Bao quát các nguồn thu, phấn đấu thu đạt dự toán ở mức cao nhất
Nguồn: Bộ Tài chính. Đồ họa: Phương Anh

Dự toán thu ở mức cao trong bối cảnh còn nhiều ẩn số

Với tinh thần đoàn kết, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt, tập trung huy động mọi nguồn lực tài chính cho phát triển đất nước, ngành Tài chính đã hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ đề ra năm 2024. Đặc biệt, thu ngân sách nhà nước (NSNN) vượt dự toán ở mức cao, hơn 19% với hơn 336 nghìn tỷ đồng là thành quả nổi bật.

Thu ngân sách năm 2025 là 1.966.839 tỷ đồng

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thực hiện dự toán NSNN năm 2025, trong đó quyết nghị, số thu NSNN là 1.966.839 tỷ đồng. Sử dụng 60.000 tỷ đồng nguồn tích lũy cho cải cách tiền lương của ngân sách trung ương và 50.619 tỷ đồng nguồn cải cách tiền lương của ngân sách địa phương đến hết năm 2024 còn dư chuyển sang bố trí dự toán năm 2025 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng.

Kết quả đó là nhờ “tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, nghĩ sâu làm lớn, nói đi đôi với làm, đổi mới sáng tạo. Dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, từ đó mới có không gian huy động nguồn lực phát triển đất nước”, theo như lời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dành cho ngành Tài chính.

Kết quả đó đã truyền đi niềm tin, tạo đà cho ngành Tài chính phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN được giao trong năm nay. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thực hiện dự toán NSNN năm 2025, trong đó quyết nghị, số thu NSNN là 1.966.839 tỷ đồng.

Đây là mức dự toán khá tích cực trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, cũng như vẫn còn nhiều ẩn số cho tăng trưởng kinh tế cũng như sự phục hồi của doanh nghiệp- các yếu tố quyết định nên số thu ngân sách.

Còn nhớ tại kỳ họp Quốc hội vừa qua, một số đại biểu Quốc hội đã đánh giá cao công tác điều hành chính sách tài khoá của Chính phủ, Bộ Tài chính. Đại biểu Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) đánh giá, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo, có nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt để thực hiện dự toán NSNN. Thu NSNN vượt dự toán có nguồn chi thực hiện mục tiêu phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, giảm nợ công và bội chi ngân sách.

Có đại biểu đánh giá, tăng thu ngân sách đã tạo nguồn lực cho đầu tư phát triển. Theo đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (Bến Tre), nhờ tăng thu ngân sách đã có nguồn lực tập trung đầu tư xây dựng các công trình trọng điểm, nhất là các tuyến đường cao tốc, tuyến đường liên vùng, những dự án trọng điểm quốc gia và địa phương.

Tổ chức tốt công tác quản lý thu ngân sách

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ thu ngân sách trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, trong hướng dẫn mới đây của Bộ Tài chính, Bộ đề nghị các bộ, cơ quan trung ương, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương triển khai giao nhiệm vụ thu NSNN năm 2025 cho các đơn vị trực thuộc, chính quyền cấp dưới đảm bảo tối thiểu bằng mức dự toán thu NSNN Thủ tướng Chính phủ giao.

Việc giao dự toán thu NSNN năm 2025 cho các cơ quan, đơn vị và chính quyền cấp dưới phải trên cơ sở rà soát, phân tích, đánh giá đầy đủ các nguồn thu phát sinh và kết quả thực hiện thu ngân sách năm 2024; căn cứ các chính sách, pháp luật về thu ngân sách; dự báo mức tăng trưởng kinh tế của từng ngành, từng lĩnh vực, tình hình sản xuất - kinh doanh của người nộp thuế trên địa bàn.

