Trước khi biểu quyết, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết.
Nghiên cứu cơ chế đặc thù cho thành phố Huế để trình Quốc hội
Theo Nghị quyết, việc thành lập thành phố Huế là thành phố trực thuộc trung ương trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên là 4.947,11 km2 và quy mô dân số là 1.236.393 người của tỉnh Thừa Thiên Huế. Thành phố Huế giáp thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam, tỉnh Quảng Trị; nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào và Biển Đông. |
Theo báo cáo, có ý kiến còn băn khoăn về tỷ lệ số đơn vị hành chính đô thị trực thuộc thành phố Huế và chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người/tháng so với trung bình cả nước còn thấp.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) giải trình cho rằng, thành phố Huế được thành lập với nhiệm vụ trọng tâm là để bảo tồn, phát huy giá trị đặc sắc cố đô và di sản văn hóa vật thể đã được UNESCO công nhận nên về nguyên tắc sẽ không nhấn mạnh yêu cầu về tỷ lệ đô thị hóa mà chú trọng nhiều hơn cho việc bảo đảm chất lượng và tính bền vững trong phát triển đô thị.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo giải trình |
Việc thành lập thành phố Huế sẽ là động lực để Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương triển khai thực hiện các quy hoạch, chương trình phát triển đô thị đã được phê duyệt, có phương hướng và kế hoạch đầu tư, phát triển cụ thể nhằm tăng cường chất lượng đô thị, phát triển nhanh, mạnh và bền vững kinh tế đô thị, từ đó từng bước nâng cao thu nhập bình quân đầu người và các chỉ tiêu phát triển khác trên địa bàn thành phố Huế.
Về các kiến nghị, đề xuất khi thành lập thành phố Huế trực thuộc trung ương, UBTVQH cho rằng, trong thời gian qua, thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 38/2021/QH15 của Quốc hội, cùng với sự đồng thuận và quyết tâm của cấp ủy, chính quyền và các tầng lớp nhân dân địa phương, diện mạo đô thị Thừa Thiên Huế đã có sự tiến bộ vượt bậc cả về chất và lượng, tạo nhiều dấu ấn quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện chất lượng đời sống của nhân dân.
Do đó, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, sau khi thành phố Huế trực thuộc trung ương được thành lập, đề nghị Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương tiếp tục có biện pháp cải thiện và nâng cao trình độ phát triển kinh tế - xã hội, thu hút các nguồn vốn đầu tư đa dạng trên địa bàn, bảo đảm cân đối, hài hoà dựa trên nguyên tắc vừa bảo tồn, phát huy giá trị di sản, vừa tạo động lực, đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời nghiên cứu, đề xuất việc điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với yêu cầu phát triển của thành phố Huế trực thuộc trung ương để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
UBTVQH cũng khẳng định các cơ chế, chế độ, chính sách đặc thù đối với tỉnh Thừa Thiên Huế vẫn tiếp tục được thực hiện trên địa bàn thành phố Huế cho đến hết giai đoạn áp dụng hoặc đến khi có quyết định của cơ quan có thẩm quyền... |
Bên cạnh đó, Nghị quyết bổ sung quy định về việc các cơ quan, tổ chức, đơn vị có tên gọi gắn với địa danh tỉnh Thừa Thiên Huế được đổi tên để hoạt động với tên gọi thành phố Huế kể từ ngày Nghị quyết của Quốc hội có hiệu lực thi hành.
Ngoài ra, để tạo cơ sở pháp lý cho việc kiện toàn tổ chức bộ máy của chính quyền địa phương ở các quận mới được thành lập, phù hợp với thời gian còn lại của nhiệm kỳ 2021 - 2026 và không làm phát sinh thêm quá nhiều công việc phức tạp cần giải quyết đối với các đơn vị hành chính vừa mới được hình thành, UBTVQH thống nhất với Chính phủ đề nghị Quốc hội cho bổ sung trong dự thảo Nghị quyết quy định về việc tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND và cơ quan chuyên môn thuộc UBND các quận mới được thành lập.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.
Quốc hội thông qua việc thành lập thành phố Huế trực thuộc trung ương với tỷ lệ tán thành cao |
Không tổ chức Hội đồng nhân dân quận, phường ở thành phố Hải Phòng
Cũng trong sáng cùng ngày, Quốc hội thông qua Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hải Phòng với 454/459 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành.
Theo Nghị quyết, chính quyền địa phương ở thành phố Hải Phòng, thành phố Thủy Nguyên, huyện, xã, thị trấn tại thành phố là cấp chính quyền địa phương gồm HĐND và UBND. Chính quyền địa phương ở các quận tại thành phố là UBND quận.
UBND quận là cơ quan hành chính nhà nước ở quận, thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Nghị quyết này và theo phân cấp, ủy quyền của UBND TP, Chủ tịch UBND TP. Chính quyền địa phương ở các phường là UBND phường.
Thường trực HĐND thành phố sẽ gồm Chủ tịch HĐND, không quá 2 Phó Chủ tịch HĐND và các ủy viên là trưởng ban của HĐND TP. Chủ tịch HĐND TP có thể là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, Phó Chủ tịch HĐND TP là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách.
Ban của HĐND thành phố gồm Trưởng ban, 2 Phó Trưởng ban và các Ủy viên. Ban của HĐND TP có 1 ủy viên hoạt động chuyên trách.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025 để địa phương có đủ thời gian chuẩn bị các công việc cần thiết cho việc triển khai thực hiện Nghị quyết và tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp của Thành phố.
Việc tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng theo mô hình quy định tại Nghị quyết này sẽ được thực hiện chính thức từ ngày 1/7/2026 để tương ứng với nhiệm kỳ 2026 - 2031 của HĐND, UBND các cấp như đối với các địa phương khác.