỉ dưới 0,5%/năm theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).
"Đánh thức" tiền không kỳ hạn
Đơn cử, giữa tháng 3/2025 vừa qua, VPBank ra mắt công cụ "Super sinh lời" thông minh (eKash) giúp khách hàng tối ưu hóa tài chính hiệu quả, dựa trên dòng tiền có sẵn với lợi suất cố định 3,5%/năm. eKash là hợp đồng vay tài sản, thông qua việc khách hàng cho Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) vay một số tiền tự động định kỳ từ tài khoản thanh toán trên hệ thống VPBank NEO của VPBank.
 |
Theo đó, khách hàng đồng ý cuối ngày hệ thống của VPBank tự động chuyển số tiền cho vay (tùy thuộc vào số dư) trên tài khoản thanh toán chuyển sang tài khoản của VPBankS. Số tiền cho vay sẽ được VPBankS tự động trả vào tài khoản thanh toán của khách hàng tại VPBank vào ngày làm việc tiếp theo. Tiền lãi từ số tiền cho vay, sau khi trừ thuế thu nhập cá nhân, sẽ được hệ thống VPBank trả vào thời điểm trả số tiền cho vay hoặc thời điểm khác theo quy định.
Trao đổi với phóng viên Báo Tài chính - Đầu tư, một nhân viên VPBank cho biết, để tham gia chương trình, khách hàng cần đăng ký mức tiền muốn giữ lại trong tài khoản sau mỗi lần hệ thống "cắt" tiền, với các mức tối thiểu tuỳ các phân khúc khác nhau như: 10 triệu đồng, 50 triệu đồng hoặc 200 triệu đồng.
Đơn cử, với khách hàng thuộc phân khúc VPBank Diamond, mức giữ lại tối thiểu là 50 triệu đồng. Nếu tài khoản của khách có 60 triệu đồng vào cuối ngày, hệ thống sẽ tự động chuyển 10 triệu đồng (phần vượt) sang công ty chứng khoán để đầu tư. Tiền gốc và lãi từ khoản đó sẽ được hoàn lại vào tài khoản thanh toán của khách vào sáng hôm sau trước 8h30.
| Ngân hàng tăng tốc huy động vốn từ đầu năm "Nhiều ngân hàng đang rất cần vốn để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng ngay từ đầu năm. Vì vậy, việc huy động vốn trở thành ưu tiên hàng đầu và các ngân hàng đang đẩy mạnh các chương trình huy động, đặc biệt là các chương trình có kết hợp lãi suất và đầu tư để mang lại lãi suất cao hơn cho khách hàng. Tuy nhiên, điều quan trọng là khách hàng phải hiểu rõ rủi ro khi gửi tiền vào các chương trình này, nếu xảy ra thua lỗ, vấn đề là liệu ngân hàng có chịu trách nhiệm bù lỗ hay sẽ đẩy rủi ro cho khách hàng" - Ông Nguyễn Trí Hiếu nêu rõ. |
Techcombank cũng đang triển khai tính năng "Sinh lời tự động 2.0" cho phép sinh lời trên toàn bộ số dư trong tài khoản, nhưng không yêu cầu ngưỡng tối thiểu mà cho phép sinh lời trên mọi số dư trong tài khoản. Khách hàng được hưởng mức lợi suất tối đa lên đến 4%/năm; trong đó, lợi suất theo số dư là tối đa 1,5%/năm; ưu đãi theo hạng hội viên 0,25%/năm; ưu đãi cho khách hàng mục tiêu 1,25% và ưu đãi cho khách hàng có số dư lớn 1%.
Đây là giải pháp được cung cấp bởi Techcombank và bên thứ ba, đó là Công ty cổ phần WealthCraft giúp quản lý và phân bổ tài sản của khách hàng. Theo đó, WealthCraft cung cấp dịch vụ tư vấn cho khách hàng về việc phân bổ tiền trên tài khoản thanh toán, phần lớn để thanh toán tiền mua Chứng chỉ tiền gửi Bảo Lộc.
