Tại phiên thảo luận ngày 17/6 về tình hình kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã có phần giải trình làm rõ nhiều nội dung các đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến việc sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Cán bộ là nhân tố quyết định thành công trong mô hình mới
Theo Bộ trưởng, đây là một cuộc cải cách lớn mang tính cách mạng, đòi hỏi sự quyết tâm, đồng thuận và đồng hành của cả hệ thống chính trị. Trong đó, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức sẽ là nhân tố then chốt quyết định sự thành công của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
“Việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ lúc này không còn là một lựa chọn mà là yêu cầu cấp bách để chuyển từ quản lý hành chính sang quản trị, phục vụ nhân dân” - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại hội trường. |
Đồng thời, Bộ trưởng cũng nêu rõ, khi đã chuyển sang mô hình chính quyền 2 cấp, đòi hỏi cán bộ, công chức, nhất là cấp xã, phải đa nhiệm, chuyên nghiệp, có năng lực tổng hợp, đổi mới tư duy và chuẩn hóa kỹ năng, đạo đức, trách nhiệm.
Trong bối cảnh nhiệm vụ tăng lên, áp lực lớn hơn, Bộ Nội vụ đề ra các giải pháp trọng tâm. Trước hết là các địa phương cần triển khai nghiêm túc các chủ trương của Bộ Chính trị, Chính phủ và Thủ tướng về sắp xếp bộ máy và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ một cách thực chất, hiệu quả. Trong đó, Luật Tổ chức chính quyền địa phương vừa được thông qua và Luật Cán bộ, công chức tới đây sẽ thông qua, có hiệu lực từ 1/7, là những luật vô cùng quan trọng để đổi mới nền công vụ. Cùng với đó là tập trung rà soát toàn diện đội ngũ cán bộ, công chức về năng lực thực thi, nhất là với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp tỉnh và cấp xã.
Giải pháp thứ hai là khẩn trương và tổ chức thực hiện đầy đủ các chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức bị tác động bởi việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính. Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, hiện đã có một hệ thống chính sách đầy đủ, nhân văn để giải quyết các vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy và cán bộ bị ảnh hưởng. Các Nghị định 178/2024/NĐ-CP, Nghị định 177/2024/NĐ-CP, Nghị định 179/2024/NĐ-CP và mới nhất là Nghị định 154/2025/NĐ-CP đã đề ra các cơ chế rõ ràng để bảo đảm quyền lợi, hỗ trợ người lao động chuyển đổi thuận lợi từ khu vực công sang khu vực tư nếu cần thiết.
Trong đó, Bộ trưởng cũng lưu ý đến chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài theo Nghị định 179/2024/NĐ-CP, "giữ được người có năng lực là điều đặc biệt quan trọng". Ngoài ra, Bộ Nội vụ cũng đang rà soát để hoàn thiện thêm các chính sách phù hợp hơn với thực tiễn mới.
Một bộ phận cán bộ, công chức nặng về tâm tư
Một nội dung nữa được Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh là công tác tư tưởng trong đội ngũ cán bộ, công chức. Cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy là cuộc cách mạng rất lớn, chắc chắn có sự hy sinh, mất mát, có sự thiệt thòi và “chúng ta phải cống hiến, chấp nhận sự hy sinh này”, “không thể có những đòi hỏi quá với khả năng, điều kiện của đất nước” - Bộ trưởng chia sẻ.
Chia sẻ với những khó khăn của đội ngũ cán bộ, song Bộ trưởng cũng đề nghị cần có suy nghĩ thông suốt, giải toả về tư tưởng để cống hiến cho đất nước. Vì, hơn lúc nào hết, “đất nước đang cần chúng ta và hãy làm tất cả những gì tốt đẹp nhất vì sự phát triển của đất nước”.
![]() |
Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp chiều 17/6. |
Bên cạnh đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đặc biệt là cấp xã, cũng đang được Bộ Nội vụ chuẩn bị kỹ lưỡng. Các chính sách hiện hành đã tích hợp nội dung dành riêng cho cán bộ dân tộc thiểu số, cán bộ nữ và công chức nữ. Văn hóa công vụ cũng được quan tâm xây dựng. Hiệu quả phục vụ nhân dân phải là thước đo đánh giá cán bộ, công chức; sự tận tụy, liêm chính phải là chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp trong tình hình mới, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết.
Liên quan đến việc đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp, Bộ trưởng cho biết việc hoàn thiện hệ thống thể chế đã được thực hiện rất tích cực và khẩn trương. Quốc hội đã thông qua các luật quan trọng như Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật có liên quan.
Trong các chính sách cho mô hình mới, phân cấp, phân quyền là điều kiện tiên quyết để mô hình vận hành hiệu quả, tinh thần là địa phương quyết – địa phương làm – địa phương chịu trách nhiệm, Bộ trưởng nhấn mạnh. |
Đồng thời, Chính phủ cũng đã ban hành một hệ thống nghị định lớn về tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, và tổ chức đào tạo, tập huấn cho cán bộ toàn hệ thống chính trị để chuẩn bị cho mô hình mới. Thời gian tới, việc hoàn thiện thể chế cũng sẽ được liên tục bổ sung để có đầy đủ các công cụ pháp lý và hành lang chặt chẽ, đảm bảo triển khai mô hình mới thuận lợi.
Một trụ cột khác được Bộ Nội vụ thúc đẩy mạnh mẽ là đẩy nhanh quản trị số, hiện đại hóa điều hành và tăng cường sự tham gia giám sát của người dân. Đây được xem là giải pháp thiết thực để chính quyền địa phương hai cấp hoạt động minh bạch, hiệu quả hơn. Đồng thời, Bộ Nội vụ cam kết sẽ chủ động phối hợp cùng các địa phương giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh trong quá trình chuyển đổi, vận hành mô hình mới.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Bộ Nội vụ sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến của đại biểu Quốc hội về các vấn đề như bình đẳng giới, lao động, việc làm, cải cách thủ tục hành chính… để tiếp tục tham mưu cho cấp có thẩm quyền ban hành các chính sách phù hợp hơn với yêu cầu thực tiễn./.