Phát triển trí tuệ nhân tạo và bán dẫn: Thể chế sẽ là "đột phá của đột phá"

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị các đối tác hợp tác với Việt Nam nâng cao năng lực quản trị thông minh tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, nhà máy. Ảnh: VGP

Chuyên gia hiến kế để Việt Nam khẳng định vị thế trong kỷ nguyên số

Sáng 14/3, Diễn đàn chính sách “Việt Nam chủ động phát triển ngành Công nghiệp bán dẫn và Trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên mới”, do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) trực thuộc Bộ Tài chính phối hợp với Aitomatic (Hoa Kỳ) tổ chức chính thức diễn ra tại NIC Hòa Lạc.

Là sự kiện chính trong chuỗi Hội nghị quốc tế về "Trí tuệ nhân tạo và Bán dẫn - AISC 2025", Diễn đàn thu hút sự tham gia của hơn 1.000 đại biểu là các nhà lãnh đạo, chuyên gia công nghệ cao cấp đến từ NVIDIA, Meta, IBM, Google, Intel, TSMC, MediaTek, Tokyo Electron, Panasonic, Marvell… cùng nhiều doanh nghiệp đến từ Silicon Valley của Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Pháp, Đức, Hà Lan… và Việt Nam. Nội dung chính của Diễn đàn nhằm thảo luận các định hướng phát triển, cơ hội và thách thức của ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu, đề xuất định hướng phát triển các lĩnh vực công nghệ này cho Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ Việt Nam đã chủ động triển khai rất nhiều giải pháp để thu hút đầu tư, đẩy mạnh phát triển toàn diện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo môi trường thúc đẩy nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ.

Nhờ đó, chỉ trong thời gian ngắn Việt Nam đã tạo được những bước đi ấn tượng, được Hoa Kỳ chọn là 1 trong 6 quốc gia tham gia Đạo luật Chips để phát triển chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, thu hút được nhiều tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới. Các tập đoàn trong nước như Viettel, VinGroup, FPT, CMC,... cũng tích cực triển khai các dự án, hoạt động nghiên cứu, phát triển về AI và bán dẫn.

Tại Diễn đàn, các chuyên gia hàng đầu thế giới đã có những góp ý đề xuất quan trọng để Việt Nam từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ toàn cầu. Theo các chuyên gia, Việt Nam hiện là một trong những quốc gia có nền kinh tế số phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, có vị trí địa chính trị chiến lược, có lực lượng lao động trẻ dồi dào am hiểu công nghệ, cơ sở hạ tầng được đầu tư ngày càng hiện đại, thu hút ngày càng nhiều các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp bán dẫn và AI.

Nỗ lực chuyển đổi trạng thái phù hợp với xu thế mới

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Việt Nam xác định phát triển dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đẩy mạnh kinh tế xanh, kinh tế số…

Đối với phát triển lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và bán dẫn, Việt Nam xác định thể chế là "điểm nghẽn của điểm nghẽn", nhưng cũng là "đột phá của đột phá". Muốn vậy, phải xây dựng thể chế thông thoáng, kiên quyết cắt bỏ ít nhất 30% số thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, chuyển từ tư duy quản lý sang tư duy thúc đẩy phát triển, quản lý để phát triển chứ không phải quản lý để gây khó khăn, Thủ tướng nêu rõ.

Cùng với đó, phát triển hạ tầng chiến lược phục vụ phát triển AI, nghiên cứu và sản xuất bán dẫn. Đồng thời, bảo đảm phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu. Theo Thủ tướng, đây là thách thức lớn nhất nhưng Việt Nam đang tập trung thực hiện, có giải pháp đổi mới hệ thống giáo dục đào tạo theo hướng chất lượng hơn, tập trung thúc đẩy nghiên cứu cơ bản, đào tạo tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai.

Cũng liên quan nguồn lực con người, Việt Nam tiếp cận vấn đề dân số theo quan điểm mới là dân số phát triển chứ không phải dân số kế hoạch hóa như trước đây. Thủ tướng cho biết đang tích cực đào tạo 100.000 kỹ sư bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trong những năm tới đây.

Một giải pháp quan trọng khác là phát triển hệ sinh thái cho AI, bán dẫn, hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo phù hợp điều kiện, hoàn cảnh đất nước, năng khiếu và thế mạnh con người Việt Nam; thúc đẩy phong trào khởi nghiệp trên toàn quốc; phát triển các trung tâm tài chính quốc tế và khu vực ở TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Việt Nam cũng đang đẩy mạnh cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức, bộ máy tinh gọn mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và cách mạng cả về tư duy, cách làm.

Tóm lại, Việt Nam đang nỗ lực xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, phù hợp với xu thế phát triển chung của nhân loại về các ngành trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, với quyết tâm mạnh mẽ - Thủ tướng nhấn mạnh.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam mong muốn các đối tác, nhà đầu tư nước ngoài góp phần tư vấn về cách tiếp cận, tư duy, tầm nhìn, mục tiêu bảo đảm phù hợp tình hình Việt Nam, tình hình thế giới; góp ý hoàn thiện thể chế, cắt bỏ các thủ tục hành chính.

Cùng với đó, Thủ tướng đề nghị các đối tác hỗ trợ về tài chính như cho vay ưu đãi bảo đảm hiệu quả, hợp lý; giúp đỡ Việt Nam xây dựng các quỹ đầu tư, trong đó có cả quỹ đầu tư mạo hiểm, phát triển các trung tâm tài chính, nâng hạng thị trường chứng khoán, thu hút đầu tư trực tiếp và gián tiếp.