Nhiều đề xuất sửa đổi hỗ trợ cả cung - cầu

Sau thời gian tăng nhanh, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ đã xuất hiện rủi ro về thanh khoản dòng tiền và đặt ra yêu cầu phải tăng cường các biện pháp, quy định pháp lý để thị trường này phát triển minh bạch, bền vững hơn. Nghị định 65/2022/NĐ-CP (Nghị định 65) ra đời với các quy định nhằm tăng cường chất lượng và tính bền vững cho thị trường TPDN riêng lẻ.

Tuy nhiên, thời gian qua, thị trường TPDN riêng lẻ đang có dấu hiệu trầm lắng do thanh khoản nền kinh tế gặp khó và tâm lý nhà đầu tư suy giảm. Trước bối cảnh đó, mới đây, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 65 theo hướng hỗ trợ cho thị trường cả về bên cung và bên cầu.

Theo dự thảo nghị định mới, Bộ Tài chính đã đề xuất hoãn thời gian thực hiện trong vòng 1 năm đối với quy định về xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, tại Nghị định số 65 và từ ngày 1/1/2024 sẽ thực hiện quy định này.

Nguồn: VNDIRECT RESEARCH, HNX
Nguồn: VNDIRECT RESEARCH, HNX

Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ cho phép hoãn thực hiện quy định về yêu cầu bắt buộc xếp hạng tín nhiệm trong 1 năm khi phát hành TPDN riêng lẻ và sẽ thực hiện quy định này từ ngày 1/1/2024.

Bên cạnh đó, theo dự thảo nghị định mới, để doanh nghiệp có thể lựa chọn các phương thức khác nhau để thanh toán các khoản nợ trái phiếu đến hạn, Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ bổ sung quy định doanh nghiệp có thể chuyển đổi trái phiếu thành khoản vay, hoặc tài sản khác để thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định của pháp luật dân sự và pháp luật liên quan.

Cơ hội cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ ấm lại

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, Nghị định 65 đã có nhiều quy định tích cực và khi được áp dụng thực tiễn sẽ giúp thị trường TPDN riêng lẻ tăng tính an toàn, minh bạch, chất lượng và bền vững hơn. Tuy nhiên, với thực tế khó khăn của thị trường hiện nay, việc nới thời hạn áp dụng các quy định trong Nghị định 65 là rất cần thiết, giúp doanh nghiệp có thể cơ cấu lại dòng tiền trả gốc và lãi; đồng thời cải thiện niềm tin cho nhà đầu tư, kéo dòng tiền vào lại thị trường.

Thông tin với báo giới về những đề xuất của Bộ Tài chính trong dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 65, ông Huỳnh Minh Tuấn - Nhà sáng lập Công ty cổ phần FIDT, cho rằng: “Nếu những đề xuất sửa đổi được thông qua sẽ ảnh hưởng tích cực lên thị trường TPDN và qua đó sẽ ảnh hưởng tích cực lên các lớp tài sản khác như thị trường cổ phiếu, đặc biệt của các doanh nghiệp bất động sản”.

Ông Tuấn cho rằng, việc giãn thời gian áp dụng quy định xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đến 1/1/2024 là điều tích cực cho thị trường. “Khi Nghị định 65 có hiệu lực đã làm giảm số lượng nhà đầu tư tham gia, khiến giảm lượng cầu. Đồng thời, thị trường có thời gian đủ dài để thích nghi với quy định mới” - nhà sáng lập FIDT cho hay.

Phát hành trái phiếu doanh nghiệp gặp khó

Từ sau vụ việc ở tập đoàn Tân Hoàng Minh, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) giảm và khối lượng mua lại tăng. Từ sau khi Nghị định số 65/2022/NĐ-CP được ban hành và có hiệu lực thi hành (ngày 16/9/2022) đến 30/11/2022, các doanh nghiệp đã phát hành được gần 7 nghìn tỷ đồng, trong đó: Khối lượng phát hành của doanh nghiệp xây dựng chiếm 15,63%; doanh nghiệp sản xuất, dịch vụ chiếm 19,52%; tổ chức tín dụng chiếm 9,69%; doanh nghiệp bất động sản chiếm 9,07% và lĩnh vực khác chiếm 46,1% khối lượng phát hành. Từ tháng 9/2022, thị trường TPDN bị tác động mạnh bởi lãi suất và tỷ giá VND/USD tăng mạnh. Đặc biệt từ ngày 6/10/2022, sau vụ việc Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB, diễn biến trên thị trường tài chính, tiền tệ, đặc biệt là thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu tiếp tục khó khăn.

Cũng theo ông Huỳnh Minh Tuấn, việc giãn thời gian áp dụng các quy định khó thực hiện trong ngắn hạn sẽ tạo cơ hội giải quyết qua thương lượng, cơ cấu, hoán đổi tài sản đối với các TPDN đến hạn và doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn cũng sẽ giảm nguy cơ vỡ nợ trái phiếu.

“Thời gian qua, khi dòng tiền “kẹt” bởi siết chặt tín dụng, trái phiếu, các doanh nghiệp chủ yếu xoay tiền từ việc thế chấp tài sản chứng khoán để mua lại trái phiếu trước hạn. Điều này khiến thị trường chứng khoán đã có một đợt giảm mạnh trong tháng 11. Khi đã giải quyết được bài toán đó, thị trường chứng khoán sẽ ổn định trở lại về mặt thanh khoản, áp lực bán cũng giảm nhiệt rất nhiều” - ông Tuấn phân tích thêm.

Một chuyên gia khác của một công ty chứng khoán cho rằng, ngoài việc hỗ trợ cho dòng tiền, những quy định mới đề xuất sửa đổi sẽ có tác dụng tích cực lên niềm tin của nhà đầu tư trong nước về TPDN riêng lẻ. Việc tham gia trở lại thị trường TPDN riêng lẻ đối với các nhà đầu tư có thể cần thêm thời gian, tuy nhiên, tâm lý cải thiện thì thị trường chứng khoán cũng có cơ hội thu hút dòng vốn đang chờ đợi này. Chính vì vậy, thanh khoản thị trường chứng khoán cũng kỳ vọng sẽ được cải thiện trong thời gian tới.