Bộ Tài chính lưu ý, việc giao dự toán thu phí, số phí được để lại cho các bộ, cơ quan trung ương được thực hiện như sau: Trong phạm vi số thu phí, số phí nộp NSNN, số phí để lại chi Thủ tướng Chính phủ giao, các bộ, cơ quan trung ương thực hiện giao dự toán cho từng cơ quan, đơn vị trực thuộc. Căn cứ tiến độ thu và phạm vi dự toán chi từ nguồn thu phí được để lại, các bộ, cơ quan trung ương chủ động quản lý, sử dụng cho các nội dung theo quy định, gửi Bộ Tài chính kiểm tra cùng với phương án phân bổ ngân sách. Trường hợp trong năm phát sinh số phí để lại chi cao hơn số đã giao dự toán đầu năm, các bộ, cơ quan trung ương xây dựng phương án sử dụng, có văn bản báo cáo Bộ Tài chính để tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề nghị các cơ quan thu tổ chức thực hiện tốt công tác quản lý thu NSNN, mở rộng cơ sở thuế, đảm bảo thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh. Đồng thời, đẩy mạnh chống thất thu; quản lý có hiệu quả các nguồn thu mới phát sinh từ các giao dịch thương mại điện tử; quyết liệt xử lý, đôn đốc thu hồi nợ thuế; phấn đấu hoàn thành thu NSNN năm 2025 ở mức cao nhất.

Siết chặt quản lý thu trên nền tảng số

Thời gian qua, cơ quan thuế, hải quan đã tiên phong triển khai lộ trình chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường công tác quản lý, tăng thu về ngân sách. Đối với cơ quan Thuế, việc ra mắt Ứng dụng trợ lý ảo trong quản lý nợ thuế (TLA) và Trợ lý ảo hỗ trợ người nộp thuế (Chatbot) là bước đi đột phá của ngành Thuế đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác quản lý thuế.

Năm 2025 để thu đúng, thu đủ về ngân sách, Bộ Tài chính lưu ý các bộ, ngành, địa phương phải thực hiện đúng các quy định pháp luật về thuế. Trong đó, tập trung chỉ đạo quyết liệt, thực hiện nghiêm Luật Quản lý thuế, chống thất thu, chống chuyển giá, trốn thuế, gian lận thương mại; đôn đốc thu hồi nợ thuế, giảm nợ đọng thuế; đôn đốc các doanh nghiệp nhà nước nộp đầy đủ vào NSNN phần lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ theo quy định.

Về phía cơ quan thuế, hải quan tiếp tục cải cách thủ tục hành chính về thuế, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế; thường xuyên theo dõi, kiểm tra, kiểm soát việc kê khai thuế của các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế, việc khai báo tên hàng, mà hàng, thuế suất, trị giá, số lượng,... để phát hiện kịp thời các trường hợp kê khai không đúng, không đủ, gian lận thuế. Tăng cường công tác quản lý thu, chống thất thu, trong đó tập trung vào các lĩnh vực thu từ đất đai, khoáng sản; thu từ các dự án hết thời gian ưu đãi, thu từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số.

Các bộ, cơ quan trung ương, các địa phương triển khai đầy đủ, kịp thời Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các văn bản hướng dẫn. Đẩy nhanh tiến độ phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất. Tổ chức rà soát, kiểm tra, đôn đốc thực hiện các phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; thực hiện sắp xếp lại, xử lý xe ô tô, máy móc, thiết bị bảo đảm theo tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công.

Bộ Tài chính lưu ý, trong quá trình điều hành ngân sách, trường hợp phát sinh việc nhà đầu tư tự nguyện ứng trước tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng theo phương án được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt nhưng dự toán đã được cấp có thẩm quyền quyết định chưa bố trí nhiệm vụ chi bồi thường, giải phóng mặt bằng tương ứng, UBND các cấp căn cứ quy định tại điểm c khoản 3 Điều 52 Luật NSNN trình Thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định điều chỉnh dự toán ngân sách địa phương và báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp tại kỳ họp gần nhất để làm cơ sở hạch toán thu, chi NSNN theo quy định.