Thông qua Nghị quyết về chính sách đặc biệt trong xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật

Sáng 17/5, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

Theo các đại biểu, Nghị quyết quy định nhiều cơ chế, chính sách vượt trội, đặc biệt, thể hiện rõ tư duy đổi mới mạnh mẽ, đặt công tác xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật đúng tầm mức là “đột phá của đột phá” trong hoàn hiện thể chế phát triển.

Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Bí thư Tô Lâm biểu quyết thông qua Nghị quyết

Mở rộng nhóm đối tượng được hưởng hỗ trợ 100% lương

Một trong những nhóm chính sách quan trọng của Nghị quyết là chế độ, chính sách đối với người tham gia công tác xây dựng pháp luật.

Theo đó, người trực tiếp, thường xuyên làm công tác tham mưu nghiên cứu chiến lược, chính sách, xây dựng pháp luật tại một số cơ quan, đơn vị được hưởng hỗ trợ hằng tháng bằng 100% mức lương theo hệ số lương hiện hưởng (không bao gồm phụ cấp).

Sau khi tiếp thu ý kiến đại biểu, nhóm đối tượng này quy định tại Nghị quyết đã được mở rộng so với dự thảo ban đầu bao gồm: đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách; đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh hoạt động chuyên trách (tiếp thu, bổ sung theo ý kiến của đại biểu); lãnh đạo, công chức, sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang có vị trí việc làm xây dựng pháp luật, pháp chế, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, giải quyết tranh chấp quốc tế, nghiên cứu viên thuộc cơ quan, đơn vị theo quy định kèm theo Nghị quyết này.

Đối với các đối tượng khác thuộc khối các cơ quan Đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do cơ quan có thẩm quyền của Đảng quy định; đối tượng khác thuộc bộ, cơ quan ngang bộ và chính quyền địa phương do Chính phủ quy định; các đối tượng không thuộc các quy định trên do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định.

Nghị quyết cũng nêu rõ, quy định đối tượng khác được hỗ trợ hàng tháng phải bảo đảm đúng đối tượng là người trực tiếp, thường xuyên làm công tác tham mưu nghiên cứu chiến lược, chính sách, xây dựng pháp luật, phù hợp với các nguyên tắc quy định tại Điều 3 Nghị quyết này.

Khoản hỗ trợ hằng tháng này được trả cùng kỳ lương và không dùng làm căn cứ để tính đóng, hưởng chế độ bảo hiểm xã hội. Thu nhập từ công tác xây dựng pháp luật theo quy định tại Nghị quyết này được miễn thuế thu nhập cá nhân và các nghĩa vụ tài chính khác đối với nhà nước.

Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng có nhiều quy định để bảo đảm và nâng cao chất lượng nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật. Cụ thể như, người tốt nghiệp xuất sắc trình độ đại học trở lên trong các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau và hoàn thành chương trình đào tạo chuyên sâu về xây dựng pháp luật thì được ưu tiên xét tuyển vào các cơ quan, đơn vị tại Phụ lục I kèm theo Nghị quyết này.

Khoán chi cho công tác xây dựng pháp luật

Liên quan đến cơ chế tài chính cho công tác xây dựng pháp luật, Nghị quyết quy định kinh phí từ ngân sách nhà nước cho công tác xây dựng pháp luật được thực hiện khoán chi theo từng nhiệm vụ hoặc theo từng hoạt động.

Việc khoán chi theo nhiệm vụ hoặc hoạt động xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, tham gia xây dựng pháp luật quốc tế thực hiện theo tổng mức chi trong xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, điều ước quốc tế quy định tại Phụ lục II kèm theo Nghị quyết này và theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Nghị quyết này.

Trong quá trình góp ý, một số ý kiến cho rằng việc quy định tổng mức khoán chi trong xây dựng pháp luật, điều ước quốc tế là rất cao so với hiện hành; đề nghị giảm mức khoán chi. Tiếp thu ý kiến này, Chính phủ đã điều chỉnh tổng định mức khoán chi từ khoảng 70% như dự thảo ban đầu về 30% tại Nghị quyết cho việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, điều ước quốc tế của cơ quan ở Trung ương. Tăng định mức kinh phí cho xây dựng một số văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền cấp tỉnh; giữ nguyên định mức cho việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền cấp xã.

Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng quy định về Quỹ hỗ trợ xây dựng chính sách, pháp luật. Đây là Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, trực thuộc Bộ Tư pháp, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ có mục tiêu hỗ trợ, tài trợ cho dự án, nhiệm vụ, hoạt động không được NSNN cấp kinh phí hoặc cần bổ sung kinh phí nhằm tạo thay đổi đột phá, tích cực, hiệu quả, bền vững về xây dựng pháp luật.

Quỹ được Nhà nước bảo đảm vốn điều lệ từ NSNN; được nhận các nguồn hỗ trợ hợp pháp ngoài NSNN từ các tổ chức, cá nhân trong nước. Quỹ được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, ngân hàng thương mại hoạt động hợp pháp tại Việt Nam theo quy định của pháp luật.

Việc nhận nguồn hỗ trợ hợp pháp ngoài ngân sách nhà nước từ các tổ chức, cá nhân trong nước và việc sử dụng Quỹ phải bảo đảm minh bạch, công khai, gắn với thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ, ngăn chặn mọi biểu hiện trục lợi trong công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật; tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước, quản lý hoạt động đối ngoại.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.