Dự báo đúng số thu ngân sách để chủ động điều hành chính sách tài khóa
Nguồn: Tổng cục Thuế. Đồ họa: Phương Anh

Thu ngân sách khả quan nhưng còn nhiều thách thức

Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành cho biết, thu ngân sách nhà nước (NSNN) do ngành Thuế quản lý quý I/2024 đạt 490.169 tỷ đồng, bằng 33% so với dự toán, tăng 10,9% so với cùng kỳ. Theo đánh giá của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, đến thời điểm này, số thu thuế do ngành Thuế quản lý là khả quan nhưng “tiềm ẩn nhiều thách thức”. Do đó, không chủ quan trong điều hành, Tổng cục Thuế kiên trì thực hiện sự chỉ đạo của bộ, đồng thời phối hợp với các cấp, các ngành, các địa phương để triển khai các giải pháp góp phần thu đúng, thu đủ về ngân sách.

Lãnh đạo Tổng cục Thuế cũng cho biết, hiện nay cơ quan thuế đang triển khai đồng bộ các giải pháp để “ngăn” tình trạng nợ thuế tăng cao. Trên cơ sở số nợ thuế tính đến thời điểm này, cơ quan thuế sẽ phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo cục thuế địa phương, UBND các tỉnh, thành phố đánh giá tình hình và triển khai quyết liệt các biện pháp thu hồi nợ đọng thuế. Áp dụng các biện pháp thu hồi nợ đọng thuế, đã cưỡng chế đối với 12.449 cá nhân nợ thuế và hơn 90 nghìn doanh nghiệp, tổ chức. Về quản lý hoàn thuế, cơ quan thuế tiếp tục bám sát tiến độ hoàn thuế, triển khai theo đúng các quy định của pháp luật.

Thu ngân sách nhà nước đạt 34,67%

Cập nhật số liệu thu trên hệ thống TABMIS, thu NSNN đến hết ngày 3/4/2024 đạt 569,98 nghìn tỷ đồng, bằng 33,51% dự toán; trong đó, thu NSTW đạt 35,48% dự toán, thu NSĐP đạt 31,52% dự toán. Tính đến hết ngày 7/4, thu NSNN đã đạt 34,67%, đảm bảo tiến độ đề ra.

Đối với nhiệm vụ của ngành Hải quan, theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ, quý I/2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá ước đạt 178,04 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó xuất khẩu tăng 17%; nhập khẩu tăng 13,9%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 8,08 tỷ USD. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu quý I/2024 đạt 56,2 nghìn tỷ đồng, bằng 27,5% dự toán, giảm 12,5% so cùng kỳ năm 2023, trên cơ sở: tổng số thu thuế ước đạt 87,7 nghìn tỷ đồng, bằng 23,4% dự toán, giảm 4,2% so cùng kỳ; hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ khoảng 31,6 nghìn tỷ đồng, bằng 18,5% dự toán.

Kim ngạch nhập khẩu có thuế của một số mặt hàng đóng góp số thu lớn cho ngân sách giảm mạnh. Điều này đã tác động làm giảm thu ngân sách nhà nước trong lĩnh vực này so cùng kỳ.

Theo Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ, những tháng đầu năm, tình hình buôn lậu gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp, các phương thức, thủ đoạn ngày càng phức tạp. Trong quý I/2024, ngành hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý: 3.483 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 5.816,4 tỷ đồng. Cơ quan hải quan đã khởi tố 4 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 30 vụ, số tiền thu nộp NSNN 116,3 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, trong quý I/2024, cơ quan hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng phát hiện, bắt giữ: 92 vụ/87đối tượng trong đó phát hiện số lượng lớn ma túy các loại. Tang vật thu được gồm: 17,43kg cần sa; 21,4 kg heroin; 43,12 kg ketamin và 900 viên ketamine (dạng viên); 188,6 kg ma tuý tổng hợp và 3 viên ma tuý tổng hợp (dạng viên); 4,62gram và 220 viên ma tuý khác.

Hoàn thiện chính sách pháp luật là nhiệm vụ nặng nề

Bộ Tài chính công bố công khai dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024

Trên cơ sở các kết quả đạt được trong quý đầu tiên của năm, các đơn vị thuộc Bộ Tài chính, nhất là các cơ quan thu như thuế, hải quan tiếp tục triển khai nhiều giải pháp, nhằm thu đúng, thu đủ về NSNN.

Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành, vừa qua Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có thư khen thưởng Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và cơ quan thuế các cấp thực hiện thành công việc phát hành hóa đơn điện tử từng lần bán lẻ xăng dầu. Đến thời điểm này, cơ bản đã hoàn thành chủ trương với tỷ lệ 99,97%. Thời gian tới, Tổng cục Thuế tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị để duy trì và đảm bảo thực chất chủ trương này. Thời gian tới, Tổng cục Thuế tiếp tục đẩy mạnh quản lý thu thuế, quản lý hóa đơn điện tử, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, giao dịch trên sàn, trực tuyến...

Đối với cơ quan hải quan, trong thời gian tới tiếp tục tập trung xây dựng thể chế, chính sách, đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ các dự án, đề án đề ra. Đồng thời, tiếp tục tạo thuận lợi thương mại; triển khai hiệu quả các giải pháp thu thuế, chống thất thu thuế, chống buôn lậu và gian lận thương mại...

Tại cuộc họp giao ban đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ quý I/2024 và triển khai nhiệm vụ quý II, lãnh đạo Bộ Tài chính đều nhấn mạnh đến nhiệm vụ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Là cơ quan xây dựng chính sách nên Bộ Tài chính có khối lượng xây dựng văn bản pháp luật rất lớn, do đó, lãnh đạo bộ yêu cầu các đơn vị tham mưu, chủ động vào cuộc quyết liệt hơn nữa, theo sát tiến độ, đảm bảo chất lượng, hiệu quả.

Kết luận cuộc họp giao ban triển khai công tác quý II/2024 của Bộ Tài chính, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn nhấn mạnh, trong quý I vừa qua, Bộ Tài chính đã hoàn thành chương trình công tác rất lớn, kết quả đó là nhờ có sự đóng góp, nỗ lực của các đơn vị trong toàn ngành Tài chính.

Theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, Bộ Tài chính là Bộ chính sách, hiện đang phải triển khai nhiều đề án Luật lớn: Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi); 18 nghị định; 11 đề án và 24 thông tư ban hành theo thẩm quyền... Do đó, các đơn vị cần tăng cường sự phối hợp với các cơ quan, bộ, ngành có liên quan để đảm bảo về thời gian, chất lượng.

Về nhiệm vụ thực hiện thu NSNN, tính đến hết ngày 7/4, thu NSNN đã đạt 34,67%, đảm bảo tiến độ đề ra. Tuy nhiên, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn đề nghị các cơ quan thu cần phân tích kỹ để có dự báo đúng, chủ động trong điều hành. Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan tiếp tục triển khai các giải pháp để chống thất thu ngân sách, chống buôn lậu và gian lận thương mại, tăng cường quản lý thu đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền...

Khẩn trương hoàn thiện theo tiến độ nhiều dự án luật quan trọng

Về đề án đã được Bộ Tài chính trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhưng chưa được ban hành, Bộ Tài chính cho biết, thực hiện chương trình công tác của Chính phủ và các nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, tính cả các đề án đã trình từ năm 2021, 2022 và năm 2023 chuyển sang, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 18 đề án (18 nghị định); trong đó có 8 nghị định Bộ Tài chính đang hoàn thiện theo ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; 10 nghị định Bộ Tài chính mới trình hoặc mới hoàn thiện theo ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Trong quý I/2024, Bộ Tài chính đã trình, ban hành 12/16 thông tư thuộc thẩm quyền quản lý; hoàn thành 6/11 đề án trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Đối với các dự án Luật: Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) đã được Bộ Tư pháp thẩm định để trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024) và thông qua tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024). Đối với dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) và dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình số 82/TTr-CP trình UBTVQH về việc bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 đối với dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) và dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) với tiến độ dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024) và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025).

Bộ Tài chính đã có tờ trình Chính phủ về việc hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (sửa đổi). Theo đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ thông qua và báo cáo cấp có thẩm quyền đăng ký vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, UBTVQH. Hiện nay, Bộ Tài chính đang tiếp tục hoàn thiện đề nghị xây dựng Luật theo ý kiến chỉ đạo của Chính phủ tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024./.