Chứng khoán tuần: Vì sao thanh khoản xuống thấp?

Tính riêng giá trị khớp lệnh sàn HoSE, phiên sụt giảm mạnh gần 30 điểm ngày đầu tuần đạt gần 30,1 ngàn tỷ đồng, nhưng trung bình 4 phiên còn lại giao dịch chưa tới 20 ngàn tỷ đồng, tức là giảm gần 34%.

Phiên cuối tuần VN-Index đã quay đầu giảm và nếu chỉ tính riêng 3 phiên tăng tuần này, giá trị khớp trung bình trên HoSE chỉ là 19,2 ngàn tỷ. Trong khi đó ngay cả phiên giảm thứ sáu vừa qua, mức giao dịch cũng gần 22,1 ngàn tỷ đồng.

Như vậy tuần này thị trường có đặc điểm khá rõ là các phiên giảm giá đều tăng thanh khoản lớn, trong khi phiên tăng giá thanh khoản lại xuống thấp.

Mức 1400 điểm khả dĩ là đáy của sóng điều chỉnh 4, nhưng cũng có thể chưa. VN-Index cần thêm thông tin xác nhận. Nhịp phục hồi ngắn đến cuối tuần qua đưa chỉ số tới vùng kháng cự kỹ thuật tương đương 61,8% chiều giảm và tương đương mức giá bình quân 20 phiên.

Thực ra đây là một quy luật thường thấy khi nhà đầu tư mất niềm tin. Đợt bán tháo đầu tiên diễn ra trong hai phiên ngày 3 và 6/12 là nhịp giảm đầu tiên kể từ khi VN-Index rời đỉnh cao lịch sử. Không ai biết chắc mức điều chỉnh hơn 100 điểm đó đã đủ hay chưa. Thị trường phục hồi trở lại mang tính kỹ thuật nhiều hơn. Nhà đầu tư đã bán tháo không dám mua trở lại ngay, trong khi nhà đầu tư chần chừ đã thấy giá đảo chiều tăng nhanh trở lại cũng dừng giải ngân và chờ đợi. Do đó thanh khoản ở các nhịp nảy kỹ thuật thường thấp.

Có thể thấy khá rõ VN-Index tăng cuối tuần qua cũng đã chạm tới ngưỡng kháng cự kỹ thuật của chiều phục hồi. Các nhà đầu tư theo trường phái kỹ thuật đều thấy rõ trong chiều giảm từ 1.511,68 điểm xuống 1.400,87 điểm, thì ngưỡng hồi 61,8% đâu đó 1.469 điểm. Phiên ngày thứ Năm tuần qua VN-Index đã tăng lên 1.467,98 điểm, tức là xấp xỉ mức kháng cự kỹ thuật nói trên. Vì vậy phiên ngày thứ sáu, khi VN-Index có một nhịp tăng theo quán tính chớm vượt qua ngưỡng kháng cự, nhưng sau đó lại giảm xuống mức đóng cửa chỉ còn 1.463,54 điểm.

Đối với các nhà đầu cơ lướt sóng, ngưỡng kháng cự 61,8% chiều phục hồi là mức cản mạnh, thường là điểm canh chốt lời. Thị trường hồi tới ngưỡng này cũng vừa vặn phiên T+3 và T+4 của khối lượng bắt đáy về tài khoản. Thống kê nhanh với VN30, thì 29/30 mã trong rổ này có lời đến T4, nếu bắt đáy ở giá đóng hôm đầu tuần. Có 3 mã là POW, TPB và KDH đạt mức lợi nhuận trên 10%, khá hấp dẫn trong vòng T4. Các mã này ngày cuối tuần cũng có dấu hiệu chốt lời.

Ở trong một nhịp phục hồi kỹ thuật mà chưa có đủ các tín hiệu tạo đáy, nhà đầu tư dù mạo hiểm đến mấy cũng chỉ giải ngân có giới hạn, rất hiếm khi “tất tay”. Lợi nhuận hay thua lỗ T3, T4 cũng dẫn đến hành động bán ra dứt khoát. Do đó chiều giá tăng thì thanh khoản thấp, nhưng chiều giá giảm thì thanh khoản cao. Đơn giản là ngoài những người lướt T3, T4, còn có cả những nhà đầu tư mắc kẹt từ trước và đang có sẵn cổ phiếu bán ra cắt lỗ.

Đây là kiểu giao dịch do tâm lý thiếu ổn định ở giai đoạn thị trường chưa có những tín hiệu tạo đáy thuyết phục. Nhịp giảm vừa qua khiến VN-Index mất khoảng 111 điểm và xuống 1.400 điểm. Đây là mốc hỗ trợ kỹ thuật khả dĩ tạo đáy. Tuy nhiên không một ngưỡng kỹ thuật nào hiệu quả tuyệt đối, mà luôn cần trải qua thử thách. Nói cách khác, mốc 1.400 điểm hay đáy đầu tuần có thể là đáy, có thể không, trừ phi có thêm các tín hiệu xác nhận. Đây là nguyên lý cơ bản mà các nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật đều hiểu rõ. Vì vậy, nhiều người sẽ từ chối đuổi giá ở nhịp nảy tăng đầu tiên, mà chờ đợi nhịp điều chỉnh “retest” (kiểm định lại).

Nói đơn giản, khả năng thị trường quay lại giảm tiếp vài phiên nữa tương đối cao, vừa do áp lực lướt sóng ngắn hạn, cắt lỗ, vừa do thiếu dòng tiền đuổi giá. Tuần tới lại là thời điểm các quỹ ETF ngoại tái cơ cấu với chủ đạo là bán ra các blue-chips. Nhịp giảm này mới là thời điểm cần quan tâm khi cơ hội mua sẽ lặp lại và các nhà đầu tư thận trọng mới thật sự đánh giá cơ hội thị trường tạo đáy để hành động.