Tại kỳ Kỳ họp thứ 23 HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIV, một số đại biểu đã chất vấn Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Quảng Ninh Trần Như Long đề nghị làm rõ các nội dung liên quan đến việc giải quyết các trình tự, thủ tục về đất đai và xây dựng bảng giá đất điều chỉnh.

Quảng Ninh: Dự kiến hoàn thành bảng giá đất điều chỉnh trước ngày 15/12
Quang cảnh Kỳ họp thứ 23 HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIV. Ảnh QMG

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng bảng giá đất điều chỉnh

Cụ thể, đại biểu Đinh Trung Kiên (Tổ đại biểu Vân Đồn - Cô Tô) chất vấn Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh: Hiện nay nhân dân trong tỉnh đang rất quan tâm và trông chờ việc ban hành bảng giá đất điều chỉnh để áp dụng từ ngày 1/8/2024 trên địa bàn nhằm giải quyết các thủ tục hồ sơ hành chính liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai, làm cơ sở để thực hiện các giao dịch chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất và các giao dịch liên quan.

Tuy nhiên, đến nay đã gần 4 tháng vẫn chưa có bảng giá đất điều chỉnh, đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết nguyên nhân của việc chậm trễ nêu trên và bao giờ ban hành được bảng giá đất điều chỉnh để tháo gỡ các khó khăn cho nhân dân và các tổ chức trên địa bàn trong thực hiện các giao dịch liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh Trần Như Long trả lời: Theo quy định Luật Đất đai 2024 (khoản 1 Điều 257) thì: Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương. Như vậy, về pháp lý thì bảng giá đất hiện hành (giai đoạn 2020-2024) đã được HĐND tỉnh thông qua, UBND tỉnh ban hành tại Quyết định số 42/2019/QĐ-UBND ngày 27/12/2019 vẫn đang có hiệu lực pháp luật.

Quảng Ninh: Dự kiến hoàn thành bảng giá đất điều chỉnh trước ngày 15/12
Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh Trần Như Long trả lời chất vấn: Ảnh QMG

Tuy nhiên, nhận thấy sự cần thiết phải điều chỉnh bảng giá đất để phù hợp với tình hình thực tế, Sở Tài nguyên và Môi trường đã kịp thời tham mưu, đề xuất UBND tỉnh điều chỉnh bảng giá đất. Trình tự thủ tục điều chỉnh bảng giá đất theo quy định pháp luật cần rất nhiều thời gian (khoảng 6 tháng) và đến nay cả nước chỉ mới có 14/63 tỉnh, thành phố đã ban hành được bảng giá đất điều chỉnh.

Ngày 22/11/2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã họp và cho ý kiến chỉ đạo tại Thông báo số 1418-TB/TU: “Yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan chuyên môn đẩy nhanh quá trình triển khai thực hiện việc xây dựng, ban hành và áp dụng bảng giá đất theo đúng điều khoản chuyển tiếp đã được quy định tại Luật Đất đai số 31/2024/QH15 và nội dung chỉ đạo, hướng dẫn của Chính phủ, cơ quan Trung ương; tổ chức thực hiện hoàn thành trước ngày 15/12/2024”.

Hiện Sở Tài nguyên và Môi trường đang rất khẩn trương cùng UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh xây dựng phương án điều chỉnh bảng giá đất; phấn đấu cao nhất để hoàn thành bảng giá đất điều chỉnh.

Còn đại biểu Nguyễn Anh Tuấn (Tổ đại biểu TP Đông Triều) cũng chất vấn: Các hồ sơ về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân đã được Trung tâm hành chính công các địa phương tiếp nhận trước ngày 1/8/2024 nhưng đang trong quá trình thẩm định qua nhiều khâu (cấp phường, xã; các phòng, ban cấp huyện) chưa có kết quả giải quyết thì được áp dụng theo giá đất nào? Bảng giá đất hiện hành nhân hệ số điều chỉnh giá đất của năm 2024 hay áp dụng theo bảng giá đất điều chỉnh sau khi được phê duyệt. Đại biểu đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho ý kiến hướng dẫn của ngành đối với những trường hợp này?

Quảng Ninh: Dự kiến hoàn thành bảng giá đất điều chỉnh trước ngày 15/12
Người dân làm thủ tục tại Trung tâm Hành chính công TP Hạ Long. Ảnh: Tiến Dũng

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Anh Tuấn (Tổ TP Đông Triều), Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh Trần Như Long nêu rõ: Tại Khoản 2 Điều 256 Luật Đất đai 2024 quy định về chuyển tiếp giải quyết về hồ sơ địa chính, đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận. Theo đó, người sử dụng đất có 2 lựa chọn. Cụ thể, hồ sơ đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận nhưng đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì tiếp tục giải quyết thủ tục theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện theo quy định của Luật này. Đối với người sử dụng đất có nhu cầu đề nghị thực hiện theo quy định của Luật Đất đai 2024 thì cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của Luật này.

Hiện nay, theo quy định của Luật Đất đai 2024 (khoản 3 Điều 155), thời điểm định giá đất, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với trường hợp công nhận quyền sử dụng đất, là thời điểm người sử dụng đất nộp đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định của pháp luật.

Đối với việc xác định nghĩa vụ tài chính, tại Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017 của Chính phủ, thời điểm tính thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp công nhận quyền sử dụng đất là thời điểm Văn phòng đăng ký đất đai gửi thông tin địa chính đến cơ quan thuế. Thời hạn Văn phòng đăng ký đất đai gửi thông tin địa chính đến cơ quan thuế không quá 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ; thời hạn cơ quan thuế thông báo nghĩa vụ tài chính cho người sử dụng đất không quá 5 ngày kể từ ngày nhận được thông tin địa chính do Văn phòng đăng ký đất đai chuyển đến. Trường hợp Văn phòng đăng ký đất đai chuyển thông tin chậm hoặc cơ quan thuế chậm xác định nghĩa vụ tài chính thì thời điểm tính thu tiền sử dụng đất được xác định là thời điểm Văn phòng đăng ký đất đai nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Yêu cầu thực hiện đúng tiến độ ban hành bảng giá đất đã đề ra

Theo bà Vi Ngọc Bích, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh cũng khẳng định: Luật Đất đai 2024 là bộ luật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, trong đó, các chính sách tài chính về đất đai đã được đổi mới căn bản; hoàn thiện các quy định về giá đất theo nguyên tắc thị trường đảm bảo công khai, minh bạch; không còn khung giá đất và bảng giá đất được xây dựng có tính đến giá đất phổ biến trên thị trường, đây là một sự đổi mới rất lớn so các quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Quảng Ninh: Dự kiến hoàn thành bảng giá đất điều chỉnh trước ngày 15/12
Bà Vi Ngọc Bích, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh kết luận nội dung chất vấn. Ảnh QMG

Theo Khoản 1 Điều 159 Luật Đất đai 2024 quy định Bảng giá đất là công cụ cơ bản để Nhà nước quyết định, sử dụng để quản lý giá trị đất đai và đảm bảo việc sử dụng đất diễn ra công bằng và minh bạch; cung cấp khung giá chuẩn để áp dụng cho nhiều trường hợp cố định mà không cần xem xét đến giá trị thị trường.

Luật Đất đai năm 2024 cũng đã đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, phát huy vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của chính quyền địa phương các cấp trong quản lý, sử dụng đất đai, trong đó có nội dung về điều chỉnh, xây dựng bảng giá đất. Tại Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai năm 2024, quy định: “Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương”. Đây là quy định chuyển tiếp, nhằm giúp các địa phương thực hiện lộ trình từng bước xây dựng bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 để áp dụng từ 1/1/2026. Đồng thời, giao quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định việc điều chỉnh bảng giá đất hiện hành để thuận lợi, kịp thời trong tổ chức thực hiện.

Theo báo cáo của Sở TN&MT, hiện Sở đang tập trung xây dựng bảng giá đất, đồng thời, cam kết tham mưu cho UBND tỉnh ban hành trước ngày 15/12. Đối với nội dung này, bà Vi Ngọc Bích, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh, Chủ tọa kỳ họp, yêu cầu Sở TN&MT phải quan tâm thực hiện đúng cam kết về tiến độ ban hành bảng giá đất trước cử tri và nhân dân.

Thực tế cho thấy, từ khi Luật Đất đai có hiệu lực, các địa phương không áp dụng theo bảng giá đất hiện hành đã gây khó khăn trong nhân dân khi không thực hiện được các thủ tục về đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chuyển quyền sử dụng đất; giao đất tái định cư; ảnh hưởng đến công tác thu ngân sách một số địa phương.

Do đó, Chủ tọa kỳ họp đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và địa phương rà soát các quy định để tham mưu trình HĐND tỉnh và UBND tỉnh ban hành các quy định để triển khai Luật Đất đai đồng bộ. Bà Vi Ngọc Bích đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở TN&MT, UBND các huyện, thị xã, thành phố có kế hoạch cụ thể về xây dựng Bảng giá đất điều chỉnh, trong đó phân công trách nhiệm, thời gian thực hiện từng khâu, quy trình xây dựng bảng giá đất cho các cơ quan, đơn vị; thường xuyên kiểm đếm tiến độ thực hiện theo tuần, theo tháng; kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh (nếu có).

Bên cạnh quá trình xây dựng bảng giá đất điều chỉnh theo Luật Đất đai 2024, bà Vi Ngọc Bích, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh yêu cầu cần xem xét một cách thận trọng, kỹ lưỡng, đánh giá tác động đối với đối tượng áp dụng, nhất là người dân và doanh nghiệp, có lộ trình, mức tăng phù hợp với từng khu vực, vị trí, loại đất; thực hiện lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân, các cơ quan, tổ chức, đơn vị bằng các hình thức phù hợp theo quy định; tiếp thu, giải trình đầy đủ đối với các ý kiến góp ý… để Bảng giá đất điều chỉnh nhận được sự đồng thuận cao trong xã hội. Đồng thời, không gây tác động lớn đến phát triển kinh tế- xã hội, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, kinh doanh của tỉnh.

UBND tỉnh chủ động trong công tác chỉ đạo xây dựng Bảng giá đất mới để áp dụng từ ngày 1/1/2026, kịp thời báo cáo cơ quan có thẩm quyền để cho ý kiến xử lý các vướng mắc (nếu có) trong quá trình xây dựng; tránh để xảy ra tình trạng chậm trễ như việc xây dựng Bảng giá đất điều chỉnh, báo cáo đề xuất trình HĐND tỉnh thông qua tại kỳ họp phù hợp.