"Phủ sóng" hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành

104,8 triệu hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền

Tại hội nghị sơ kết triển khai hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền vừa được Tổng cục Thuế tổ chức mới đây, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành nhận định, với việc triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, ngành Thuế đã và đang góp phần chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, phương thức quản lý, tổ chức thực hiện của cơ quan thuế theo hướng tự động nhằm cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi, giảm chi phí, tăng năng suất hoạt động của doanh nghiệp (DN).

“Mặc dù ngành Thuế đã triển khai quyết liệt các giải pháp nhưng trong quá trình triển khai vẫn phát sinh những khó khăn cần được sơ kết, đánh giá lại những khó khăn vướng mắc từ đó có giải pháp phù hợp với thực tiễn góp phần đẩy mạnh công tác chuyển đổi số” - Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành nhấn mạnh.

Nguồn: Tổng cục Thuế. Đồ họa: Văn Chung

Thông tin chung về mục đích của việc triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, triển khai Luật Quản lý thuế, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Thông tư số 78/2021/TT-BTC, từ ngày 1/7/2022 HĐĐT đã được triển khai trên toàn quốc.

Tuy nhiên, các hình thức HĐĐT thông thường như hóa đơn có mã, hóa đơn không mã chưa đáp ứng tốt một số hoạt động đặc thù, có thời gian hoạt động thường xuyên, liên tục. Giá trị từng hóa đơn không nhiều, nhưng số lượng hóa đơn rất lớn như: trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ hàng tiêu dùng, ăn uống, nhà hàng, khách sạn, bán lẻ thuốc tân dược, dịch vụ vui chơi, giải trí và các dịch vụ khác.

Để đáp ứng tốt hơn việc sử dụng HĐĐT của những hoạt động đặc thù nêu trên, ngành Thuế đã chính thức áp dụng và vận hành giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền từ ngày 15/12/2022. Sau hơn một năm triển khai, ngành Thuế đã thu được những kết quả rất đáng khích lệ.

Đến nay, có 63/63 cục thuế đã triển khai việc rà soát đối tượng thuộc diện triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền theo chỉ đạo của Tổng cục Thuế và từng cục thuế đã lập kế hoạch triển khai cho năm 2023. Kết quả tính đến ngày 31/12/2023, cả nước đã có 40.355 cơ sở kinh doanh đã đăng ký sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, đạt 94,36% so với kế hoạch, số lượng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền sử dụng là 104,8 triệu hóa đơn - bình quân đạt 2.597 hóa đơn/cơ sở kinh doanh.

Hoàn thiện cơ sở pháp lý để "vá" điểm nghẽn

Đánh giá chung về tình hình triển khai giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, bà Lan Anh cho biết, sau hơn một năm triên khai đã bước đầu đạt được những kết quả tích cực làm tiền đề cho việc tiếp tục mở rộng triển khai các giải pháp nhằm quản lý lĩnh vực bán lẻ, chống thất thu thuế, tăng cường quản lý sử dụng HĐĐT, góp phần đẩy mạnh công tác chuyển đổi số.

Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc là “điểm nghẽn” làm chậm tiến độ triển khai. Đơn cử như quy định hiện hành cho phép người bán được đồng thời sử dụng nhiều hình thức hóa đơn (hóa đơn có mã, hóa đơn không mã, hóa đơn từ máy tính tiền) nên người bán không bắt buộc phải xuất HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền mặc dù đã đăng ký sử dụng.

Đặc biệt, do chưa có quy định bắt buộc người bán phải áp dụng giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền dẫn đến nhiều cơ sở kinh doanh còn chần chừ, chưa triển khai. Các biện pháp khuyến khích người tiêu dùng lấy hóa đơn chưa đủ mạnh, mặc dù ngành Thuế đã triển khai chương trình “Hóa đơn may mắn” nhưng số lượng giải cũng như giá trị giải thưởng còn thấp do nguồn kinh phí từ các cơ quan thuế địa phương còn hạn chế.

Cùng với đó, việc chưa quyết liệt trong phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành địa phương, rà soát, xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn kịp thời cho người mua khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ để thúc đẩy các DN, hộ kinh doanh trong lĩnh vực buôn bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng xuất hóa đơn theo quy định của pháp luật cũng đã ảnh hưởng đến tiến độ.

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền bắt đầu đi vào cuộc sống “Với hơn 104,8 triệu hóa đơn đã được sử dụng cho thấy giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền bắt đầu đi vào cuộc sống. Người dân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã dần tiếp cận với giải pháp HĐĐT mới. Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, vướng mắc từ cơ sở pháp lý, đến thói quen sử dụng HĐĐT của người tiêu dùng, các đơn vị cần khắc phục khó khăn, triển khai có hiệu quả các giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền”. Ông Mai Sơn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế.