Khai khống thu nhập của cá nhân có thể bị xử lý hình sự
Việc doanh nghiệp tự ý sử dụng thông tin của cá nhân để kê khống ... là hành vi vi phạm pháp luật (Trong ảnh: Cán bộ thuế hỗ trợ quyết toán thuế thu nhập cá nhân). Ảnh tư liệu

PV: Vừa qua, có phản ánh của người nộp thuế (NNT) về trường hợp doanh nghiệp (DN) sử dụng thông tin của cá nhân (tên, mã số thuế, số căn cước công dân (CCCD)) để kê khai, tính chi phí tiền lương, tiền công, khi xác định nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), trong khi không phát sinh trả thu nhập trên thực tế cho cá nhân đó. Ông có thể chỉ rõ các hành vi đó là gì?

Khai khống thu nhập của cá nhân có thể bị xử lý hình sự

Ông Võ Hùng: Hành vi kê khai khống chi phí tiền lương của các DN thường xảy ra trong các ngành nghề sử dụng nhiều lao động, như: xây dựng cơ bản, tư vấn thiết kế, nhà hàng ăn uống, khách sạn, du lịch, sản xuất, gia công, chế biến.

DN thường lấy thông tin của các cá nhân như: chứng minh nhân dân (CMND)/CCCD, mã số thuế cá nhân..., để làm giả chứng từ như hợp đồng lao động, hợp đồng thuê khoán, lập khống bảng chấm công, lập khống bảng thanh toán tiền lương, chứng từ chi lương..., hạch toán khống chi phí, làm giảm lợi nhuận khi tính thuế TNDN.

Tăng cường quản lý thuế thu nhập cá nhân

Để đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế và ngăn chặn, xử lý nghiêm minh đối với doanh nghiệp có hành vi gian lận, lợi dụng thông tin của cá nhân để khai, tính chi phí tiền lương, tiền công nhằm mục đích trốn thuế, giảm nghĩa vụ thuế phải nộp vào ngân sách nhà nước, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và Cục Thuế doanh nghiệp lớn tăng cường các giải pháp quản lý thuế thu nhập cá nhân - ông Võ Hùng - Phó Cục trưởng Cục Thuế Quảng Ngãi

Đây là hành vi vi phạm pháp luật thuế, nhằm mục đích gian lận, giảm số tiền thuế phải nộp ngân sách nhà nước (NSNN) của DN, gây ảnh hưởng đến NNT là cá nhân, khi bị doanh nghiệp tự ý sử dụng thông tin cá nhân, khai khống thu nhập làm tăng thu nhập “ảo”, khi tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của người lao động.

PV: Cục Thuế Quảng Ngãi đã có giải pháp gì để cảnh báo cũng như bảo vệ quyền lợi cho NNT, thưa ông?

Ông Võ Hùng: Để đảm bảo quyền lợi của NNT và ngăn chặn, xử lý nghiêm minh đối với DN có hành vi gian lận, lợi dụng thông tin của cá nhân để khai, tính chi phí tiền lương, tiền công nhằm mục đích trốn thuế, giảm nghĩa vụ thuế phải nộp vào NSNN, Cục Thuế Quảng Ngãi đã chỉ đạo các phòng chức năng thuộc cục thuế và các chi cục thuế khu vực tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế (tại Công văn số 4172/TCT-DNNCN ngày 20/9/2023) về việc đẩy mạnh xử lý hồ sơ hoàn thuế TNCN (và Công văn số 5862/TCT-TTKT ngày 22/12/2023) về việc chú trọng công tác kiểm tra thuế TNCN trong quá trình triển khai công tác thanh tra, kiểm tra thuế.

Quán triệt các nội dung (tại Công văn số 1353/TCT-DNNCN ngày 2/4/2024) chỉ đạo của Tổng cục Thuế đến các đội thuế, các công chức thuế có liên quan để triển khai công tác quản lý thuế TNCN kịp thời, có hiệu quả.

Cùng với đó, Cục Thuế Quảng Ngãi đẩy mạnh thực hiện các nội dung tuyên truyền, hỗ trợ NNT, trong đó, chú ý tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện các nội dung ngành Thuế đã triển khai nhằm hiện đại hoá trong công tác quản lý thuế như: rà soát chuẩn hoá mã số thuế cá nhân, cài đặt và tra cứu thông tin nghĩa vụ thuế trên ứng dụng eTax Mobile; sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm tra, giám sát hồ sơ quyết toán thuế TNCN; phát hiện xử lý kịp thời các trường hợp DN, tổ chức có hành vi sử dụng thông tin cá nhân để kê khai tính chi phí khi xác định nghĩa vụ thuế TNDN trong khi không phát sinh nghĩa vụ chi trả thu nhập trên thực tế.

PV: Ông có khuyến cáo gì đến DN và NNT?

Ông Võ Hùng: Đối với các DN, việc tự ý sử dụng thông tin của cá nhân để kê khống số lượng người lao động, hạch toán khống chi phí nhân công... là hành vi vi phạm pháp luật về dân sự, hành chính và pháp luật hình sự. DN kê khai khống sẽ bị lưu vết và cơ quan thuế sẽ theo dõi, xử lý theo quy định pháp luật thuế và pháp luật liên quan.

Mọi khoản thu nhập của cá nhân được lưu trên hệ thống dữ liệu ngành Thuế và cơ quan thuế dễ dàng phát hiện khi tra cứu các nguồn thu nhập của cá nhân từ 2 nơi trở lên. Bên cạnh đó, ngành Thuế đã triển khai nâng cấp các chức năng tổng hợp dữ liệu quyết toán, tra cứu quản lý nguồn thu nhập..., trên các ứng dụng TMS, eTax Mobile để hỗ trợ cơ quan thuế các cấp trong quá trình xử lý, giải quyết hồ sơ quyết toán thuế TNCN.

Đối với cá nhân làm công ăn lương cần thực hiện rà soát, chuẩn hóa mã số thuế cá nhân theo CCCD/CMND/số định danh cá nhân, thường xuyên tra cứu thông tin NNT tại đường dẫn https://tracuunnt.gdt.gov.vn; sử dụng tài khoản giao dịch thuế điện tử do cơ quan thuế cấp, cài đặt ứng dụng eTax Mobile trên điện thoại thông minh và tra cứu thông tin về các nguồn thu nhập trên ứng dụng eTax Mobile để tự đảm bảo kiểm soát được đầy đủ, chính xác các nguồn thu nhập của bản thân.

Khi phát hiện DN kê khống tiền lương cho bản thân, kịp thời phản ánh về cơ quan thuế để được ngăn chặn, xử lý để khỏi ảnh hưởng đến quyền lợi cá nhân khi khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế TNCN.

Trong thời gian tới, Cục Thuế Quảng Ngãi tiếp tục chỉ đạo các phòng chức năng, các chi cục thuế tiếp tục rà soát, căn cứ vào hành vi, mức độ vi phạm của NNT, cơ quan thuế thực hiện xử lý vi phạm theo quy định tại Điều 16, Điều 17 Nghị định số 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ hoặc đề nghị xử lý theo quy định tại Điều 200 của Bộ luật Hình sự năm 2015.

Vì vậy, các DN nếu có hành vi vi phạm nói trên kịp thời kê khai điều chỉnh, bổ sung hồ sơ quyết toán thuế TNDN và quyết toán thuế TNCN ngay trước khi cơ quan thuế kiểm tra tại trụ sở.

PV: Xin cảm ơn ông!