Nhiều trụ sở xã xuống cấp nhưng chưa có phương án xử lý cụ thể

Ngày 23/5/2025, Báo Vietnamnet có bài viết “Số phận của hàng chục trụ sở xã bỏ hoang sau 5 năm sáp nhập”, phản ánh tình trạng nhiều trụ sở xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2019–2021 vẫn chưa được xử lý, bị bỏ hoang trong thời gian dài. Giai đoạn này, căn cứ Nghị quyết số 819 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hà Tĩnh đã thực hiện sắp xếp 80 đơn vị hành chính cấp xã thuộc 12 huyện, thị xã, thành phố (trừ thị xã Hồng Lĩnh), qua đó giảm 46 xã, thành lập 34 đơn vị hành chính mới.

Bộ Tài chính yêu cầu Hà Tĩnh khẩn trương xử lý trụ sở xã bỏ hoang sau sáp nhập
Bộ Tài chính yêu cầu Hà Tĩnh khẩn trương xử lý trụ sở xã bỏ hoang sau sáp nhập. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, theo phản ánh, từ năm 2020 đến nay, hàng chục trụ sở xã dôi dư vẫn bị bỏ trống, chưa có hướng xử lý rõ ràng. Nhiều nơi đã xuống cấp, hư hỏng do không có người trông coi, quản lý, gây lãng phí nguồn lực công.

Đại diện Sở Tài chính tỉnh Hà Tĩnh cho biết, mặc dù công tác xử lý tài sản công dôi dư được trung ương đặc biệt quan tâm và đã có nhiều văn bản hướng dẫn, song địa phương vẫn chưa hoàn thiện được phương án cụ thể. Một trong những lý do chính là do các quy định pháp luật liên quan liên tục được sửa đổi, khiến việc bán trụ sở cũ – như cách làm trước đây – không còn phù hợp.

Cần sớm thay đổi phương án xử lý

Bộ Tài chính đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh cần chỉ đạo các cơ quan liên quan sớm thay đổi phương án xử lý theo hướng thu hồi, chuyển giao cho đơn vị quản lý, cho thuê hoặc giao đất để sử dụng đúng mục đích theo quy định mới. Việc này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn góp phần tiết kiệm, sử dụng hiệu quả tài sản công, tránh lãng phí nguồn lực xã hội.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ Tài chính đã có Công văn số 32/QLCS-NV1 ngày 7/5/2025 yêu cầu Sở Tài chính Hà Tĩnh phối hợp với các cơ quan liên quan báo cáo UBND tỉnh khẩn trương xây dựng phương án xử lý các cơ sở nhà, đất dôi dư. Việc này cần thực hiện theo đúng quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 125/CĐ-TTg ngày 1/12/2024 và Công văn số 91/VPCP-KTTH ngày 4/1/2025 của Văn phòng Chính phủ về sắp xếp trụ sở, tài sản công sau sáp nhập tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, chính quyền địa phương hai cấp.

Bộ Tài chính yêu cầu Hà Tĩnh khẩn trương xử lý trụ sở xã bỏ hoang sau sáp nhập
Từ năm 2020 đến nay, hàng chục trụ sở xã dôi dư tại Hà Tĩnh vẫn bị bỏ trống, chưa có hướng xử lý rõ ràng. Ảnh minh họa

Bộ Tài chính cho biết, từ năm 2024 đến nay, Bộ đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn các địa phương thực hiện việc rà soát, sắp xếp, xử lý trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả. Đơn cử như: Công văn số 2950/BTC-QLCS ngày 11/3/2025; Công văn số 10908/BTC-QLCS ngày 11/10/2024 và Công văn số 5297/BTC-QLCS ngày 22/4/2025… Trong các văn bản này, Bộ Tài chính đều nhấn mạnh yêu cầu địa phương chủ động triển khai và chỉ đạo quyết liệt nhằm xử lý dứt điểm tình trạng lãng phí, tránh gây bức xúc trong dư luận.

Gần đây nhất, Bộ cũng ban hành các Công văn số 2454/BTC-QLCS ngày 28/2/2025; 4891/BTC-QLCS ngày 15/4/2025 và 6606/BTC-QLCS ngày 15/5/2025 hướng dẫn cụ thể việc xây dựng phương án bố trí, xử lý lại trụ sở làm việc, cơ sở sự nghiệp, trong đó đề cập các hình thức xử lý như thu hồi, chuyển giao, giao cho tổ chức có chức năng kinh doanh bất động sản công, tổ chức phát triển quỹ đất để quản lý, khai thác theo quy định của Luật Đất đai và pháp luật liên quan.

Từ năm 2024 đến nay, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn các địa phương thực hiện việc rà soát, sắp xếp, xử lý trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả.

Đối với phản ánh từ địa phương về khó khăn trong xử lý trụ sở dôi dư do các quy định pháp luật liên tục sửa đổi, Bộ Tài chính cho biết, để đảm bảo phù hợp với Luật Đất đai năm 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/8/2024), Bộ đã trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, tích hợp vào Luật số 56/2024/QH15 (luật sửa nhiều luật tài chính – ngân sách) và Nghị định số 03/2025/NĐ-CP. Theo quy định mới, hình thức bán tài sản gắn liền với đất không còn được áp dụng, nhằm siết chặt kỷ luật tài chính và tăng cường quản lý nguồn lực đất đai, tài sản công.

Vì vậy, đối với các trường hợp đã có quyết định phê duyệt phương án bán trụ sở dôi dư nhưng chưa hoàn tất thủ tục như xác định giá khởi điểm, điều chỉnh quy hoạch… Bộ Tài chính đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh cần chỉ đạo các cơ quan liên quan sớm thay đổi phương án xử lý theo hướng thu hồi, chuyển giao cho đơn vị quản lý, cho thuê hoặc giao đất để sử dụng đúng mục đích theo quy định mới. Việc này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn góp phần tiết kiệm, sử dụng hiệu quả tài sản công, tránh lãng phí nguồn lực xã hội.