Quản lý toàn diện giao dịch mua bán trên môi trường mạng

Xử lý 497 vụ kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng

Một số đại biểu Quốc hội nêu ý kiến, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không đúng với giới thiệu quảng cáo vẫn là vấn đề nhức nhối, nhất là giao dịch mua bán trên môi trường mạng, trên các kênh bán hàng online.

Đáng lưu ý, hàng giả rất nhiều ở các ngành hàng thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc... Nhiều vụ việc được chính người dân, cộng đồng mạng phát hiện, tẩy chay, nhưng không có sự vào cuộc của cơ quan quản lý nhà nước hay Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng; nhà sản xuất, nhà phân phối hàng giả, kém chất lượng cũng chưa được xử lý thích đáng.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Doanh thu mỗi năm trên thương mại điện tử đạt 16 - 19 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng từ 20 - 25%/năm và là con số rất cao.

Đại biểu Quốc hội Lê Đào An Xuân (Phú Yên) chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương: Đến bao giờ Bộ Công thương mới có giải pháp hữu hiệu giải quyết tình trạng này để người tiêu dùng, người sản xuất chân chính được bảo vệ?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, thương mại điện tử là một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, trở thành kênh phân phối quan trọng, tạo động lực để phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong các doanh nghiệp.

“Thời gian qua, tại Việt Nam, doanh thu mỗi năm trên thương mại điện tử đạt 16 - 19 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng từ 20 - 25%/năm và là con số rất cao trong khu vực và thế giới” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận, thương mại điện tử cũng tồn tại những yếu tố tiêu cực như đại biểu đã nêu. Thời gian qua, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã phát hiện, xử lý nhiều đối tượng kinh doanh hàng hóa có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ với quy mô lớn.

“Những tháng đầu năm 2023, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 523 vụ, xử lý 497 vụ và phạt tiền lên tới 7,8 tỷ đồng. Hành vi vi phạm là kinh doanh hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường internet, sử dụng website thương mại điện tử bán hàng mà không thông báo với cơ quan quản lý nhà nước” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Theo người đứng đầu ngành Công thương, Bộ này đã thực hiện một số giải pháp như: bổ sung trách nhiệm của chủ mạng xã hội, sàn giao dịch thương mại điện tử, gỡ bỏ những thông tin về hàng hóa vi phạm trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu; tích cực chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan thực hiện rà soát nắm bắt thông tin, phát hiện, xử lý những vi phạm thông qua bán hàng online, các đầu mối vận chuyển hàng hóa qua bưu cục; phối hợp với các mạng xã hội xây dựng kênh báo cáo để hỗ trợ xử lý các hành vi mua bán hàng hóa vi phạm pháp luật trên mạng xã hội.

Thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tập trung rà soát các quy định của pháp luật, nhất là Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi), phân cấp, phân quyền cho địa phương nhằm tăng cường quản lý toàn diện giao dịch giữa người mua và người bán trên mạng.

Đồng thời, tăng cường hoạt động quản lý, giám sát hàng hóa trên môi trường mạng, chủ động yêu cầu các mạng xã hội, sàn thương mại điện tử phối hợp để rà soát, gỡ bỏ các thông tin sản phẩm hàng hóa vi phạm pháp luật. Tăng cường chia sẻ cơ sở dữ liệu, kết nối để khai thác thông tin phục vụ cho công tác quản lý nhà nước trong hoạt động thương mại điện tử.

Dự kiến sẽ cấm thuốc lá điện tử?

Đặt câu hỏi chất vấn liên quan đến thuốc lá điện tử và tác hại của nó, đại biểu Châu Quỳnh Dao (Kiên Giang) cho biết, thực tế hiện nay trên thị trường ước tính có khoảng 20.000 loại hương liệu để sản xuất thuốc lá điện tử, trong đó có nhiều loại hương liệu chưa được đánh giá toàn diện về mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Đại biểu Quốc hội Châu Quỳnh Dao: Có khoảng 20.000 loại hương liệu sản xuất thuốc lá điện tử, nhiều loại hương liệu chưa được đánh giá toàn diện về ảnh hưởng đến sức khỏe.

Những hương liệu này được bày bán công khai như các loại thuốc lá thông thường tại các cửa hàng tạp hóa, quán giải khát, cổng trường… nên giới trẻ và đặc biệt là học sinh rất dễ mua, sử dụng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Đại biểu Châu Quỳnh Dao đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của Bộ Công thương và biện pháp tháo gỡ trong thời gian tới?

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ đã có 2 Tờ trình báo cáo về việc ban hành Nghị định thí điểm chính sách quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới, chủ yếu là thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng có hương liệu.

Trên cơ sở đó, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công thương làm việc và thống nhất với Bộ Y tế về chính sách quản lý đối với các loại hình thuốc lá thế hệ mới. Qua 2 lần làm việc, hiện vẫn đang trong quá trình rà soát, thống nhất quan điểm để hoàn thiện chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới.

Bộ Công thương dự kiến đưa mặt hàng thuốc lá thế hệ mới vào đối tượng điều chỉnh của Nghị định thay thế Nghị định số 67/2013/NĐ-CP về kinh doanh thuốc lá để có hướng quản lý phù hợp với yêu cầu của thực tiễn, dự kiến trình Chính phủ trong quý IV năm nay.

Người đứng đầu ngành Công thương nêu rõ, quan điểm của Bộ Y tế yêu cầu cấm loại hàng này, trong khi đó, Bộ Tư pháp có ý kiến cần đánh giá sự tương thích của thuốc lá thế hệ mới với định nghĩa của thuốc lá hiện nay.

“Về phía Bộ Công thương, đang xây dựng phương án quản lý theo hướng tiệm cận nhất với ý kiến của Bộ Y tế là cấm để có thể trình Thủ tướng Chính phủ theo hướng phù hợp với Hiến pháp, Luật Đầu tư và các quy định khác có liên quan, bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với chiến lược quốc gia, giảm thiểu tác hại của thuốc lá, an toàn sức khỏe cho người sử dụng, dung hòa quyền lợi giữa chủ thể liên quan và phù hợp với thông lệ quốc tế” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay.