![]() |
Nhiều siêu thị tham gia bình ổn giá hàng hóa phục vụ Tết. Ảnh tư liệu |
Nhiều yếu tố nội tại và bên ngoài tác động đến lạm phát
Các chuyên gia kinh tế nhận định, hiện nay, có nhiều yếu tố có thể tạo áp lực lạm phát trong năm 2025 như rủi ro địa chính trị, thương mại toàn cầu, cùng các yếu tố trong nước như tỷ giá, giá nguyên liệu nhập khẩu tăng, thiên tai...
Lạm phát trong năm 2025 sẽ được kiểm soát ở mức hợp lýTheo các chuyên gia kinh tế, lạm phát tại Việt Nam trong năm 2025 sẽ được kiểm soát ở mức hợp lý, dao động ở mức 3,5 - 4,5%. Trong đó, việc theo dõi sát sao và điều chỉnh chính sách kịp thời là cần thiết để bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát trong năm 2025. |
Bên cạnh đó, việc tiếp tục thực hiện lộ trình thị trường đối với các dịch vụ do Nhà nước quản lý như giá điện, học phí, giá dịch vụ y tế theo hướng tính đúng, tính đủ các yếu tố, chi phí sẽ tác động làm tăng chỉ số giá tiêu dùng năm 2025.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc kiểm soát CPI của Việt Nam trong năm 2025 đối mặt với một số thách thức. Đó là, mặc dù giá dầu thấp có thể giảm áp lực lạm phát nhập khẩu, nhưng sự biến động bất ngờ hoặc các yếu tố địa chính trị có thể gây ra những thay đổi đột ngột, ảnh hưởng đến CPI...
Cùng quan điểm, TS. Hoàng Trung Đức - Khoa Tài chính công (Học viện Tài chính) cho biết, năm 2025, lạm phát tại Việt Nam dự kiến sẽ chịu tác động lớn từ các yếu tố nội tại, bao gồm giá cả hàng hóa cơ bản, chính sách tiền tệ, chi tiêu công và tăng trưởng chi phí lao động.
Ngoài ra, lạm phát năm 2025 tại Việt Nam không chỉ chịu tác động từ các yếu tố nội tại mà còn phụ thuộc nhiều vào các diễn biến kinh tế toàn cầu. Các yếu tố như giá năng lượng, chuỗi cung ứng quốc tế và chính sách tiền tệ của các nền kinh tế lớn đều có thể tạo ra áp lực đáng kể lên giá cả trong nước. Những yếu tố bên ngoài này đòi hỏi Việt Nam phải thực hiện các chính sách linh hoạt và chuẩn bị sẵn sàng để giảm thiểu tác động, từ đó đảm bảo sự ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát hiệu quả.
Hai kịch bản về lạm phát
Dựa trên các yếu tố nội tại và bên ngoài hiện hữu, TS. Hoàng Trung Đức dự báo xu hướng lạm phát năm 2025 có hai kịch bản. Thứ nhất, kịch bản cơ sở dự báo lạm phát của Việt Nam trong năm 2025 sẽ được duy trì ở mức kiểm soát, dưới 4%, phù hợp với mục tiêu mà Chính phủ đặt ra. Kịch bản này được xây dựng dựa trên giả định rằng kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, không xuất hiện các cú sốc lớn từ bên ngoài và các chính sách điều hành được thực thi hiệu quả.
“Kịch bản này thể hiện sự ổn định vĩ mô mà Việt Nam có thể đạt được nếu các điều kiện kinh tế không có biến động lớn, đồng thời đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tiền tệ, tài khóa, và quản lý giá cả của Chính phủ. Đây là tiền đề quan trọng để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi và nâng cao đời sống nhân dân trong năm 2025” - ông Hoàng Trung Đức cho biết.
Thứ hai, kịch bản rủi ro, lạm phát tại Việt Nam năm 2025 có thể vượt ngưỡng mục tiêu 4%, gây ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế vĩ mô và đời sống xã hội. Kịch bản này xảy ra khi nền kinh tế đối mặt với các cú sốc lớn từ biến động giá năng lượng và khủng hoảng nguồn cung hàng hóa.