Hút CASA, giảm chi phí vốn
Hiện NHNN áp trần lãi suất với tiền gửi không kỳ hạn và kỳ hạn dưới 1 tháng là 0,5%/năm. Do đó, ngân hàng không thể trả vượt trần cho loại tiền gửi này nếu gọi đúng tên là “tiền gửi” nên nhiều nhà băng "thay tên đổi áo" bằng cách chuyển sang hình thức khác như: cho vay ủy thác, hoặc phát hành chứng chỉ tiền gửi có kỳ hạn từ 36 tháng trở lên..., những công cụ không bị ràng buộc bởi trần lãi suất huy động truyền thống. Điều không chỉ giúp ngân hàng trả mức lãi hấp dẫn hơn, từ đó thu hút thêm dòng tiền nhàn rỗi từ khách hàng, mà còn góp phần tăng quy mô CASA, từ đó, giúp ngân hàng giảm chi phí vốn.
Hơn nữa, hiện các công ty chứng khoán không còn được nhận gửi tiền như trước đây để thu hút lượng tiền nhàn rỗi của nhà đầu tư, do đó, hình thức "sinh lời tự động" với lãi suất thấp này có thể giúp các công ty chứng khoán có thêm thanh khoản và kiếm lợi nhuận ngắn hạn.
Theo ông Nguyễn Trí Hiếu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và phát triển thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn Cầu, đây là một chiến lược để tăng CASA, giúp ngân hàng huy động vốn từ người dân mà không cần lãi suất quá cao. Về phía khách hàng, nếu so với việc để tiền trong tài khoản thanh toán không sinh lời hoặc chỉ nhận lãi suất thấp, thậm chí là 0% thì khách hàng được lợi hơn nhiều.
Ngoài mục tiêu tăng CASA, vị chuyên gia này cũng suy đoán rằng các ngân hàng đang gặp khó về nguồn vốn và cần tìm kiếm hình thức huy động vốn mới từ người dân, nhất là trong bối cảnh cần thúc đẩy thanh khoản để hỗ trợ tăng trưởng tín dụng.
Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cũng gợi ý mô hình Money Market Account triển khai tại Hoa Kỳ mà các ngân hàng có thể áp dụng tức là tiền gửi không kỳ hạn nhưng giới hạn số lần rút tiền trong tháng. Nếu áp dụng mô hình tương tự sẽ đa dạng hóa sản phẩm tiền gửi, vừa hút vốn, vừa tạo thêm lựa chọn cho người dùng.
"Tiền này sẽ nằm trong ngân hàng lâu hơn và được trả lãi suất cao hơn tương đối hấp dẫn, thay vì bằng 0% hoặc rất nhỏ. Lúc bấy giờ, người dân có thể gửi tiền vào các ngân hàng mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, sản phẩm này vẫn cần sự phê duyệt của NHNN trước khi triển khai" - ông Hiếu nói.
CASA hồi phục sau đáy, nhiều ngân hàng hưởng lợi nhờ lợi thế vốn rẻThống kê cho thấy, trong năm 2024, tỷ lệ CASA trung bình của các ngân hàng phục hồi từ mức đáy và dao động quanh ngưỡng 20%. Sự cải thiện này được thúc đẩy bởi các ngân hàng đẩy mạnh số hóa và cung cấp nhiều tiện ích cho khách hàng. Mặc dù có sự phục hồi, tỷ lệ CASA trung bình vẫn thấp hơn so với giai đoạn 2020 - 2022. Nguyên nhân chính là do người dân thận trọng hơn trong tiêu dùng và đầu tư, dẫn đến việc duy trì tiền trong tài khoản thanh toán ở mức thấp hơn so với trước đây. Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng cũng tăng lãi suất tiền gửi tiết kiệm để huy động dòng tiền cũng khiến tỷ lệ CASA chưa thể phục hồi về mức đỉnh. Theo Công ty Chứng khoán MBS, các ngân hàng có tỷ lệ CASA cao được kỳ vọng hưởng lợi trong môi trường lãi suất cạnh tranh nhờ chi phí vốn thấp và khả năng tăng trưởng bền vững. Theo đó, MBS cho rằng tỷ lệ CASA của Vietcombank duy trì ở mức 34%, 45% trong năm 2025, nằm trong số các ngân hàng có tỷ lệ cao nhất trong ngành. Với sự hỗ trợ từ chi phí vốn thấp này kỳ vọng sẽ giảm bớt áp lực giảm NIM (biên lãi ròng). Techcombank có tỷ lệ CASA thuộc top đầu ngành, quản trị rủi ro tốt và tập trung vào phân khúc khách hàng cao cấp, NIM duy trì ở mức 4,2% nhờ vị thế vượt trội của CASA. Hay VietinBank dự báo NIM tăng 6 điểm cơ bản trong năm 2025 nhờ giảm chi phí vốn, tỷ lệ CASA sẽ đạt 25% vào cuối năm 2025. |
