Tuân thủ pháp luật, nâng chất doanh nghiệp thẩm định giá

Từ 1/7/2025, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thẩm định giá phải đáp ứng điều kiện kinh doanh tại Luật Giá 2023. Ảnh minh họa

PV: Mới đây, Bộ Tài chính đã có văn bản nhắc nhở các doanh nghiệp thẩm định giá rà soát, đảm bảo điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá theo quy định của Luật Giá năm 2023. Theo ông, điểm mới nhất mà các doanh nghiệp thẩm định giá cần lưu ý tại văn bản này là gì?

Ông Phạm Văn Bình: Luật Giá số 16/2023/QH15 đã được Quốc hội thông qua ngày 19/6/2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024, trong đó có điều khoản chuyển tiếp đối với điều kiện kinh doanh đến ngày 1/7/2025.

Như vậy, từ ngày 1/7/2025, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thẩm định giá phải đáp ứng tất cả các điều kiện kinh doanh theo quy định tại Luật Giá 2023, đặc biệt cần chú ý một số điều kiện.

Quy định điều kiện về số lượng thẩm định viên tại doanh nghiệp thẩm định giá từ có ít nhất 3 lên ít nhất 5 thẻ thẩm định viên về giá; đồng thời, chi nhánh phải có ít nhất 3 thẻ thẩm định viên về giá độc lập với doanh nghiệp và các chi nhánh khác. Việc này sẽ giúp cho doanh nghiệp và chi nhánh có nhân lực để thực hiện tốt các khâu công việc trong quá trình cung cấp dịch vụ thẩm định giá, từ việc tổ chức trực tiếp hoạt động thẩm định giá cho đến việc giám sát, kiểm soát chất lượng hoạt động, qua đó góp phần nâng cao chất lượng hoạt động thẩm định giá theo quy luật “lượng” đổi “chất” đổi.

Quy định tổng số vốn góp của các thành viên góp vốn, cổ đông là thẩm định viên về giá hành nghề tại doanh nghiệp cổ phần và công ty TNHH 2 thành viên trở lên phải chiếm trên 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp, nhằm đảm bảo quyền chi phối của thẩm định viên đối với hoạt động của doanh nghiệp thẩm định giá, tránh bị nhóm cổ đông không nắm giữ chuyên môn nhưng lại khống chế và chi phối doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chuyên môn; từ đó, góp phần tạo sự độc lập, khách quan trong hoạt động thẩm định giá.

PV: Trước bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đối mặt với những biến số khó lường, dự báo hoạt động cung cấp dịch vụ thẩm định giá sẽ gặp những rủi ro nghề nghiệp gì, thưa ông?

Ông Phạm Văn Bình: Khi diễn biến kinh tế toàn cầu đang đối mặt với những biến số khó lường, thẩm định viên về giá và doanh nghiệp thẩm định giá có thể có những rủi ro khi thực hiện.

Ví dụ, rủi ro liên quan đến thông tin về tài sản thẩm định giá mà khách hàng cung cấp (khách hàng cung cấp thông tin sai lệch về tài sản thẩm định giá); rủi ro liên quan đến thông tin thị trường (thông tin bị nhiễu, bị bóp méo hay bị thiếu, không đầy đủ…); rủi ro trong quá trình khảo sát tài sản thẩm định giá, tài sản so sánh (khảo sát nhầm tài sản, khảo sát không bao quát hết được những yếu tố có ảnh hưởng lớn đến giá trị tài sản do nguyên nhân khách quan…); rủi ro trong tính toán (gặp phải lỗi kỹ thuật tính toán, đặt nhầm công thức)...

Đồng thời, các doanh nghiệp và thẩm định viên có thể sẽ phát sinh các trách nhiệm liên quan trong quá trình cung cấp dịch vụ thẩm định giá, như: Trách nhiệm dân sự, buộc phải đền bù thiệt hại do hoạt động cung cấp dịch vụ gây ra; trách nhiệm hành chính, bị xử lý vi phạm hành chính như phạt tiền, tước thẻ, đình chỉ kinh doanh, thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá; và trách nhiệm hình sự...

PV: Với những rủi ro đó, theo ông, doanh nghiệp thẩm định giá cần phải làm gì để kiểm soát chất lượng hoạt động thẩm định giá của đơn vị?

Ông Phạm Văn Bình: Để kiểm soát chất lượng hoạt động thẩm định giá của doanh nghiệp, theo tôi, trước tiên các doanh nghiệp và thẩm định viên khi cung cấp dịch vụ dịch vụ thẩm định giá cho xã hội cần tuyệt đối tuân thủ pháp luật về thẩm định giá, nhất là Hệ thống Chuẩn mực thẩm định giá Việt Nam, phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ quy định tại Điều 47 và Điều 53 của Luật Giá 2023. Điều này để tránh rủi ro và chuyên nghiệp hóa.

Bên cạnh đó, các quy định tại Luật Giá 2023 cũng đã tiếp cận chất lượng hoạt động thẩm định giá từ chính các thẩm định viên về giá và doanh nghiệp thẩm định giá. Thẩm định viên chịu trách nhiệm về chuyên môn trong quá trình thực hiện và bảo đảm báo cáo thẩm định giá tuân thủ các Chuẩn mực thẩm định giá Việt Nam, cũng như bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, tính trung thực, khách quan, chính xác trong quá trình thẩm định giá tài sản.

Luật Giá 2023 cũng quy định rõ những điều cấm, cũng như quyền và nghĩa vụ đối với thẩm định viên về giá và doanh nghiệp thẩm định giá; quy định cụ thể về việc công khai thông tin, việc xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ hoạt động thẩm định giá, thanh tra, kiểm tra hoạt động thẩm định giá… Đây là những nền tảng quan trọng để thẩm định viên về giá và doanh nghiệp thẩm định giá chủ động kiểm soát chất lượng hoạt động thẩm định giá của mình.

Đồng thời, doanh nghiệp thẩm định giá có nghĩa vụ xây dựng, tổ chức thực hiện kiểm soát chất lượng báo cáo thẩm định giá để phát hành và cung cấp chứng thư thẩm định giá cho khách hàng thẩm định giá; bố trí thẩm định viên về giá, người có đủ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ để thực hiện thẩm định giá theo hợp đồng đã ký kết…

PV: Xin cảm ơn ông!