“Hệ lụy từ kịch bản rủi ro khi lạm phát vượt ngưỡng mục tiêu, đời sống của người dân, đặc biệt là các nhóm thu nhập thấp sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề. Chi phí sinh hoạt tăng nhanh trong khi thu nhập không kịp điều chỉnh sẽ làm giảm sức mua và gia tăng bất bình đẳng xã hội. Đồng thời, niềm tin của nhà đầu tư và doanh nghiệp vào môi trường kinh tế vĩ mô cũng bị suy giảm, làm chậm quá trình tăng trưởng dài hạn” - vị chuyên gia nhận định.
Để đạt mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2025 khoảng 4,5% như Quốc hội đề ra, theo ông Ngô Trí Long, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung cho sản xuất, kinh doanh và các lĩnh vực ưu tiên.
Đặc biệt, Nhà nước kiểm soát giá các mặt hàng như xăng dầu, điện, thực phẩm, thuốc men để tránh tăng giá đột biến; hạn chế nhập khẩu không cần thiết giúp giảm áp lực lạm phát do cầu vượt cung... Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, có thể điều tiết tỷ giá ngoại tệ để tránh biến động lớn, giảm thiểu tác động từ yếu tố nhập khẩu lạm phát…
Đề xuất một số khuyến nghị để kiểm soát lạm phát, TS. Hoàng Trung Đức nhấn mạnh, Chính phủ cần phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tiền tệ, tài khóa và quản lý giá cả, đồng thời đẩy mạnh cải cách chuỗi cung ứng và hỗ trợ sản xuất nội địa. Kiểm soát lạm phát không chỉ đảm bảo đời sống người dân mà còn tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư, tăng trưởng và hội nhập kinh tế quốc tế.
Nhiều yếu tố tác động đến thị trường hàng hóaTheo nhóm nghiên cứu thuộc Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính), trong thời gian tới thị trường hàng hóa có thể chịu tác động của một số yếu tố. Các yếu tố gây áp lực tăng giá gồm: Sang quý I/2025, chỉ số CPI bình quân khả năng sẽ tăng cao hơn so với các tháng cuối năm 2024 do nhu cầu mua sắm cuối năm và nhu cầu sản xuất chế biến và dự trữ thực phẩm, hàng hóa phục vụ Tết Nguyên Đán tăng. Đồng thời yếu tố mùa vụ (mùa Đông tại miền Bắc) kết hợp với dịp lễ, tết nên nhu cầu về một số mặt hàng thực phẩm, may mặc, mũ nón, giầy dép... tăng có thể tác động đến tăng giá. Bên cạnh đó, việc tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường đối với một số hàng hóa dịch vụ trong năm 2025 như: Phí dịch vụ y tế, giáo dục, điều chỉnh giá điện, điều chỉnh tăng lương cơ sở sẽ có tác động mạnh tới mặt bằng giá các loại hàng hóa dịch vụ trong nước cũng điều chỉnh theo. Hơn nữa, diễn biến thiên tai dịch bệnh phức tạp cũng làm ảnh hưởng tới thị trường giá cả các hàng hóa dịch vụ. Đặc biệt mưa bão, lũ lụt làm giá của hàng hóa thực phẩm tăng cao tại một số địa phương, tỉnh thành, làm ảnh hưởng tới mặt bằng giá chung trên thị trường… Tuy nhiên, do tâm lý tiết kiệm chi tiêu bởi thu nhập còn hạn chế của người dân, dẫn đến sức mua còn yếu, cùng với các biện pháp điều hành thị trường nên giá vẫn tương đối ổn định trong thời gian qua, mặt bằng giá hàng hóa chung ít có khả năng tăng đột biến trong thời gian tới… “Nhiều tổ chức và các chuyên gia đã dựa vào các yếu tố tác động đến chỉ số CPI để dự báo mức tăng CPI bình quân năm 2025 vẫn sẽ ở mức 4 - 4,5%. Theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, đã được Quốc hội thông qua, phấn đấu trong năm 2025 chỉ số CPI tăng khoảng 4,5%” - nhóm nghiên cứu chia sẻ./. |