Vượt thách thức mới hoàn thành mục tiêu tăng trưởng
Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 2 tháng đầu năm 2025 đạt 127,07 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước. Ảnh tư liệu

Nét khởi sắc trong bức tranh kinh tế đầu năm

Theo báo cáo của Cục Thống kê, Bộ Tài chính, từ đầu năm, các địa phương, bộ, ngành đồng loạt triển khai nhiều giải pháp tại các Nghị quyết của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tạo động lực tăng tốc, phấn đấu đạt mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đề ra. Kết quả tình hình kinh tế - xã hội tháng 2 và 2 tháng đầu năm theo đó có nhiều nét khởi sắc.

Đòi hỏi quyết tâm cao để đạt mục tiêu

Theo kịch bản tăng trưởng 8% trở lên được Chính phủ trình Quốc hội thông qua trong tháng 2, đầu tư công năm 2025 khoảng 36 tỷ USD (tương đương 875 nghìn tỷ đồng), tăng khoảng 3 tỷ USD so với kế hoạch đã giao.

Trong khi đó, theo báo cáo tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2, tính đến hết 2 tháng đầu năm 2025, giải ngân vốn đầu tư công là 60.423,8 tỷ đồng, đạt 7,32% kế hoạch Thủ tướng giao. Điều này đòi hỏi quyết tâm rất cao để sử dụng hiệu quả nguồn vốn, đạt mục tiêu giải ngân trong năm 2025.

Cụ thể, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 2 ước tăng 17,2% so với cùng kỳ năm trước, tính chung 2 tháng đầu năm 2025 tăng 7,2%, là mức tăng cao nhất của cùng kỳ các năm trong giai đoạn 2021 - 2025. Hoạt động thương mại, dịch vụ sôi động và duy trì mức tăng cao so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 2 tháng đầu năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 2 tháng đầu năm 2025 đạt 127,07 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 8,4%; nhập khẩu tăng 15,9%.

Vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước (NSNN) thực hiện 2 tháng đầu năm 2025 ước đạt 73,2 nghìn tỷ đồng, bằng 8,5% kế hoạch năm và tăng 21,7% so với cùng kỳ năm trước. Khách quốc tế đến nước ta trong 2 tháng đầu năm đạt hơn 3,96 triệu lượt người, tăng 30,2%.

Những tín hiệu khởi sắc từ các hoạt động sản xuất kinh doanh, du lịch, thương mại đã tạo động lực nâng cao nguồn thu NSNN. Tính chung 2 tháng đầu năm, thu NSNN ước đạt 499,8 nghìn tỷ đồng, bằng 25,4% dự toán năm và tăng 25,7% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, với bối cảnh tình hình căng thẳng thương mại, địa chính trị trên thế giới gia tăng, doanh nghiệp chưa hoàn toàn phục hồi sau đại dịch, nhu cầu tiêu dùng vẫn chậm… việc phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng của quý I cũng như cả năm 2025 gặp không ít thách thức.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt 8% trở lên, kịch bản đặt ra là GDP quý I tăng 7,7%; quý II tăng 8,1%; quý III tăng 8%; quý IV tăng 8,2%. Trong khi đó, 2 tháng đầu năm, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (67.000) cao hơn số doanh nghiệp gia nhập thị trường (49.800).

Chỉ số IIP ngành khai khoáng 2 tháng đầu năm 2025 giảm tới 9,4% so với cùng kỳ năm trước và giảm nhiều nhất của cùng kỳ trong 5 năm qua. Chỉ số sản xuất ngành điện 2 tháng đầu năm 2025 cũng chỉ tăng 2,3%, thấp hơn nhiều so với mức tăng 13,7% của cùng kỳ năm trước. Trong khi, mục tiêu tăng trưởng của ngành điện trong quý I là 10,9%.

Cũng trong 2 tháng đầu năm, tốc độ tăng vốn FDI thực hiện chỉ cao hơn cùng kỳ năm 2023 (2 tháng đầu năm 2023 giảm 4,9%) trong 5 năm qua.

Về phía cầu, tốc độ tăng của bán lẻ hàng hóa chưa đạt mức tăng trước dịch, cùng với đó tăng trưởng của dịch vụ du lịch lữ hành có xu hướng giảm. Tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và nhập khẩu hàng hóa của 2 tháng đầu năm lần lượt đạt 8,4% và 15,9%, chỉ cao hơn cùng kỳ năm 2023 trong 5 năm qua. Thặng dư thương mại 2 tháng đầu năm 2025 đạt 1,47 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ các năm 2023 (3,48 tỷ USD) và năm 2024 (5,13 tỷ USD).

Như vậy, cầu tiêu dùng của nền kinh tế còn ở mức thấp hơn cùng kỳ các năm trước, là một thách thức lớn để có thể đạt mục tiêu tăng trưởng của quý I năm nay.

Đầu tư công là điểm tựa lớn cho mục tiêu tăng trưởng cả năm

Theo nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế, xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng là ba chân kiềng của tăng trưởng kinh tế. Năm 2025, tình hình xuất khẩu sẽ rơi vào thế khó trước chính sách thuế quan mới đầy biến động của Tổng thống Mỹ Donald Trump khiến sức mua, thương mại toàn cầu sụt giảm. Diễn biến này cũng làm động lực tiêu dùng khó lường trước. Như vậy, vai trò của đầu tư lúc này là rất quan trọng, đặc biệt là đầu tư công, với nhiều dự án trọng điểm cần triển khai.

TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng, một trong những việc cần tập trung hiện nay là đẩy mạnh đầu tư công, đặc biệt là thực hiện các dự án trọng điểm. Bởi, mỗi 1% giải ngân đầu tư công tăng thêm sẽ góp phần nâng tốc độ tăng trưởng GDP thêm 0,058%. Ngoài ra, cứ mỗi đồng vốn đầu tư công được giải ngân có khả năng kích thích 1,61 đồng vốn đầu tư từ khu vực tư nhân, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong nền kinh tế.

Đầu tư công cũng là lĩnh vực đầu tiên mà TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam đề cập khi nói đến tiềm năng đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025. Theo ông Bình, nguồn vốn đầu tư công được đưa vào nền kinh tế sẽ là dòng vốn mồi thu hút hiệu quả nguồn vốn đầu tư tư nhân, vốn đang ở mức thấp trong thời gian gần đây.

“Việc triển khai nhanh chóng nhưng hợp lý các dự án kết cấu hạ tầng không chỉ tạo động lực cho tăng trưởng hiện tại mà còn đảm bảo sự phát triển lâu dài, đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một nền kinh tế phát triển vào năm 2045” - ông Võ Trí Thành nhấn mạnh việc nâng cao năng lực giám sát các dự án đầu tư./.