 |
| Công tác thanh tra đã góp phần kịp thời ngăn chặn các hành vi trốn đóng, chậm đóng, bảo vệ quyền lợi của người lao động. Ảnh minh họa |
Đổi mới cách làm, nâng hiệu quả thanh tra
Từ đầu năm 2024 đến hết tháng 4/2025, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, thu hồi về quỹ hàng nghìn tỷ đồng thông qua các biện pháp đổi mới cách làm, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, và nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm.
Kiên quyết với các cá nhân, đơn vị vi phạmBảo hiểm xã hội Việt Nam yêu cầu xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về đóng Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Các trường hợp không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt sẽ bị cưỡng chế hoặc kiến nghị cưỡng chế. Nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm hình sự, cơ quan BHXH sẽ lập hồ sơ kiến nghị khởi tố hoặc gửi tin báo tố giác tội phạm tới cơ quan công an để xử lý theo quy định. |
Trong bối cảnh hoạt động thanh tra có nhiều thay đổi, BHXH Việt Nam đã ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ, trong đó nhấn mạnh việc khai thác dữ liệu từ hệ thống quản lý nghiệp vụ để phân tích, khoanh vùng, lựa chọn đối tượng thanh tra có trọng tâm. Cơ quan BHXH cũng tổ chức các hội nghị làm việc với các đơn vị chậm đóng BHXH từ 3 tháng trở lên, hoặc có hành vi kê khai thuế nhưng chưa tham gia, hoặc tham gia chưa đầy đủ bảo hiểm cho người lao động.
Tính từ ngày 1/1/2024 đến 29/4/2025, toàn ngành BHXH đã thanh tra, kiểm tra tại 22.928 đơn vị. Qua đó, phát hiện 17.464 lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) nhưng chưa đóng hoặc đóng thiếu, với số tiền phải truy thu là 130,7 tỷ đồng; 38.957 lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền truy đóng 127,3 tỷ đồng.
Đặc biệt, các đơn vị bị thanh tra, kiểm tra có tổng số nợ trước thời điểm ra quyết định lên tới 2.106,8 tỷ đồng. Trong quá trình thanh tra, số tiền thu hồi về quỹ đạt 1.099,8 tỷ đồng. Ngoài ra, cơ quan BHXH đã ban hành hoặc trình cấp thẩm quyền ban hành 1.948 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN với tổng số tiền 61,1 tỷ đồng.
Ở lĩnh vực chi trả chế độ, cơ quan BHXH yêu cầu thu hồi 11,2 tỷ đồng do hưởng sai chế độ BHXH, 981 triệu đồng do hưởng sai trợ cấp thất nghiệp. Về quản lý chi phí khám chữa bệnh BHYT, đã yêu cầu thu hồi 172,4 tỷ đồng chi sai quy định.
Tăng thu, giảm nợ, bảo vệ quyền lợi người lao động
BHXH Việt Nam đánh giá, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra giúp rà soát toàn bộ dữ liệu nghiệp vụ, kể cả tại các doanh nghiệp có hàng nghìn lao động hoặc cơ sở y tế có lượng khám chữa bệnh lớn, rút ngắn thời gian làm việc trực tiếp nhưng vẫn đảm bảo chất lượng kiểm tra. Nhờ đó, hiệu quả phát hiện và xử lý vi phạm được nâng cao.
So với năm 2023, các kết quả năm 2024 đều tăng: tổng số tiền truy đóng tăng 18,15%; số quyết định xử phạt vi phạm hành chính tăng 6,57%; số tiền chi phí khám chữa bệnh BHYT phải thu hồi tăng 54,5%.
Theo BHXH Việt Nam, công tác thanh tra đã góp phần kịp thời ngăn chặn các hành vi trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng quỹ, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động, đồng thời tạo hiệu ứng răn đe, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của người sử dụng lao động. Đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng góp phần tăng thu, giảm nợ BHXH. Tỷ lệ chậm đóng BHXH, BHTN, BHYT giảm dần qua các năm: từ 3,67% năm 2021 xuống còn 2,59% năm 2024./.
