Quảng Ninh: Gỡ “điểm nghẽn” trong hỗ trợ vốn sản xuất

Giải ngân chậm do vướng mắc trong cơ chế

Nghị quyết số 185/NQ-HĐND ngày 8/12/2023 của HĐND tỉnh Quảng Ninh đã phân bổ 300 tỷ đồng nguồn vốn phát triển sản xuất thực hiện Chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế - xã hội, đảm bảo vững chắc quốc phòng - an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo gắn với thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia cho 9 địa phương. Tuy nhiên, đến nay nguồn vốn hỗ trợ này chưa được giải ngân triệt để, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng nguồn vốn.

Giải trình nội dung này, ông Nguyễn Minh Sơn - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cho biết: "UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành rất nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, địa phương thực hiện việc giải ngân nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất cho người dân. Tuy nhiên, do vướng mắc về thể chế, cơ chế chính sách, việc tổ chức thực hiện còn yếu nên việc giải ngân nguồn vốn hỗ trợ sản xuất chưa đạt được như kỳ vọng đề ra".

Hiện việc giải ngân nguồn vốn hỗ trợ sản xuất của tỉnh Quảng Ninh chưa đạt được như kỳ vọng. Ảnh: Tiến Dũng.

Nguyên nhân được chỉ ra là do quy hoạch phát triển vùng sản xuất tập trung và người đứng đầu chuỗi liên kết sản xuất. Điều kiện của các nhóm hộ, hợp tác xã (HTX) đăng ký thực hiện các dự án theo từng Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) không đáp ứng được tỷ lệ tối thiểu; trong đó, người dân thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo là 50% để thực hiện theo chương trình MTQG giảm nghèo và địa điểm sản xuất cũng không thuộc địa bàn xã, thôn đặc biệt khó khăn nên cũng không đủ điều kiện hỗ trợ phát triển sản xuất theo chương trình MTQG phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Từ đó, tính đến hết tháng 6/2024, tổng kinh phí được giải ngân mới đạt trên 35 tỷ đồng (huyện Đầm Hà trên 28 tỷ đồng; huyện Ba Chẽ trên 5 tỷ đồng; huyện Bình Liêu 1,2 tỷ đồng; huyện Tiên Yên 96 triệu đồng). Các địa phương khác chưa có đề xuất sử dụng được đề nghị thu hồi về ngân sách với tổng kinh phí thu hồi là 264,638 tỷ đồng.

Tập trung tháo gỡ những tồn tại, khó khăn

Trước thực trạng đặt ra đối với nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất giải ngân còn chậm, tại Kỳ họp thứ 19 HĐND tỉnh Quảng Ninh khoá XIV, ông Nguyễn Xuân Ký - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu UBND tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan rà soát lại quá trình triển khai các chủ trương của tỉnh, của Trung ương, nhất là việc thực thi các chính sách, các quy định thời gian qua để làm rõ các bất cập khách quan, chủ quan trong quá trình tổ chức thực hiện. Qua đó, rút kinh nghiệm lập dự toán trong năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Ninh phải có đánh giá hiệu quả vốn, hiệu quả thực hiện ngân sách, đảm bảo nguồn vốn triển khai đến với bà con nhân dân, đến với đối tượng thụ hưởng chính sách có năng lực sản xuất mới, đời sống vật chất tốt hơn. Đối với nguồn vốn của năm 2024, trên cơ sở đề xuất của UBND tỉnh, HĐND tỉnh Quảng Ninh sẽ xem xét đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội có kế hoạch cụ thể cùng các địa phương nhanh chóng triển khai nguồn vốn này đến người dân có nhu cầu tập trung cho phát triển sản xuất.

Tỉnh Quảng Ninh đang xây dựng dự án chuỗi liên kết sản xuất các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP.

Ngoài ra, các sở, ban, ngành và UBND các địa phương cần tiếp tục rà soát, tập trung tháo gỡ những tồn tại khó khăn, hướng dẫn sâu sát đối với người dân trong sản xuất nông nghiệp, nhất là trong xây dựng dự án chuỗi liên kết sản xuất các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP, đề án phát triển sản xuất cây ăn quả tập trung tại các địa phương.

Quan điểm chỉ đạo của Quảng Ninh là không “bỏ rơi” người dân trong triển khai phát triển sản xuất; đồng thời phải tập trung nghiên cứu, xây dựng các mô hình phát triển sản xuất có giá trị cao.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, khẳng định: "Cùng một cơ chế, chính sách nhưng có địa phương giải ngân tốt, có địa phương lại khó giải ngân, phải chăng có sự thiếu trách nhiệm của người đứng đầu trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện của cấp dưới".

Từ đó, ông Ký yêu cầu các địa phương phải nâng cao trách nhiệm trong việc quản lý, sử dụng nguồn vốn đúng mục tiêu, mục đích của chương trình, đề phòng tham nhũng, tiêu cực, trục lợi, lợi ích nhóm; trong quá trình triển khai các địa phương thụ hưởng cần thực hiện một cách khách quan, công khai, minh bạch, dân chủ theo phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".